20 angażujących zabaw bez zabawek

Prezentujemy kilka pomysłów na gry i zabawy, w które można się bawić praktycznie wszędzie. Zawsze jest coś, co można zrobić wspólnie i mieć z tego masę radości!

Zabawy paluszkowe

Są skierowane do najmłodszych dzieci, poprawiają sprawność manualną, rozwijają umiejętności komunikacyjne, pomagają budować emocjonalny kontakt między rodzicem a dzieckiem.

1. Części ciała

Głowa, ramiona… – śpiewamy coraz szybciej, na melodię: „Siekiera, motyka”, dotykając rączkami dziecka jego części ciała.

Głowa, ramiona, kolana, pięty,

Kolana, pięty, kolana, pięty.

Głowa, ramiona, kolana, pięty,

Oczy, uszy, usta, nos.

2. Członkowie rodziny

Każdy członek rodziny jest jednym paluszkiem, każdy ma swoje miejsce. Zabawa uwielbiana przez maluchy. Zaczynamy od kciuka:

Ten paluszek to jest dziadziuś, (kciuk)

a ten obok to babunia, (wskazujący)

Ten paluszek to jest tatuś, (środkowy)

a ten obok to mamunia. (serdeczny)

A ten to dziecinka mała...(tu pada imię dziecka – mały palec)

I jest rodzinka cała (zamykamy rączkę dziecka w piąstkę).

3. Sroczka kaszkę ważyła

Palcem wskazującym robimy kółeczka na wewnętrznej stronie dłoni dziecka, mówiąc:

Ważyła sroczka kaszkę, ważyła

Następnie po kolei łapiemy paluszki dziecka, zaczynając od kciuka. Mówimy przy tym:

Temu dała na miseczce,

Temu dała na łyżeczce,

Temu dała na spodeczku,

Temu dała w kubeczku,

A temu malutkiemu nic nie dała

tylko frrr poleciała (unosimy swoją ręką – udajemy odlatującego ptaka)

Na koniec dotykamy dziecka na brzuszku, pod pachami i na plecach, mówiąc:

Tu siadła, tu siadła, tu siadła, tu siadła,

I tu się schowała.

Gimnastyka dla umysłu

Rozwijają wyobraźnię, ćwiczą pamięć, kreatywność, wspierają w procesach myślowych i oczywiście pomagają budować relacje (jak wszystkie zabawy, w których bierzemy wspólnie udział!)

4. Skojarzenia

Zacznij zabawę mówiąc dowolne słowo, np. „krowa”. Następnie dziecko mówi słowo kojarzące się z tym, co powiedziałeś, np. „trawa”. Twoim zadaniem jest znalezienie skojarzenia do „trawy”. Taka zabawa może trwać w nieskończoność.

5. Powiedzonka

Wymieńcie wszystkie przysłowia, powiedzonka i porzekadła, w których występują części ciała, zwierzęta itp. A może stworzycie własne?

6. Kalambury

Jedna z osób pokazuje hasło, nie mogąc przy tym używać języka. Reszta rodziny odgaduje to hasło.

Zabawy dotyczące edukacji emocjonalnej

To ważne zabawy, dzięki którym dzieci mogą z jednej strony poznać różne emocje (by później lepiej je rozpoznawać), z drugiej – wyrazić je na swój sposób, nazwać, być może opowiedzieć przy okazji zabawy o swoich emocjach, problemach, radościach.

7. Zamieńmy się rolami

Zabawa polega na odwróceniu sytuacji i ról: dorosły przejmuje rolę dziecka, a dziecko gra rolę osoby dorosłej. Pozwala odreagować trudne przeżycia i radzić sobie z nimi, gdy sytuacja się powtórzy. Podpowiada rodzicowi, jak dziecko widzi, czuje jego rolę w swoim kontekście.

^{_{Uwaga! Reklama do czytania}}

8. Zabawa w emocje

Pokazujemy swoim wyrazem twarzy jakąś emocję, dziecko ma ją nazwać, a następnie ją powtórzyć. Następnie to dziecko pokazuje wyrazem twarzy swoją emocję, my ją nazywamy i powtarzamy wyraz twarzy dziecka.

9. Podróż do krainy złości, radości, smutku

Dzieci ustawiają się w pociąg i jadą do krainy złości – tu ludzie chodzą obrażeni, źli, zagniewani, tupią nogami, krzyczą. Następnie pociąg rusza dalej i zatrzymuje się w krainie smutku – tu ludzie chodzą markotni, płaczą. Na koniec pociąg rusza do krainy radości – ludzie się cieszą, są pomocni wobec siebie, serdeczni. Po zabawie możemy porozmawiać z dzieckiem, co było charakterystyczne dla tych wycieczek i jak się z nimi czuło. Czy te emocje są naszą codziennością? Jak z nimi postępować? Jak się z nimi czujemy? Jak je wyrażamy?

10. Dokończ zdanie

Dziecko kończy zdanie, np. Jestem zły gdy…; cieszę się, gdy…, jestem smutny, gdy… itd.

Gimnastyka dla ciała, zabawy integrujące

Rozwijają koordynację ruchową, często są także zabawami zespołowymi – integrują większą grupę dzieci, oswajają, wprowadzają w grupę rówieśniczą.

11. Raz, dwa, trzy – baba jaga patrzy

Jedna osoba to Baba Jaga. Stoi tyłem do pozostałych i woła: „Raz, dwa, trzy, Baba Jaga patrzy”. W tym czasie dzieci biegną w jej stronę. Na słowo „patrzy” Baba Jaga odwraca się. Ten, kto nie zdołał zatrzymać się w bezruchu, wraca na start. Kto dotknie Baby Jagi, zajmuje jej miejsce.

12. Ciuciubabka

Dziecko, które jest ciuciubabką staje w środku koła z zamkniętymi oczami. Maluchy śpiewają piosenkę, a ciuciubabka próbuje je złapać.

13. Balonik

Dzieci stają w kole, które wciąż się powiększa. Na koniec wszyscy upadają na ziemię. W całym tym procesie najfajniejsza jest rymowanka: „Baloniku nasz malutki, rośnij duży, okrąglutki. Balon rośnie, że aż strach, przebrał miarę no i… bach!”.

14. Stoi różyczka

Dzieci stoją w kręgu, w środku którego stoi jeden wybrany wcześniej maluch, będący tytułową „Różyczką”. Dzieci kręcą się w kółko w rytm piosenki, a po jej zakończeniu Różyczka wybiera z koła jedną osobą i zakręciwszy się z nią w kółko, wraca na jej miejsce. Zabawa kontynuowana jest z nową Różyczką.

Wierszyk brzmi tak:

Ty, Różyczko, dobrze wiesz,

dobrze wiesz, dobrze wiesz,

Kogo kochasz, tego bierz,

Tego bierz!

Siłowanki

Zabawy siłowe pomagają pielęgnować relacje, rozwiązywać bieżące problemu (np. wychowawcze) oraz zwiększyć wzajemne zaufanie. Sięgajmy więc po nie jak najczęściej!

15. Przeciąganki za łokcie

Dzieci stoją tyłem do siebie, ramiona mają złączone w łokciach. Usiłują przeciągnąć partnera na swoją stronę

16. Klapsy

Dzieci chwytają się tymi samymi, czyli np. lewymi bądź prawymi ramionami, a drugimi usiłują klepnąć swojego partnera w pośladek.

17. Pistolety miłości

Zamiast klasycznej strzelanki, można się pobawić w pistolety miłości – najpierw strzelacie do siebie z paluszków udających pistolety, a następnie turlacie i przytulacie z miłości po podłodze.

18. Pojedynek „na ręce”

A może spróbujecie zmierzyć się w pojedynku „na ręce”? Tylko pamiętajcie, by od czasu do czasu dać dziecku fory!

Wierszyki masażyki

Lubią je maluchy, ale też starsze dzieci. Budują bliskość z rodzicem, dają sporo radości, ich rymowana struktura szybko zapada w pamięć. Gwarantujemy, że na jednym masażu się nie skończy!

19. Pisała pani na maszynie

Sympatyczny masaż, wykonywane przy akompaniamencie wierszyka:

Pisała pani na maszynie (stukamy palcami po plecach)

A, B, C, przecinek (ciągniemy za włosy dziecka)

że idą słonie, (na plecach dziecka kładziemy na zmianę całe dłonie)

potem konie. (piąstki)

Panieneczki na szpileczkach (palce wskazujące)

z gryzącymi pieseczkami. (szczypanie)

Świeci słońce, (dłonią zataczamy kółka)

płynie rzeczka, (rysujemy linię)

pada deszczyk. (wszystkimi palcami)

Czujesz dreszczyk? (łaskotanie)

20. Babcia placek ugniatała

Podobnie jak wyżej mówimy wierszyk, wykonując masaż, który z pewnością rozbawi niejednego malucha:

Babcia placek ugniatała, (naciskamy plecy dziecka płasko ułożonymi dłońmi)

wyciskała, wałkowała. (ściskamy dziecko za boki, przesuwamy płasko obie dłonie jednocześnie)

raz na prawo, raz na lewo. (przesuwamy dłonie w odpowiednich kierunkach)

Potem trochę w przód i w tył,

żeby placek równy był.

Cicho… cicho… placek rośnie (nakrywamy dziecko rękoma lub całym ciałem)

w ciepłym piecu u babuni.

A gdy będzie upieczony (głaszczemy dziecko po plecach)

każdy brzuch zadowolony.