Kategorie
Rodzina

Bożonarodzeniowe tradycje – o co chodzi z siankiem pod obrusem…

12 wigilijnych potraw, w tym pierogi z grzybami i niezapomniany, czerwony barszcz lub grzybowa. Biały obrus, pod nim ukryta garstka siana. Dzielenie opłatkiem, wspólne kolędy, prezenty pod choinką, pasterka. Tak wyglądają polskie święta Bożego Narodzenia. Wszystkie te tradycje służą podtrzymywaniu tożsamości, integracji z przodkami, wzmacnianiu rodzinnych więzi. Wigilijny wieczór szczególnie upodobały sobie dzieci. Nic dziwnego, wszak tak odświętne uroczystości, pełne symboli i tradycji na długo zapadają w pamięć.

– Zgadnijcie, co ja lubię – powiedział Lasse. Lubię jechać saniami i trzymać pochodnię, której światło widać z bardzo daleka.
– Zgadnijcie co ja lubię – powiedział Bosse. Lubię dźwięk dzwoneczków i zapach koni.
– A zgadnijcie co ja lubię – powiedziałam. Ja lubię, jak są Święta Bożego Narodzenia.
– Nic dziwnego – powiedział Lasse. Chyba wszyscy to lubią.*

Dla dzieci czas przedświątecznych przygotowań, wyczekiwanie pierwszej gwiazdki – to czas magiczny. I choć coraz więcej jest wśród nas osób, które ponad tradycję wolą wyprawę na narty, spotkanie z przyjaciółmi czy kameralną kolację w gronie najbliższych – pamięć o tym, jak świętowali Boże Narodzenie nasi przodkowie, niesie w sobie garść prawdy o nas samych.

Przypominamy o tych najbardziej popularnych, wigilijnych tradycjach:

Życie seksualne rodziców

Zacznij świadomie budować swoją relację z partnerem

Jak zrozumieć się w rodzinie

Jak dostrzec potrzeby innych i być wysłuchanym

Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli

Wieczerza wigilijna

Pierwsza gwiazdka – uroczysta kolacja rozpoczyna się w wielu polskich domach wtedy, gdy na niebie zaświeci pierwsza gwiazda. To bezpośrednie nawiązanie do gwiazdy betlejemskiej, zgodnie z przekazem biblijnym – wskazującej drogę do stajenki Trzem Królom.

Wigilijny stół – przykrywany jest białym obrusem, pod który wkładamy sianko – symbol ubóstwa, w jakim na świat przyszedł Jezus. Tym samym siankiem gospodarze zapewniają sobie dostatek i powodzenie na kolejny rok – to już wierzenie pogańskie. Podobnie, jak noworoczne wróżby z nim związane. Dawniej gospodarz trzymał w garści siano, z którego domownicy wyciągali jedno źdźbło. Zielone symbolizowało zdrowie, źdźbło z kłosami – dostatek, a suche – złe samopoczucie. Tradycja do niedawna kultywowana była w wielu polskich domach, szczególnie na wsiach.

Dodatkowe nakrycie dla „strudzonego wędrowca” – to symbol biblijnej wędrówki Świętej Rodziny. Według pradawnych wierzeń, dodatkowe nakrycie przypominało o zmarłych, którym ofiarowywano część jedzenia, by mieli nas pod swoją opieką.

Parzysta liczba biesiadników –  nieparzysta wróżyła dla jednego z nich nieszczęście. Najbardziej unikano liczby trzynaście, co jest bezpośrednim nawiązaniem do Ostatniej Wieczerzy, podczas której trzynastym biesiadnikiem był Judasz.

Łamanie się opłatkiem – podczas którego składamy sobie życzenia i wybaczamy urazy. Tradycja nawiązuje do uczt pierwszych chrześcijan, organizowanych na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy. Opłatek jest symbolem miłości, pojednania i poświęcenia dla innych. Co ciekawe, łamanie się opłatkiem praktykowane jest właściwie tylko w Polsce.

Potrawy wigilijne

Nieparzysta liczba potraw – w dzień Wigilii zwyczajowo obowiązuje post ścisły. W trakcie wieczerzy serwuje się więc potrawy postne. Tych na stole powinna być liczba nieparzysta. Wieczerza chłopska składała się z pięciu do siedmiu potraw, szlachecka – z dziewięciu, natomiast arystokracja spożywała ich aż jedenaście. Nieparzysta liczba symbolizowała urodzaj w zbliżającym się roku. Dopuszczalna była liczba dwunastu potraw – na cześć dwunastu apostołów.

Tradycyjne dania – wśród tradycyjnych potraw wymienia się barszcz czerwony z uszkami, zupę grzybową, dania rybne, staropolski groch z kapustą, potrawy z grzybów suszonych (w tym pierogi s grzybami), kompoty z suszu, ale również słodkie łamańce z makiem i we wschodnich rejonach kraju – kutia. Tradycja nakazuje skosztowania wszystkich potraw, by kolejna wieczerza mogła być równie obita.

Prezenty – tuż po wieczerzy następuje moment najbardziej wyczekiwany przez dzieci – obdarowywania się prezentami. Te zazwyczaj znaleźć można pod choinką, ubieraną specjalnie na tę okazję w dniu Wigilii. Po kolacji domownicy śpiewają kolędy. Te najstarsze pochodzą z XV wieku. To piękna, stara tradycja świątecznego muzykowania.

Wiele z wymienionych powyżej tradycji ma wartość religijną, ale również – kulturową. To dlatego coraz częściej do Wigilii przystępują nie tylko chrześcijanie. Najważniejsze, to mieć w sobie otwartość na tradycję, ale też świadomość tego, czym Wigilia jest przede wszystkim – czasem rodzinnego zbliżenia.

*Gwiazdka w Bullerbyn, Astrid Lindgren, Ilon Wikland

Avatar photo

Autor/ka: NATULI dzieci są ważne

Redakcja NATULI Dzieci są ważne


Mądry rodzic, bo czyta…

Sprawdź, co dobrego wydaliśmy ostatnio w Natuli.

Czytamy 1000 książek rocznie, by wybrać dla ciebie te najlepsze…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.