Kategorie
Wychowanie

Co może zrobić rodzic zanim pośle dziecko do szkoły?

Rola rodziców w przygotowaniu dzieci do szkoły jest niepodważalna. To oni najlepiej znają swoje maluchy i wiedzą, jakie indywidualne potrzeby, możliwości i cechy posiadają. Jako pierwsi mogą też zauważyć pewne nieprawidłowości w ich rozwoju.

Kontakt z dzieckiem wymaga od rodziców dużej uwagi i troskliwości w reagowaniu na pewne tendencje, które mogą utrudnić dziecku przystosowanie do nowych, szkolnych warunków. Czasem potrzebna jest także fachowa interwencja i pomoc. Z rozmów z rodzicami wiem, że w takich sytuacjach są oni pełni obaw przed podjęciem decyzji o posłaniu dziecka na wizytę w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Obawy te są jak najbardziej zrozumiałe. Im wcześniej podejmą oni decyzję, tym lepiej dla dzieci. Tu chodzi przede wszystkim o ich dobro. Interwencja i terapia w wieku przedszkolnym, a przynajmniej rok przed pójściem do szkoły zwiększa szanse, że dziecko wstępujące do szkoły największe trudności będzie miało już za sobą. Jeśli decyzja będzie odkładana, dziecko już na samym początku edukacyjnej drogi może niepotrzebnie doświadczyć ogromnych trudności bądź nawet porażki, co na tym etapie może przyczynić się do zniechęcenia i pogłębienia trudności.

Oto kilka praktycznych wskazówek dla rodziców, aby wesprzeć ich w opiece i edukacji swoich dzieci

  1. Dbałość o zdrowie, rozwój i sprawność fizyczną – warto zapewnić dziecku dużo ruchu na świeżym powietrzu (np. jazda na rowerze, gry zespołowe, skakanie na skakance – dziecko, które ma możliwość swobodnej zabawy, z pewnością znajdzie swoją ulubioną formę ruchu). Ważne są także ćwiczenia usprawniające dłonie (Przeczytaj: Jak ćwiczyć małe rączki) czy zabawy rytmiczne przy muzyce. Oczywiście trzeba pamiętać o kontrolach lekarskich i wszelkich zaleceniach specjalistycznych. Istotne jest zapewnienie odpowiednich warunków do odrabiania lekcji oraz uregulowanie trybu życia (posiłki, sen, spacery).
  2. Dbałość o rozwój społeczny – rozwój społeczny jest jednym z ważniejszych wskaźników dojrzałości szkolnej. Rola rodziców polega na wyrobieniu u dziecka umiejętności współdziałania w grupie poprzez zapewnienie kontaktów z rówieśnikami oraz umiejętne komunikowanie się z dzieckiem. Dziecko powinno dostrzegać granice innych i umieć słuchać.
  3. Zabawa – podstawa poznania świata. Dziecko w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym poznaje świat poprzez działanie, a podstawą tego poznania jest zabawa. Spędzanie z dzieckiem czasu daje wiele okazji zdobywania przez nie nowych wiadomości, wzbogacania słownika, usprawniania spostrzeżeń słuchowych i wzrokowych, doskonalenia orientacji w schemacie ciała i przestrzeni (lewa i prawa strona). Przygotowując obiad można poprosić dziecko, aby np. po prawej stronie talerza położyło widelec, a po lewej nóż, przyniosło tyle sztućców ile jest osób. Podczas spaceru możemy uczyć dzieci nazw drzew i roślin, pytać jakie drzewo jest po lewej stronie, a jakie po prawej, które jest niższe, wyższe, większe itp. Starajmy się jak najwięcej rozmawiać z dzieckiem, uczmy poprawności gramatycznej i starajmy się odpowiadać na pytania dziecka. W wieku gdy dziecko zadaje ich całe mnóstwo (4 i 5 rok życia) okazanie zniecierpliwienia i niechęci może skutkować tym, że dziecko przestanie je zadawać, a to oznacza zahamowanie jego naturalnej ciekawości świata. Zapewniajmy dziecku także różnorodne zabawy – konstrukcyjne, manipulacyjne, dydaktyczne, twórcze. Ważnym zadaniem rodziców jest rozbudzanie ciekawości dzieci, pobudzanie do samodzielnych obserwacji i powiększania zasobu słów. Może się zdarzyć, że dziecko posiada znaczną ilość wiadomości, lecz ubogi słownik, a to przyczynia się do nieumiejętności wyrażania się. Wypowiedź jest wtedy uboga i nieprecyzyjna.
  4. Analiza i synteza  – jest to kolejny bardzo istotny aspekt dojrzałości szkolnej. Analiza jest to zdolność do wyodrębniania szczegółów z całości, natomiast synteza to zdolność do scalania wyodrębnionych elementów. Istotna jest zarówno wzrokowa jak i słuchowa analiza i synteza.
    słuchowa – wyodrębnianie pierwszej, środkowej i ostatniej głoski w wyrazie; dzielenie wyrazów na głoski i sylaby; naśladowanie dźwięków; powtarzanie rytmów wybijanych na bębenku bądź wyklaskiwanych; odgadywanie odgłosów; zgadywanie wyrazów, które zostały podzielone na głoski; poruszane się zgodnie z rytmem itp.
    wzrokowa – odtwarzanie ze wzoru układanek z klocków; szukanie różnic na obrazkach; składanie przedmiotów z różnych elementów; sklejanie modeli, rysowanie itp.

Rozbudzanie zainteresowania i motywacji

– jest to równie ważne jak poprzednie aspekty. Motywacja wewnętrzna przyczynia się do tego, że dziecko potrafi z niewielką pomocą bądź samo pokonywać trudności. Najczęstsze błędy to:

  • „straszenie” szkołą,
  • mówienie, że nauka to bardzo ciężka praca,
  • mówienie, że szkoła to same obowiązki,
  • mówienie, że skończyły się dobre czasy i zabawa,
  • uczenie czytania bądź liczenia.

Takie zwroty, choć niezamierzone, budzą niechęć i strach w dzieciach. Szkoła staje się przykrym obowiązkiem i miejscem mało przyjaznym. 6, 7-latek, mimo, że jest uczniem, dalej jest dzieckiem i zabawa powinna być podstawą jego wszelkiej działalności. Wymagania powinny być dostosowane do możliwości dziecka, nie ma sensu przyspieszanie jego rozwoju. Pamiętajmy, że dzieci są “zaprogramowane” na rozwój. Zapewniając im wsparcie, bezpieczeństwo i możliwość swobodnego eksplorowania otoczenia najlepiej inwestujemy w ich rozwój.

Avatar photo

Autor/ka: Marta Miśko

Z wykształcenia jest nauczycielem terapeutą. Ukończyła pedagogikę na Uniwersytecie Wrocławskim oraz studia podyplomowe na kierunku Zintegrowana Edukacja Wczesnoszkolna i Wychowanie Przedszkolne. Pracuje jako nauczyciel w szkole podstawowej. Pisze także bloga na temat wspomagania rozwoju dzieci (right-upbringing.blogspot.com). Jest zwolenniczką nurtu pedagogiki serca z takimi wartościami jak zapewnienie dziecku bezwarunkowej akceptacja, miłości oraz poczucia bezpieczeństwa.


Mądry rodzic, bo czyta…

Sprawdź, co dobrego wydaliśmy ostatnio w Natuli.

Czytamy 1000 książek rocznie, by wybrać dla ciebie te najlepsze…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.