Kategorie
Dieta naturalna

Dieta w chorobie. Co warto podawać, czego unikać?

Pogoda za oknem nie zachęca do spacerów, a nas i nasze dzieci coraz częściej męczą przeziębienia i grypy. Dieta w trakcie choroby jest bardzo istotnym elementem – stanowi wsparcie w trakcie leczenia, a także sama w sobie może być lekarstwem.

Jedzenie i picie w chorobie

Przeziębione i zakatarzone dzieci, szczególnie gdy męczy je gorączka nie mają apetytu. Organizm w tym czasie aktywizuje wszystkie siły do walki z intruzem. W takim wypadku nie należy zmuszać maluchów do jedzenia (zwłaszcza ciężkostrawnych potraw). Kilka łyżek kleiku z ryżu na obiad to wybór lepszy, niż kotlet schabowy. Porcje powinny być mniejsze a dania lekkostrawne. Nie musimy się też silić na różnorodność. Proste potrawy mogą nieść więcej korzyści nie zakłócając dodatkowo powrotu do zdrowia.

Nie wolno natomiast zapomnieć w trakcie choroby o wypijaniu dużej ilości płynów. Świetnie sprawdzają w takiej sytuacji wszelakie kompoty bez cukru, delikatne w smaku oraz gotowane na świeżych owocach sezonowych zamiast mrożonych. Kiedy dziecko ma wysoką gorączkę należy uważać z rozgrzewającymi przyprawami, takimi jak suszony imbir, cynamon czy czosnek.

Taki jadłospis jest bardzo uniwersalny, nie ma granic wiekowych. Dobrze sprawdza się także gdy dopadną nas wszelakie grypy żołądkowe. Nie od dziś wiadomo, że zdrowy brzuszek to lepsza odporność. W trakcie choroby warto także wspomóc pracę jelit, nie obciążając ich produktami fermentującymi, tłustymi i wysoko glutenowymi.

Jak zrozumieć małe dziecko

Poradnik pomagający w codziennej opiece nad Twoim dzieckiem

Zobacz w księgarni Natuli.pl

Korzystne biosubstancje wspomagające proces leczenia chorób:

  • Cynk – jest niezbędny każdej komórce, reguluje pracę ponad 300 enzymów, odmładza system immunologiczny i zwiększa jego potencjał.
  • Witamina C – aktywizuje organizm do pierwszej obrony przed intruzem, zwiększa odporność, chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
  • Witamina A – zapewnia prawidłowe działanie tkanki nabłonkowej skóry oraz błon śluzowych i współuczestniczy w syntezie śluzu chroniącego tkankę nabłonkową, dzięki czemu zapobiega zakażeniom przewodu pokarmowego lub dróg oddechowych. Wzmacnia układ immunologiczny, utrzymując w sprawności grasicę, w której dojrzewają limfocyty T oraz wpływa na zwiększone wytwarzanie ciał odpornościowych krwi – białych krwinek.
  • Witamina B6 – odpowiada za utrzymanie błon śluzowych gardła i języka – pierwszych wrót kontaktu z drobnoustrojami – a co za tym idzie, jej niedobory wpływają na podatność na infekcje.
  • Magnez – wspiera tworzenie komórek, z których powstają przeciwciała.
  • Witamina E – wzmacnia system obronny.
  • Sulfidy – związki siarki o działaniu bakteriobójczym, naturalne antybiotyki (znajdziemy je w cebuli i czosnku).
  • Kwas sorbitanowy – tłumi silne napady kaszlowe. Występuje w jarzębinie.
  • Kwasy fenolowe – skutecznie hamują namnażanie bakterii oraz wirusów. Występują w żurawinie oraz czarnej jagodzie.

Polecane produkty

  • Dynia – idealne warzywo na wszelkiego rodzaju przeziębienia. Zawiera ogromną ilość karotenoidów (prekursorów witaminy A), a także kwas foliowy i dużo wody (co ma ogromne znaczenie przy konieczności ciągłego nawadniania chorego organizmu). Jest lekkostrawna, zawiera mało tłuszczu i białka, przez co nie obciąża układu pokarmowego, do tego jest delikatna w smaku i aksamitna dla podrażnionego gardła. Pestki są bogate w cynk, magnez i witaminę E, mają także silne działanie antypasożytnicze, przez co pośrednio wpływają korzystnie na przyswajanie składników mineralnych przez jelita.
  • Marchewka – choć jest warzywem bardzo pospolitym jej zalet nie sposób wymienić. Działa antagonistycznie na bakterie gnilne zmniejszające przyswajalność jelit, łagodzi kaszel a także pomaga walczyć z biegunką. Marchewka – tak jak dynia – jest bogata w karoteny.
  • Kasza jaglana – bezglutenowa, lekkostrawna, bardzo ceniona, o delikatnym smaku, zawiera jednocześnie wysokowartościowe białko. Ma działanie osuszające – jest pomocna przy leczeniu silnego kataru. Jako jedyne zboże działa alkalizująco na organizm. Pomocna przy leczeniu biegunki.
  • Owies – długo gotowana owsianka ma właściwości bakteriobójcze i wzmacnia odporność oraz zapobiega rozprzestrzenianiu się choroby.
  • Ryż pełnoziarnisty – bogaty w witaminy grupy B, działa kojąco na żołądek i oczyszcza organizm z toksyn, jest również bardzo pomocny przy leczeniu biegunek.
  • Cebula – w tradycji naszego kraju od zawsze wykorzystywana była przy leczeniu przeziębienia. Oprócz sulfonidów zawiera dużo witaminy C, łagodzi nieżyt nosa, działa napotnie, a gotowana sprzyja leczeniu kaszlu.
  • Czosnek – zawarta w nim allicyna działa zabójczo na drobnoustroje chorobotwórcze, inulina regeneruje florę bakteryjną jelit.
  • Ziemniaki – bogate w witaminy grupy B, są także cennym źródłem witaminy C oraz potasu i sodu – te ostatnie korzystnie wpływają na równowagę elektrolitów, szczególnie podczas gorączki. Ziemniaki pomocne będą w trakcie biegunek a ugotowane i rozgniecione mogą również służyć jako rozgrzewający kompres w trakcie uporczywego kaszlu.
  • Sok z dzikiej róży – owoce dzikiej róży zawierają średnio 17 razy więcej witaminy C, niż cytryna. Sok zmobilizuje układ odpornościowy do walki z przeciwnikiem, a zmielone suszone owoce mają dodatkowo działanie przeciwzapalne. Dzika różna jest naszym rodzimym skarbem.
  • Miód lipowy, gryczany – oba bardzo dobrze się sprawdzają przy wszelkiego rodzaju nieżytach górnych dróg oddechowych, a także w przypadku gorączki i kaszlu. Zawarta w miodach inhibina działa jak naturalny antybiotyk.
  • Syrop sosnowy – zawiera cenne olejki sosnowe, w skład których wchodzą pinen i borneol. To sprawdzony sposób naszych babek na wszelkie przeziębienia, grypy, a nawet zapalenie oskrzeli. Pomaga przy chrypce i suchym, męczącym kaszlu. Może być dodawany do kompotów lub herbat. Warto poszukać syropów robionych na naturalnym cukrze lub miodzie. Zaleca się w przypadku nieżytu górnych dróg oddechowych oraz przy chrypce i suchym męczącym kaszlu ze skąpą wydzieliną. Ułatwia odflegmianie dróg oddechowych, dezynfekuje je i udrożnia. Niesie ulgę w przeziębieniu, grypie, katarze, zapaleniu oskrzeli i gardła. Działa napotnie.
  • Przyprawy: kurkuma, imbir świeży i suszony, cynamon, kardamon, goździki, czosnek świeży, anyż, kozieradka.
  • Zioła: tymianek, szałwia, mięta, rozmaryn, hyzop.

Czego należy unikać w trakcie choroby:

  • świeżych warzyw i owoców,
  • soków owocowych,
  • produktów mlecznych (w szczególności słodkich jogurtów),
  • słodyczy,
  • potraw smażonych,
  • zimnych napojów.

Przepisy

Krem marchewkowo-dyniowy z kaszą jaglaną

Idealne danie na każdą chorobę: szczególnie przy grypie, zapaleniu oskrzeli i biegunce. Łagodny i aksamitny krem nie podrażnia gardła, jest bogaty w beta-karoteny, przyczynia się do odbudowy błony śluzowej, a z dodatkiem imbiru rozgrzeje żołądek. Kasza jaglana pomoże przy uporczywym katarze.

Składniki:

  • 3 marchewki;
  • 1/2 dyni hokaido;
  • 1 pietruszka;
  • 1/2 dużej cebuli;
  • 2 ząbki czosnku*;
  • mała garść pestek dyni;
  • dobry olej lub oliwa z oliwek;
  • przyprawy: kurkuma, kozieradka, gałka muszkatołowa, cynamon, mielone nasiona kolendry, ziele angielskie, liść laurowy, świeży imbir*;
  • zioła: tymianek, pół płaskiej łyżki soli morskiej.

Sposób przyrządzenia:

Rozgrzać 2 łyżki oliwy w garnku, dodać 1/2 płaskiej łyżeczki kurkumy i szczyptę cynamonu, podgrzać. Należy uważać, aby nie spalić przypraw. Wrzucić pokrojoną w ósemki cebulę i czosnek, chwilę podsmażyć i dodać pokrojoną marchew, pietruszkę i dynię. Podsmażyć kilka minut, dodać resztę przypraw po szczypcie, 2 liście laurowe i 3 nasiona ziela angielskiego, dodać 2-3 łyżki wody podusić jeszcze parę minut. Zalać wrzątkiem, ok. 2 l, wrzucić pestki, przykryć częściowo i gotować na małym ogniu ok. 30 minut. Posolić przed końcem gotowania. Wyjąć ziele angielskie, liść laurowy i zmiksować całość. Dodać ugotowaną kaszę jaglaną.

* przy gorączce i biegunce nie dodajemy imbiru i czosnku.

Zupa cebulowa

Choć cebula z natury jest ostra, po ugotowaniu robi się słodka i delikatna. Zupa wspaniale sprawdzi się przy męczącym kaszlu i na pobudzenie apetytu. Jeśli cebula jest ekologiczna, zachowujemy łuskę, która jest źródłem rutyny.

Składniki:

  • 2-3 duże cebule z łuską;
  • 1 marchewka;
  • 1 pietruszka;
  • kawałek selera;
  • liście od selera;
  • 1 ząbek czosnku;
  • oliwa z oliwek;
  • przyprawy: kminek, hyzop, lubczyk, mielone nasiona kolendry, kozieradka, liść laurowy, ziele angielskie, sól morska.

Sposób przyrządzenia:

Cebule przekroić na pół i zdjąć w całości łuskę, odłożyć na bok, następnie pokroić ją w talarki. Czosnek przekroić na pół, marchewkę i pietruszkę pokroić w talarki, seler na drobne kawałki. W garnku rozgrzać oliwę, wrzucić szczyptę kminku. Poczekać aż “puści” aromat, następnie wrzucić cebulę oraz czosnek. Chwilę podsmażyć, aż cebula się nieco zeszkli. Dodać resztę warzyw oraz kilka łyżek wody. Podusić warzywa ok. 10 minut. Zalać ok. 1,5 l wrzątku. Dodać 2 liście laurowe, 2-3 ziarna ziela angielskiego, szczyptę kolendry, 1/3 łyżeczki mielonej kozieradki, małą łyżeczkę hyzopu oraz lubczyku i około 3/4 łyżeczki soli. Dodać także łuski cebuli. Gotować na maleńkim ogniu ok 35-40 min. Przed podaniem wyjąć łuski. Zupę można podawać z ziemniakami lub grzankami.

Migdałowe congee z ryżu z jabłkiem

Congee to tradycyjna potrawa chińska z naturalnym ryżem. Ma niezwykłe właściwości odtruwające, a przy tym jest lekkostrawna i pożywna. Migdały bogate są w wapń wzmacniający błony śluzowe. Dodatek cynamonu (o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbiegunkowym) wzmocni potrawę, która sprawdzi się przy najcięższych przypadkach biegunki oraz wszelkich okresach osłabienia w trakcie meczącej gorączki. Można ją podawać na śniadania lub podwieczorek, a także jako dodatek do zup. Po ugotowaniu przechowywać w lodówce.

Składniki:

  • 1 szklanka ryżu naturalnego;
  • 1/4 szklanki płatków migdała;
  • 1 jabłko;
  • cynamon.

Sposób przyrządzenia:

Szklankę ryżu wymieszanego z płatkami migdałów zalać 4 szklankami wody. Gotować 3-4 godziny na małym ogniu. Jeśli dziecko nie lubi papek, można gotować ok 2-3 godziny i pod koniec odparować na zwiększonym ogniu nadmiar wody, przykryć garnek i “włożyć pod pierzynę” na ok. 30 min.

Congee można również podawać z owocami z kompotu lub z prużonym jabłkiem: do garnuszka wlać ok. 1 cm wody. Zagotować. Jabłko pokroić w małe kawałki, dodać do wody. Posypać cynamonem. Przykryć szczelnie pokrywką i prużyć na małym ogniu przez 5 minut.

Ziemniaczki z pieczoną dynią i cebulką

Ziemniaki są cennym źródłem potasu i sodu oraz zawierają witaminę C, tak ważną dla pobudzenia organizmu do walki z chorobą. W połączeniu z dynią stanowią pożywny i smaczny obiad.

Składniki:

  • 2-3 ziemniaki;
  • 1/2 dyni hokaido;
  • 1 cebula;
  • oliwa z oliwek;
  • przyprawy: tymianek, rozmaryn, sól morska;
  • gomasio do posypania;
  • odrobina masła.

Sposób przyrządzenia:

Ziemniaki obrać i zalać wrzątkiem. Posolić pod koniec gotowania (by zachować większość witaminy C). Dynię oczyścić z pestek i pokroić w paski (ok. 2 cm). Dynię hokaido jemy razem ze skórka, dlatego jej nie obieramy (jeśli mamy inną dynie, możemy obrać skórkę po upieczeniu). Cebulę wraz ze skórką pokroić wzdłuż w talarki (1 cm). Dynię i cebulę natrzeć oliwą. Ułożyć na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia, posypać tymiankiem i rozmarynem. Wstawić na 25 minut do piekarnika nagrzanego do 200 stopni. Upieczoną cebulę obrać z łuski i posiekać na drobno. Wyłożyć na pokrojone ziemniaki, obok ułożyć pokrojoną dynię, posypać wszystko gomasio.

Potrawka z kaczki

Pożywne danie regenerujące siły. Zarówno dobre na okres rekonwalescencji jak i w momencie gdy czujemy się osłabieni atakującą nas chorobą. Delikatne danie przypadnie do gustu dzieciom nawet przy braku apetytu. Nie podajemy dania przy wysokiej gorączce.

Składniki:

  • mięso z rosołu;

sos:

  • 2 łyżki masła;
  • 1 łyżka białej mąki (pszenna, orkiszowa);
  • 3/4 szklanki mleka koziego lub rosołu;
  • przyprawy: kurkuma, gałka muszkatołowa;
  • sok z cytryny.

Sposób przyrządzenia:

Mięso obrać i pokroić na kawałki. Podgrzewać w małej ilości rosołu. Przygotować sos: rozpuścić na małym ogniu 2 łyżki masła, poczekać aż się troszkę sklaruje, dodać mąkę i mieszając trzymać na ogniu ok. 2-3 minut. Dodać dużą szczyptę kurkumy oraz gałkę, przemieszać kilka razy, zdjąć z ognia. Do gorącej zasmażki wlewać powoli mleko cały czas mieszając. Postawić z powrotem na kuchence i gotować sos, cały czas mieszając, aż zgęstnieje. Na koniec doprawić solą i dodać trochę soku z cytryny – pół łyżeczki lub całą – w zależności od smaku. Danie podawać z ugotowanym brązowym ryżem lub kaszą jaglaną.

Krem ryżowy z rozgrzewającym musem

Rozgrzewające śniadanie pachnące imbirem z musem o kuszącym kolorze, idealne na początku przeziębienia. Śniadanie możemy przygotować z brązowego ryżu (który został nam z obiadu) lub z congee. Dodatek żurawiny zahamuje rozwój infekcji i wzmocni pierwszą obronę organizmu. Imbir rozgrzeje ciało. Dobrze ugotowana owsianka działa antybakteryjnie.

Składniki:

  • 3/4 szklanki płatków owsianych;
  • 3/4 ugotowanego brązowego ryżu;
  • 1 duże jabłko;
  • mała garść żurawiny;
  • świeży imbir;
  • 1 duża łyżka miodu (najlepiej gryczany);
  • 1 mała łyżeczka oleju lnianego.

Sposób przyrządzenia:

Płatki zalać wrzątkiem dzień przed przyrządzaniem potrawy. Rano wrzucić płatki do garnuszka, dodać ugotowany ryż i zalać wrzątkiem, ok. 3 cm powyżej linii zbóż. Gotować ok. 15 min. W tym czasie obrać jabłko, włożyć do garnuszka z niewielką ilością wody i prużyć pod przykryciem ok. 5 min. Dodać ok. 1-2 mm utartego świeżego imbiru. Dołożyć na wierzch żurawinę i dusić jeszcze pod przykryciem kolejne 2-3 min. Zboża zmiksować na gładki krem wraz z olejem lnianym, owoce zmiksować na mus.

Kompot jabłkowo-daktylowy

Rozgrzewający kompot, który jednocześnie nawilży organizm i ogrzeje zmarznięte stopy. Idealny gdy przemarzniemy.

Składniki:

  • 3-4 l wody;
  • 4 jabłka;
  • mała garść ekologicznych daktyli;
  • 2 łyżki stołowe rodzynek niesiarkowanych;
  • ½ płaskiej łyżeczki cynamonu;
  • 3 torebki kardamonu;
  • 2 plasterki imbiru.

Sposób przyrządzenia:

Doprowadzić wodę do wrzenia. Wrzucić przekrojone na pół daktyle, rodzynki, cynamon, plasterki imbiru. Naciąć torebki kardamonu i dodać do wrzątku. Gotować na małym ogniu ok. 20 minut. Dodać pokrojone w kostkę jabłka (jeśli mamy jabłka ekologiczne zostawiamy skórkę). Skręcamy ogień na minimum i gotujemy pod przykryciem jeszcze ok. 20 minut.

Kompot gruszkowy z anyżem

Dodatek anyżu pomaga wyleczyć pozwala powstrzymać napady suchego i duszącego kaszlu. Popijany przez cały dzień może obniżyć gorączkę, przy okazji nawilży gardło i ukoi chrypkę.

Składniki:

  • 3-4 l wody;
  • duża garść ekologicznych daktyli;
  • kilka gwiazdek anyżu lub pół łyżeczki samych nasion;
  • 4-5 gruszek, np. Konferencja o łagodnym i słodkim smaku.

Uwaga! Reklama do czytania

Ciąża i poród – poradniki

Książki, które wspierają w ciąży, porodzie i przy karmieniu piersią.

Zobacz w księgarni Natuli.pl

Sposób przyrządzenia:

Doprowadzić wodę do wrzenia. Wrzucić przekrojone na pół daktyle i gwiazdki anyżu. Jeśli nie chcemy aby nasiona pływały w kompocie, możemy zawinąć je w gazę. Gotować na małym ogniu ok. 30 minut, następnie dodać gruszki pokrojone w kostkę lub ósemki. Skręcamy ogień na minimum i gotujemy pod przykryciem jeszcze ok. 20 minut.

Autor/ka: Maria Hirowska

Absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu na kierunkach ogrodnictwo i dietetyka. Na co dzień Product Manager w Folwarku Wąsowo - producenta ekologicznych warzyw i przetworów. Mama 3-letniego Antoshki. Z pasją realizuje swoje pomysły zarówno w kuchni, jak i w życiu. Podążając za tropem małych Antoshkowych stópek nieuchronnie staje przed kolejnymi wyzwaniami kulinarnymi. Ich efekty można podglądać na blogu Antoshkowe Smaczki. Z zamiłowaniem propaguje naturalne żywienie dzieci. Prowadzi warsztaty kulinarne dla rodziców i dzieci, skupia mamy w ramach "Dzieciobrania", organizuje grupowe zakupy produktów ekologicznych. Jedna z moderatorek ogólnopolskiej akcji Zdrowy Przedszkolak. Ciągle szuka nowych wyzwań, a pomysły rodzą się w jej głowie, gdy przemierza miasto na swojej holenderce. Wspiera aktywnie mamy, które próbują sił we własnych biznesach.


Mądry rodzic, bo czyta…

Sprawdź, co dobrego wydaliśmy ostatnio w Natuli.

Czytamy 1000 książek rocznie, by wybrać dla ciebie te najlepsze…

2 odpowiedzi na “Dieta w chorobie. Co warto podawać, czego unikać?”

Dlaczego nie można dać dziecku świeżych owoców? Czy pomarańcz do śniadania nie będzie wspomagająca w walce z przeziębieniem?

Świeże owoce nie są zdrowe. Przede wszystkim zakwaszają organizm i zawierają dużo cukrów. Sok pomarańczowy ma 22 g na 100g cukru. Dla porównania coca-cola ma 11g. 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.