Kategorie
Ekowiadomości

Urlop dla mamy i taty w 2012 roku

Jak długo i na jakich zasadach mama i tata mogą pozostać z nowonarodzonym dzieckiem w domu? Jaka pensja przysługuje im w tym czasie, jakie prawa? Przepisy regulujące te kwestie zmieniają się bardzo często. Przedstawiamy najbardziej bieżącą wersję tych uregulowań – na rok 2012

Przyszli rodzice mają prawa i przywileje, o których warto wiedzieć.

Jak długo i na jakich zasadach mama i tata mogą pozostać z nowonarodzonym dzieckiem w domu? Jaka pensja przysługuje im w tym czasie, jakie prawa? Przepisy regulujące te kwestie zmieniają się bardzo często. Przedstawiamy najbardziej bieżącą wersję tych uregulowań – na rok 2012.

Macierzyński, wychowawczy

Urlop macierzyński przysługuje przyszłej mamie bez względu na rodzaj umowy o pracę, wymiar czasu pracy, staż pracy i rodzaj zatrudnienia. Kiedy przebywasz na urlopie macierzyńskim, należy ci się takie samo wynagrodzenie jak do tej pory. Należy pamiętać o dostarczeniu pracodawcy aktu urodzenia dziecka oraz zaświadczenia ze szpitala. W twoim imieniu może dostarczyć dokumenty członek rodziny, np. tata dziecka czy babcia.

Wymiar urlopu macierzyńskiego, zarówno podstawowego, jak i dodatkowego, zależy od liczby dzieci urodzonych w czasie jednego porodu. Im większa liczba dzieci urodzonych w czasie jednego porodu, tym dłuższy urlop.

W 2012 roku wymiar urlopu macierzyńskiego wynosi od 20 do 37 tygodni, wymiar dodatkowego urlopu – od 4 (jeśli urodziłaś jedno dziecko) do 6 tygodni (jeśli urodziłaś dwójkę dzieci podczas jednego porodu bądź więcej).  Oznacza to, że pracownica może liczyć na urlop macierzyński od 24 tygodni w razie urodzenia jednego dziecka, do maksymalnie 43 tygodni w razie urodzenia pięciorga dzieci w trakcie jednego porodu.

Jeżeli urodziłaś jedno dziecko, przysługuje ci do 20 tygodni podstawowego urlopu, jeżeli urodziłaś np. bliźniaki czy trojaczki, w domu zostaniesz dłużej (np. w przypadku bliźniąt – 31 tygodni). Istnieje możliwość wykorzystania co najmniej dwóch tygodni urlopu tuż przed terminem porodu. W praktyce oznacza to, że jeżeli datę porodu masz wyznaczoną na połowę stycznia, to już od Nowego Roku możesz korzystać z urlopu.

Jeżeli nie chcesz, nie musisz wykorzystywać całego przysługującego ci urlopu. Możesz zdecydować się na powrót do pracy już po 14 tygodniach (jednak nie wcześniej). Tym samym pozostałe tygodnie z urlopu macierzyńskiego przekazujesz tacie dziecka (na urlop tacierzyński). Planując podobne rozwiązanie należy pamiętać, aby odpowiednio wcześnie poinformować o decyzji pracodawców (twojego i męża). Prawo nie przewiduje jednoczesnego urlopu mamy i taty dziecka. Zarówno mama jak i tata mają jednak prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego bezpośrednio po zakończeniu poprzedniego. Jeżeli urodziłaś jedno dziecko, możesz liczyć nawet na dodatkowe cztery tygodnie.

Po urlopie macierzyńskim można wziąć urlop wychowawczy, który daje możliwość pozostania z dzieckiem nawet 3 lata! Przysługuje on mamom, które są zatrudnione w danej firmie co najmniej 6 miesięcy. Urlop jest bezpłatny! Jednak ma też swoje plusy: jest wliczany do okresu zatrudnienia, od niego zależą uprawnienia pracownicze. Pismo do szefa złóż 2 tygodnie przed planowanym rozpoczęciem urlopu. Możesz zrezygnować z tego urlopu w dowolnym momencie, ale za zgodą pracodawcy. Musisz go powiadomić miesiąc wcześniej. Trzy lata urlopu wychowawczego możesz podzielić na maksymalnie cztery raty aż do ukończenia przez dziecko 4 lat. Jest jeszcze jedna możliwość – możesz wrócić do pracy na część etatu (nie mniej niż połowę). Jeżeli jesteś zatrudniona na czas określony, urlop wychowawczy wygaśnie z chwilą rozwiązania jej.

Dodatkowe prawa:

  • W czasie trwania obu typów urlopu masz gwarancję zatrudnienia. Pracodawca może zwolnić cię dyscyplinarnie bądź w razie upadłości firmy.
  • Kiedy twój urlop macierzyński czy wychowawczy wygaśnie, masz prawo do powrotu do pracy na stanowisko, które sprawowałaś wcześniej. Jeżeli nie ma takiej możliwości, przysługuje ci etat na równorzędnym stanowisku. W razie dostania niższego stanowiska, twoje wynagrodzenie się nie zmieni.
  • Jeżeli karmisz piersią, na jedno dziecko przysługują ci dwie przerwy po 30 minut. Możesz je połączyć w jedną (za zgodą pracodawcy) i wyjść z pracy godzinę wcześniej. Jeżeli urodziłaś więcej niż jedno dziecko – dwie przerwy po 45 minut (bądź wyjście z pracy 1,5 godziny wcześniej). Jeżeli natomiast pracujesz do 4 godzin dziennie, przerwa na karmienie ci nie przysługuje. Jeżeli pracujesz do 6 godzin – masz prawo do jednej przerwy.
  • Jeżeli wychowujesz dziecko do 4 r.ż. pracodawca nie może nakazać ci pracy po godzinach, w nocy, w systemie przerywanego czasu pracy. Nie może wysłać cię bez twojej zgody w delegację.
  • Jeżeli opiekujesz się dzieckiem do 14 r.ż., masz prawo do wykorzystania dwóch dodatkowych dni wolnych w ciągu roku (poza standardową liczbą dni urlopowych). Jeżeli ich nie wykorzystasz – przepadają.

Ojcowski, tacierzyński

Urlop ojcowski przysługuje ojcom już od 2010 roku. Jednak od stycznia czekają nas kolejne zmiany – wymiar wolnego z tytułu narodzenia dziecka dla ojca-pracownika wzrośnie z 7 dni do 14 kalendarzowych dni (wliczone są także soboty, niedziele i przypadające w tym czasie inne dni wolne od pracy). Zgodnie z nowymi przepisami, ojcowie dzieci urodzonych od 15 stycznia 2011 będą mogli skorzystać z pełnych dwóch tygodni urlopu. Jeśli więc ojciec wstrzymał się z jego wykorzystaniem w 2011 roku, od 1 stycznia 2012 roku będzie mógł przebywać na urlopie dwa, a nie jeden tydzień.

Urlopu dla ojców nie można dzielić na części, np. skorzystać dwukrotnie z 5 dni wolnych i jednorazowo z 4 dni w innym terminie, ani też zdecydować się tylko na jego część, np. 7 dni. Co ważne, zarówno w bieżącym, jak i przyszłym roku ani wymiar, ani liczba pojedynczych urlopów ojcowskich nie ulega zwielokrotnieniu w przypadku opieki nad bliźniętami czy urodzeniu przez kobietę większej liczby dzieci przy jednym porodzie.

Dodatkowe prawa:

  • Urlop ojcowski może być wykorzystany niezależnie od korzystania z podobnego uprawnienia przez matkę dziecka – a więc zarówno w tym samym czasie, co macierzyński, ale też wtedy, gdy matka dziecka nie korzysta już z macierzyńskiego lub w ogóle nie pracuje.
  • Skorzystanie przez ojca z urlopu tacierzyńskiego lub dodatkowego urlopu macierzyńskiego również nie koliduje z prawem do urlopu ojcowskiego.
  • Tak jak matka dziecka, ojciec jest prawnie chroniony przed wypowiedzeniem bądź rozwiązaniem stosunku pracy podczas jego nieobecności i po powrocie.

W trakcie urlopu ojcowskiego mężczyźnie przysługują podobne przywileje jak kobiecie, przebywającej na urlopie macierzyńskim. Decydując się na urlop ojcowski, mężczyzna musi złożyć u swojego pracodawcy pisemny wniosek. Musi przy tym pamiętać, by uczynić to najpóźniej 7 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. Urlop ojcowski wiąże się także z możliwością pobierania zasiłku macierzyńskiego. Można się o niego ubiegać w ZUS-ie.

Szczegóły dotyczące dokumentacji oraz więcej informacji o projekcie na: www.urlopojcowski.info

Foto

Avatar photo

Autor/ka: NATULI dzieci są ważne

Redakcja NATULI Dzieci są ważne


Mądry rodzic, bo czyta…

Sprawdź, co dobrego wydaliśmy ostatnio w Natuli.

Czytamy 1000 książek rocznie, by wybrać dla ciebie te najlepsze…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.