Jak zrobić jesienne kiszonki?

Kiszonka – super jedzenie prosto z Polski

Czy zastanawialiście się nad tym, dlaczego ta niesamowicie zdrowa kiszonka występuje głównie w tradycyjnej kuchni polskiej, ale poza granicami naszego kraju (np. na Zachodzie) jest praktycznie nieznana? Według naukowców obszar występowania sprzyjającej kiszeniu mikroflory kończy się na Łabie. Polacy mieszkający we Francji, Hiszpanii czy Wielkiej Brytanii, którzy chcieliby ukisić coś samodzielnie w domu, będą musieli obejść się smakiem. Za to ci, którzy pozostali na polskich ziemiach nie mają innego wyboru, jak tylko brać się do kiszenia. Wszak tylu wartości odżywczych nie zagwarantują nam żadne egzotyczne owoce czy warzywa. Wszystko co najlepsze – mamy bowiem pod nosem.

Dlaczego kiszonki są takie zdrowe?

Kwas mlekowy, powstały podczas fermentacji warzyw czy owoców, oczyszcza organizm i wzmacnia system odpornościowy, chroniąc nas przed chorobami. Reguluje florę bakteryjną w jelitach, wspomaga trawienie i wchłanianie produktów przemiany materii, a dodatkowo zmniejsza poziom cholesterolu. Kiszonki, zwłaszcza kiszona kapusta, posiadają bardzo dużo witaminy C, która jest silnym antyoksydantem, ale również witamin z grupy B, witaminę E, K oraz cenne mikroelementy. Ich regularne spożywanie pozwala usprawnić przemianę materii i podnosi wydajność procesu odbudowy tkanki kostnej. Kiszonki uodparniają również na stres, poprawiają kondycję włosów, paznokci i skóry. Zapobiegają niedokrwistości i chronią przed nowotworami.

Przeczytaj: Kiszonki – lepsze niż probiotyki

Żaden „kwaszony” produkt sklepowy udający kiszonki nie zapewni nam tylu dobrodziejstw, co domowa kiszona kapustka, która ma czas, by dojrzeć i obdarować nas swoim niepowtarzalnym smakiem. Przy kwaszonych produktach sklepowych nie ma czasu, by czekać na naturalną fermentację. Dlatego do produktu dodaje się roztwór kwasu mlekowego, czasem z dodatkiem kwasu octowego, co ma cały proces znacznie przyspieszyć. Przy okazji jednak niszczy się nie tylko wyjątkowy smak kiszonki, ale też jej prozdrowotne właściwości.

Jak zrobić kiszonkę w domu?

By ukisić samodzielnie kapustę, ogórki czy inne warzywa, potrzeba odrobina cierpliwości, która z pewnością zaprocentuje doskonałym smakiem, nie do odtworzenia w przypadku kupnych, sklepowych produktów. Przyda się też kamienny garnek (w takich kisi się najlepiej!) i oczywiście dobry, sprawdzony przepis. Ten prezentujemy poniżej.

1. Kiszona kapusta

Składniki:

• 10 kg kapusty,
• 1 kg marchewki,
• 20 dag soli.

Przygotowanie:

Kapustę poszatkuj, marchew zetrzyj na tarce. Wymieszaj w kamiennym garnku, z dodatkiem soli. Mocno ubijaj, a następnie odstaw na 2-3 dni w cieplejszym miejscu. Następnie wynieś w chłodniejsze. Po dwóch tygodniach kapusta powinna być już ukiszona. Możesz ją zostawić w garnku lub ubić w słoikach i zagotować.

2. Kiszone buraki

Składniki:

• 1 kg czerwonych buraków,
• 3 ząbki czosnku,
• 1 listek laurowy,
• 2 ziarenka pieprzu,
• 3 szklanki wody,
• 1 łyżka soli.

Przygotowanie:

Buraki umyj i cienko obierz (lub dokładnie wyszoruj). Pokrój w kawałki i włóż do dużego słoika. Dociśnij. Dodaj czosnek, liść laurowy i pieprz. Następnie zalej wodą wymieszaną z solą, całkowicie przykrywając buraczki. Potrząśnij delikatnie słoikiem, aby pozbyć się pęcherzy powietrza. Jeszcze raz dociśnij buraki. Po tych czynnościach słoik zamknij i zostaw na kilka dni w temperaturze pokojowej do czasu, aż na wierzchu zgromadzi się widoczna piana. Następnie odstaw słoik do chłodnego pomieszczenia (optymalna temperatura do kiszenia to około 10 stopni). Po kilku dniach otwórz słoik, zbierz pianę i wykorzystaj ukiszone buraczki do barszczu, surówki bądź innych dań.

3. Kiszone jabłka

Składniki:

• 5 kg twardych Antonówek,
• 5 l wody,
• 10 dag mąki żytniej,
• 10 dag miodu,
• 5 dag liści czarnej porzeczki,
• 5 dag soli.

Przygotowanie:

Kamienny garnek wyparz. Na dnie ułóż liście porzeczki a na nich, warstwami i naprzemiennie ściśle ułożone jabłka i liście porzeczki. Liście powinny też stanowić ostatnią warstwę. Wodę z solą zagotuj, dodaj do niej miód i mąkę, zalej miksturą jabłka, obciąż garnek i zostaw na 4-5 tygodni.

4. Kwas chlebowy

Składniki:

• 1 kg chleba razowego na miodzie,
• 8 litrów wody,
• 0,5 kg cukru,
• sok z 3. cytryn,
• 1 łyżeczka drożdży,
• rodzynki.

Przygotowanie:

Chleb wysusz w piekarniku. Zagotuj wodę i wrzucaj do niej chleb. Odstaw roztwór na 24 godziny. Następnie przecedź go przez gęste sito. Chleb wyciśnij przez gazę. Dodaj do roztworu cukier, sok z cytryn, drożdże i uzupełnij przegotowaną wodą do pojemności 8 litrów. Zostaw na 24 godziny. Zdejmij szum z wierzchu i znów przecedź przez gęste sito. Rozlej do butelek i do każdej z nich dodaj 2-3 rodzynki. Zamknij i odstaw w chłodne miejsce. Napój będzie nadawał się do spożycia wtedy, gdy rodzynki pójdą w górę. Najlepiej przechowywać go w lodówce.

Foto: flikr.com/chiotsrun