Kolory na rysunkach dzieci

Badania potwierdziły, że istnieje zależność pomiędzy kolorami a stanem emocjonalnym człowieka. Zależność ta ma także wymiar czysto fizjologiczny; osoby, które przebywają w otoczeniu jaskrawej czerwieni zaczynają inaczej funkcjonować: wzrasta częstotliwość uderzeń serca, oddech przyspiesza. Kolor ten działa stymulująco na układ nerwowy.

Wracając do interpretacji rysunków dzieci należy jednak pamiętać, że same w sobie kolory nie powiedzą nam wszystkiego. Fakt, niosą ze sobą  pewną informację czy wskazówki, ale w interpretacji należy być ostrożnym – przecież każde dziecko jest inne, ma różne upodobania kolorystyczne, może też być pod wpływem silnych przeżyć emocjonalnych. Z drugiej strony, czasem przyczyna nietypowego doboru kolorów jest trywialna – np. w pudełku zabrakło żółtej, zielonej czy niebieskiej kredki. Potraktujmy zatem poniższe informacje jako ciekawostkę czy orientacyjny punkt odniesienia. I pamiętajmy, że o rysunku możemy z dzieckiem po prostu porozmawiać.

Kolor czerwony

Sam w sobie oznacza męskość oraz działanie. Jest to zdecydowanie kolor pobudzający, wyrażający potrzeby i pragnienia, choć może również mówić o agresji i gniewie. Często bywa używany przez dzieci przed szóstym rokiem życia, kiedy jeszcze nie potrafią panować nad swoimi popędami, może również oznaczać potrzebę ruchu.

Kolor niebieski

Często wskazywany jako przeciwieństwo czerwieni, ponieważ w jego otoczeniu człowiek się uspokaja. Jego znaczenie odnosi się do wrażliwości, podatności na bodźce czy zamknięcia się w sobie. Symbolizuje spokój, wyciszenie, a w skrajnych przypadkach bierność i rezygnację.

Kolor fioletowy

Stanowi połączenie wyżej wymienionych: czerwieni i niebieskiego, i wyraża połączenie przeciwieństw, pragnienie czegoś innego, nowego. Kiedy pojawia się w rysunkach dziecka, może oznaczać niepokój, lęk bądź sprzeczności, które przeżywa maluch.

Kolor żółty

Jest synonimem radości, optymizmu, otwartości. Często odzwierciedla potrzebę podążania własną drogą. W pracach dzieci może oznaczać chęć uwolnienia wewnętrznych napięć, które dziecko odczuwa.

Kolor zielony

Zwany kolorem nadziei, wiąże się z szacunkiem do własnej osoby oraz potrzebą uznania i poważania ze strony innych ważnych ludzi. W psychologii oznacza wolę działania, upór oraz wytrwałość w dążeniu do celu, czasem może również być interpretowany jako potrzeba sprzeciwu. Kolor zielony oznacza również potrzeby zmysłowe i powodzenie materialne.

Kolor pomarańczowy

Również ten kolor stanowi połączenie dwóch innych: żółci i czerwieni. Jest barwą symbolizującą żywotność, dążenie do sukcesu oraz radość i dynamizm w działaniu. Stosowana w nadmiarze może oznaczać podniecenie, pobudzenie, choć nie tak silne, jak w przypadku koloru czerwonego. Pomarańcz symbolizuje raczej pragnienie zwracania na siebie uwagi.

Kolor brązowy

Jest to barwa ziemi i tak rozumiana, wyraża fundamentalne potrzeby, np. potrzebę bezpieczeństwa. Jednak ten kolor może mieć kilka odcieni – począwszy od rudości, po bardzo ciemne czekolady. Kolor ciemnobrązowy to symbol analny i jest często wykorzystywany przez maluchy zwłaszcza czasie treningu czystości, kiedy dziecku zabrania się zabaw własnymi odchodami. Wówczas w ramach rekompensaty może malować kredkami o ciemnych brązowych barwach. W późniejszych latach, zwłaszcza po 6 roku życia, nadużywanie tego koloru może być interpretowane jako rodzaj regresji bądź oznaczać symboliczne zatrzymanie czegoś dla siebie i odmowę dawania.

Kolor różowy

Oznacza spokój, harmonię oraz równowagę. Symbolizuje wszelkie przejawy czułości i łagodności.

Kolor czarny

Stanowi negację innych kolorów i koloru samego w sobie, symbolicznie zawiera w sobie smutek, rozpacz, zwłaszcza kiedy jest używana w nadmiarze. W przypadku sporadycznego pojawiania się tej barwy, np. w postaci czarnych plam często oznacza lęk. Ogólne znaczenie tego koloru to niepokój, śmierć oraz brak nadziei.

Kolor szary

Jest to bardzo neutralny kolor, kojarzy się ze stonowaniem – zarówno w sferze uczuć, jak i w sferze działań. Jeśli dziecko używa często szarego koloru, można sądzić, że ma trudności w wyrażaniu uczuć i w przechodzeniu od myśli do czynów.

Łączenie kolorów

Łączenie takich barw jak czerwień i czerń może świadczyć o zaburzeniu procesów emocjonalnych oraz o nadmiernym pobudzeniu czy agresji, lecz może również oznaczać głęboki smutek – wszystko zależy od tego, w jakich warunkach postawał rysunek. Nadmiar białych plam pojawiających się na rysunku cechuje dzieci zalęknione.

Należy jednak pamiętać, że interpretowanie rysunków dzieci nie powinno podlegać sztywnym regułom. Rysunek pozwala maluchom na obserwację otoczenia oraz pozwala  im je zrozumieć, bywa on również często zdominowany przez przeżycia i wyobrażenia, a także pełni funkcję przeniesienia relacji dziecka z otoczeniem.

Dlatego bardzo ważne jest indywidualne podejście do każdego dziecka oraz ostrożne formułowanie ocen i wniosków na temat prawidłowego bądź zaburzonego funkcjonowania dziecka. Rysunek może nam, rodzicom, służyć jako świetny pretekst to rozpoczęcia rozmowy o uczuciach dziecka, o relacjach, o tym, jak odbiera otaczający go świat.

Foto: flikr.com/grantbarrett