Miód dzięki walorom smakowym jest chętnie używany zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Zawiera nie do końca poznane bogactwo co najmniej 300 substancji, które składają się na jego ogólne działanie.

Z czego składa się miód?

W zależności od rodzaju miodu zawiera różne związki chemiczne i może mieć odmienne zastosowanie. Jest wytwarzany przez pszczoły z nektaru kwiatów lub wydzielin niektórych drzew liściastych i iglastych. Cechą wspólną wszystkich typów miodu jest obecność wody, zwykle do 20%, oraz cukrów prostych, ok. 78%, głównie glukozy, fruktozy, natomiast z dwucukrów występują w nim maltoza i sacharoza.

Za to, jak smakuje miód, odpowiadają związki kwasowe oraz olejki eteryczne z kwiatów miododajnych, z których zostały zebrane. Im więcej zawiera fruktozy, tym jest bardziej klarowny. Nie może być zbyt kwaśny – to może świadczyć o jego nietrwałości oraz zachodzących w nim procesach fermentacji. Miód z orzecha włoskiego jest mocno gorzki, natomiast z akacji – smakowity i słodki.

W skład miodu wchodzą również aminokwasy, enzymy i białka, które mogą dość rzadko powodować objawy alergii u osób na nie uczulonych. Miód jest cennym źródłem witaminy C i B oraz soli mineralnych, takich jak żelazo, wapń, magnez, potas, czy łatwo przyswajalny krzem.

Miód można stosować zewnętrznie

Miód jest odżywczy i szybko dostarcza organizmowi energii dzięki cukrom prostym. Można stosować go także jako lekarstwo zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Zewnętrznie w postaci okładów przyspiesza gojenie ran, działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Świetnie nadaje się na trudno gojące zmiany skórne, owrzodzenia skóry i błony śluzowej, oparzenia i czyraki.

Miód jako lekarstwo

Główne jego zastosowanie to jednak łagodzenie objawów infekcji, takich jak kaszel, katar, ból gardła czy stany zapalne górnych dróg oddechowych. Jest lekiem antyseptycznym i wykrztuśnym. Łagodzi symptomy przeziębienia, chrypkę oraz jest skuteczny w chorobach z utrudnionym odksztuszaniem. Można podawać go bezpośrednio na łyżeczce do jamy ustnej lub w postaci domowych mikstur. Najskuteczniejsze w chorobach gardła jest połączenie dwóch łyżeczek miodu z sokiem z połowy cytryny, wymieszane ze szklanką gorącej wody. Jeśli zmieszamy miód z ziołami o działaniu wykrztuśnym, np. tymiankiem, może łagodzić nawet objawy astmy. W połączeniu z czosnkiem, który ma właściwości antybiotyczne, skutecznie odkaża i zwalcza przyczynę infekcji.

• Najbardziej lubiany przez dzieci jest miód malinowy. Poza tym, że ma doskonałe walory smakowe, stanowi wspaniałe lekarstwo na przeziębienia i źródło witaminy C. Działa lekko napotnie i rozgrzewająco. Można dodawać go do słabej herbaty lub spożywać bezpośrednio w postaci nieprzetworzonej. Łagodzi chrypkę i kaszel, przynosi ulgę w bólu gardła. Ze względu na słodki smak zwiększa produkcję śliny, co powoduje lepsze nawilżenie podrażnionego i suchego gardła.
• Osoby, które mają problem z zasypianiem, mogą się zrelaksować i łatwiej zasnąć po spożyciu łyżki stołowej miodu pół godziny przed planowanym pójściem spać. Szczególne właściwości uspokajające ma miód lipowy. Oprócz tego, że korzystnie działa w stanach zapalnych górnych i dolnych dróg oddechowych, też wycisza nerwy, zwalcza stres i napięcie, jest pomocny w bezsenności. Uważa się, że gdy spożywa się go codziennie, zawarte w nim związki cukrowe pobudzają organizm do produkcji endorfin oraz hormonu szczęścia. Następuje poprawa samopoczucia, a także zmniejszenie reakcji bólowych.
• Niektóre rodzaje miodu są szczególnie skuteczne w różnych chorobach przewodu pokarmowego. Na przykład miód akacjowy i rzepakowy łagodzą objawy wynikające z zaburzeń pracy wątroby i woreczka żółciowego. Mogą je spożywać po zbyt obfitym posiłku osoby mające skłonność do wzdęć i niestrawności. Niektóre miody poleca się także w biegunce.
• Miód wrzosowy przynosi ulgę w stanach zapalnych jelit oraz dróg moczowych. Powinni go używać szczególnie panowie, ponieważ chroni przed nadmiernym przerostem prostaty.

Miody spadziowe, ciemniejsze i ostrzejsze w smaku, powstają z drzew iglastych lub liściastych. Zbierają go pszczoły z wydzielin mszyc bytujących na ich zielonych częściach, najczęściej na liściach. W miodach z drzew iglastych czuć żywiczny posmak. Wszystkie jego rodzaje wspomagają terapię chorób układu krwionośnego oraz infekcji oskrzeli i płuc. Jest droższy i trudniejszy w pozyskaniu, ale za to najbardziej pożądany w pielęgnacji dróg oddechowych.

Miody wielokwiatowe wzmacniają i tonizują organizm. Są korzystne w objawach alergii, pod warunkiem, że nie jesteśmy uczuleni na jad pszczeli ani pyłki kwiatowe. Bezpieczniej wtedy zastosować inny rodzaj miodu – miód oczyszczony, nazywany Mel depuratum, pozbawiony pyłków i białek w dwóch procesach: ogrzania i zagęszczenia. Ryzyko wystąpienia objawów nietolerancji po jego spożyciu jest dużo mniejsze.

Kto powinien unikać miodu?

Nie zaleca się podawania miodu małym dzieciom oraz kobietom w czasie laktacji, u których może łatwo wystąpić alergia na jego składniki. Według pediatrów miód najlepiej wprowadzać do diety dopiero dwulatkom. Głównymi objawami uczulenia są reakcje skórne oraz reakcje z przewodu pokarmowego. Do najczęstszych należą: wysypka, pieczenie i świąd skóry, zaczerwienienie, nudności, wymioty, biegunka. Wstrząs anafilaktyczny na ogół występuje rzadko. U niemowląt jest on szczególnie niebezpieczny. Alergia na miód jest raczej dziedziczna, co oznacza, że po rodzicach uczulonych na miód dziecko może, lecz nie musi nie tolerować tego składnika pokarmowego.

Czym różni się miód od cukru?

Miód i cukier są dla organizmu źródłem energetycznym o zbliżonej wartości. Różnią się jednak dodatkowymi składnikami występującymi w miodzie, które sprawiają, że ma dodatkowo właściwości terapeutyczne. Dlatego jest dużo cenniejszym produktem w diecie w stosunku do zwykłego cukru, którym codziennie słodzimy, jest właśnie miód.

Miód znany jest od czasów starożytnych. Pierwsze wzmianki o jego zastosowaniu znajdujemy w egipskich papirusach. Wykorzystywano go wtedy jako środek odkażający na trudno gojące się rany oraz w przeziębieniu. Niegdyś uważany był za eliksir miłości i afrodyzjak. A dziś? Podniesiony został do rangi lekarstwa i nadal jest używany w tych samych schorzeniach, co tysiące lat temu. Dlatego nie zapominajmy o jego cennych właściwościach, szczególnie że przed nami jesień i zima, które obfitują na ogół w drobne przeziębienia i choroby górnych dróg oddechowych. Pamiętajmy też o naszych najmłodszych domownikach, aby chronić ich przed infekcjami i naturalnie wzmacniać ich odporność. Na pewno nie zaszkodzi im raz na jakiś czas herbatka posłodzona miodem, a może przyniesie wspaniały skutek w leczeniu przeziębienia.

Przeczytaj o innych naturalnych substancjach słodzących: 11 zamienników białego cukru

Foto