Ospa wietrzna u dzieci – jak złagodzić dokuczliwe objawy?

Ospa wietrzna to choroba zakaźna wieku dziecięcego. Pierwszym objawem ospy wietrznej u dziecka jest zazwyczaj wysypka. Na ciele dziecka, zwłaszcza na tułowiu, pojawiają się różnej wielkości pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym. Czasem występują one także na błonach śluzowych jamy ustnej, na narządach płciowych czy spojówkach oczu. Dziecko z ospą wietrzną zgłasza wówczas, że w tych miejscach odczuwa ból.

Ospa wietrzna. Co jeszcze zaliczamy do objawów ospy wietrznej?

Ospa u dzieci zazwyczaj przebiega rzutami, a pojawianiu się nowych zmian skórnych może towarzyszyć gorączka. U przedszkolaków ospa wietrzna najczęściej ma łagodny przebieg. Ciężej natomiast znoszą ją dorośli, noworodki i dzieci z obniżoną odpornością. W większości przypadków pojawienia się pierwszych objawów możemy spodziewać się po około 2 tygodniach od kontaktu z osobą chorą. Okres wylęgania ospy wietrznej wynosi od 14 do 21 dni. Do zakażenia ospą wietrzną dochodzi przez bezpośredni kontakt z chorą osobą. Wirus przenosi się również drogą kropelkową i przez łożysko (z matki na dziecko).

Postępowanie w przebiegu ospy. Leczenie ospy wietrznej

Zaleca się leczenie objawowe. Jeśli pojawia się gorączka, czyli temperatura powyżej 38 st. C, można podać lek przeciwgorączkowy z paracetamolem. Nie należy podawać ibuprofenu, ponieważ pogarsza on przebieg ospy wietrznej u dzieci. Zewnętrznie zaleca się preparaty o działaniu odkażającym i przyspieszającym gojenie, zawierające oktenidynę. Dzieci można myć, ale delikatnie, aby nie dochodziło do uszkodzenia pęcherzyków, i bardzo delikatnie osuszać ręcznikiem.

Ospa wietrzna u dzieci. Naturalne leczenie ospy wietrznej – leki homeopatyczne

Oprócz leków przeciwgorączkowych i łagodzących świąd, chorującemu dziecku można podać również leki homeopatyczne, które skrócą czas choroby i złagodzą jej przebieg.

• Przy ospie wietrznej podstawowym lekiem jest Rhus toxicodendron. Podajemy go dziecku kilka razy dziennie. Podanie tego leku – najlepiej na początku choroby – powoduje, że pęcherzyki są mniejsze i szybciej się goją. 
• Jeśli wysypka pojawia się nie tylko na samej skórze (np. tułowia czy kończyn), ale i na śluzówce (np. we wnętrzu jamy ustnej), dołączamy homeopatyczny lek o nazwie Borax. 
• Natomiast jeśli zmiany są zlokalizowane również na narządach płciowych, to oprócz leku Rhus toxicodendron należy podać Croton tiglium. 
• Gdy pęcherze są bardzo duże, Rhus toxicodendron łączymy z lekiem o nazwie Cantharis.

Choroby dzieci – ospa wietrzna. Jak długo trzeba pozostać w domu?

Ponieważ dziecko zaraża się ospą wietrzną drogą kropelkową czy bezpośredni kontakt, o infekcję nie jest trudno. Dziecko chorę na ospę wietrzną powinno pozostać w domu aż do momentu wyschnięcia wszystkich pęcherzyków, zazwyczaj około 2 tygodni. Nie tylko nie należy go posyłać do szkoły czy przedszkola, ale także wybierać się z nim do takich miejsc jak sklepy czy kina. Wirusa ospy wietrznej możemy wówczas przenieść na kolejne osoby. Wśród nich mogą być dzieci z obniżoną odpornością czy kobiety w ciąży. 

Ospa party – czy naprawdę warto przyspieszyć zachorowanie na ospę?

Organizowanie ospa party to bardzo zły pomysł zarówno dla dzieci, które nigdy nie chorowały na ospę, jak i już chorego na nią dziecka. Tak naprawdę nigdy nie wiemy, jak będzie wyglądał przebieg choroby, czy nie pojawią się powikłania, czy akurat dziecko nie ma obniżonej odporności. Dodatkowo na takim spotkaniu może znaleźć się dziecko w okresie wylęgania innej choroby wirusowej czy bakteryjnej i przenieść ją na to chorujące na ospę. Co więcej, istnieje ryzyko nadkażenia zmian skórnych u chorego dziecka, a to, niestety, nie jedyne powikłania ospy wietrznej. Najczęstszym powikłaniem ospy, obok wspomnianego wtórnego nadkażenia bakteryjnego, jest zapalenie płuc, zapalenie mózgu lub móżdżku, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mięśnia sercowego i zespół Reye’a (zwłaszcza u dzieci leczonych kwasem acetylosalicylowym, który do 12. roku życia jest zakazany!).

Ospa wietrzna u dzieci – czy chroni przed półpaścem?

Półpasiec wywoływany jest przez ten sam wirus co ospa wietrzna, czyli Varicella zoster virus (VZV). Pojawia się zwykle wiele lat po jej przechorowaniu, najczęściej powyżej 50. roku życia, u zdrowych dzieci rzadko. Zdarzają się przypadki półpaśca np. u odchudzających się nastolatek. Wirus ospy wietrznej i półpaśca ukrywa się w zwojach nerwowych i zazwyczaj uaktywnia się dopiero przy spadku odporności. Przy półpaścu zmiany skórne mają postać skupisk pęcherzyków, ale pojawiają się tylko po jednej stronie ciała, stąd nazwa. U osób dorosłych zwykle podajemy leki przeciwwirusowe, natomiast u dzieci poniżej 12. roku życia nie są one rutynowo stosowane, tylko w ciężkich postaciach i przy zaburzeniach odporności. Dodatkowo zewnętrznie stosujemy leki o działaniu odkażającym, np. zawierające oktenidynę. U osób dorosłych dużym problemem jest neuralgia po przebytym półpaścu, czyli obecność dotkliwych dolegliwości bólowych w miejscu, gdzie obecna była wysypka.

Konsultacja: dr Sylwia Michalak, lekarz rodzinny