Kategorie
Ciąża i narodziny Poród

Ból porodowy – dlaczego jest ważny i jak sobie z nim radzić?

Większość przyszłych mam czuje strach przed porodem, a dokładniej – przed towarzyszącym mu bólem. Warto jednak pamiętać o tym, że ból porodowy odgrywa w nim bardzo ważną rolę – informuje rodzącą o tym, co dzieje się z jej ciałem i mobilizuje ją do działania. Czym jest ból porodowy? Jak go złagodzić?

Ból porodowy – dlaczego jest ważny i jak sobie z nim radzić?

Wszyscy boimy się bólu. Kojarzy nam się z czymś negatywnym, przykrym, przerażającym. Jesteśmy przyzwyczajeni do błyskawicznego likwidowania go lekami. Trudno się zatem dziwić, że podobną postawę przyjmujemy wobec bólu porodowego. W przeciwieństwie do innych źródeł bólu, nie zwiastuje on jednak żadnej choroby – jest wyrazem reakcji fizjologicznej, czymś zupełnie naturalnym i znanym kobietom od wieków. I choć większość przyszłych mam odczuwa strach przed porodem, warto zastanowić się, co jest jego źródłem. Okazuje się bowiem, że wiele lęków możemy oswoić, świadomie przygotowując się do procesu narodzin dziecka.

Uwaga! Reklama do czytania

Poród naturalny

Świadome przygotowanie się do cudu narodzin.

Karmienie piersią

Twoje mleko to cudowny dar. Naucz się nim dzielić.

Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli

Odpowiedzi na większość pytań związanych z porodem i towarzyszącym mu bólem znajdziecie w książce Katarzyny Oleś – Poród naturalny. Jej autorka, niezależna położna, współzałożycielka i długoletnia prezeska Stowarzyszenia „Dobrze Urodzeni”, udowadnia, że mamy ogromny wpływ na to, jak przyjdzie na świat nasze dziecko. Wyjaśnia, że naszym najważniejszym zadaniem jest świadome przygotowanie do porodu, zrozumienie wszystkich jego etapów i wybranie miejsca, w którym zamierzamy rodzić. Wszystkie zamieszczone poniżej cytaty pochodzą z tej właśnie publikacji.

„Kobiety przyjmujące pomimo bólu proces narodzin łatwiej poddają się rytmowi akcji porodowej i odpowiadają na to, czego doświadczają w danym momencie: podczas skurczu starają się go rozładować, w przerwie między skurczami – odpoczywają. Zupełnie zmienia to sytuację rodzącej, ponieważ przez znaczną większość porodu przerwy między skurczami są wielokrotnie dłuższe niż skurcze. Postawa akceptacji pozwala myśleć o każdym kolejnym skurczu jako o kroku zbliżającym do upragnionych narodzin dziecka, nadaje mu więc pozytywny wydźwięk”.

Czy poród musi boleć? Znaczenie bólu porodowego

Wiele kobiet uważa, że wraz z przyjściem dziecka na świat, ból porodowy odchodzi w zapomnienie. Jest w tym sporo prawdy. Okazuje się bowiem, że aż 90% kobiet po upływie trzech miesięcy od porodu wspomina go jako satysfakcjonujące przeżycie – nawet, jeśli w okresie połogu wydawał się być jeszcze trudnym, wyczerpującym doświadczeniem. Takie myślenie sprzyja łatwiejszemu odnalezieniu się w roli mamy, a w przyszłości – powtórnemu macierzyństwu. Dlaczego jednak dzieje się tak, że skurcze porodowe po kilkunastu tygodniach stają się wspaniałym wspomnieniem, a ból złamanej nogi pamiętamy dobrze nawet po wielu latach? Cóż, cierpienie odczuwane poza salą porodową pozostanie w naszej pamięci już na zawsze – kiedy coś nas boli, nasz mózg znajduje się w stanie pobudzenia, a to, niestety, służy zapamiętywaniu. Inaczej jest z bólem porodowym – fizjologiczną reakcją naszego ciała na ten rodzaj bólu jest wydzielanie endorfin, zwanych nie bez powodu hormonami szczęścia. Dzięki nim rodząca często dużo lepiej znosi poród, a po kilku miesiącach częściowo zapomina, co się podczas niego działo. 

”Ból jest nieodłącznym elementem porodu. Bardzo niewiele kobiet rodzi, nie odczuwając go, co wiadomo na podstawie badań prowadzonych przez antropologów w różnych miejscach globu”.

Czy ból porodowy da się wytrzymać? Rodzaje bólu porodowego

Pierwsze skurcze porodowe często przypominają bóle menstruacyjne, są znośne i akceptowalne. Wraz z upływem czasu przybierają na sile, są coraz dłuższe i dużo bardziej bolesne. Warto pamiętać o tym, że choć ból porodowy pojawia się w mniejszym lub większym stopniu w każdym okresie porodu, jego źródła nie są takie same. Na wczesnym etapie porodu ból wiąże się ze skurczami macicy oraz skracaniem się i rozwieraniem szyjki. Opisywany jest jako uciążliwy, męczący, rozlany, czasem towarzyszy mu uczucie gorąca w brzuchu. W kolejnych fazach ból nadal jest związany ze skurczami macicy, choć jego źródła leżą również w rozciąganiu i uciskaniu dna miednicy. Rodzące twierdzą, że jest on ostry i promieniujący do pochwy, okolic krocza i odbytu.

”Są kobiety, które mówią o tym, że ważnym aspektem przeżywania aktu narodzin jest dla nich to, że intensywność doznań porodowych odzwierciedla ważność tego, co właśnie się dzieje. Dynamizm odczuć z ciała jest zgodny z dynamizmem emocji podczas inicjacji, jaką jest poród”.

Co wpływa na odczuwanie bólu porodowego?

Odczuwanie bólu porodowego jest sprawą indywidualną, co sprawia, że trudno jest go do czegokolwiek porównać czy próbować włożyć do ciasnej skali. Nie oznacza to jednak, że powinnyśmy się z nim zmierzyć dopiero na sali porodowej. Pamiętajmy, że istnieje wiele bodźców mogących wywołać odpowiedź bólową. Należą do nich czynniki biologiczne (wśród nich znalazł się między innymi indywidualny próg odczuwania bólu, intensywność akcji skurczowej, stosunek wielkości dziecka do wielkości kanału rodnego, elastyczność tkanek miękkich i wiązadeł, stopień ukrwienia tkanek i zimno) oraz czynniki psychosomatyczne (stres, lęk przed nieznanym, ograniczenie niezależności, trudności komunikacyjne, nieprzyjazne otoczenie, brak wsparcia i poczucie bycia niezrozumianą). Kluczową kwestią jest odpowiednie przygotowanie do narodzin jeszcze w czasie ciąży. Zdobycie rzetelnej wiedzy o porodzie da nam szansę na wyeliminowanie większości czynników, które mogłyby spowodować jego niekorzystny przebieg. Z oczywistych względów trudno będzie nam pracować nad czynnikami biologicznymi – na nie nie mamy większego wpływu. Inaczej sprawa wygląda z czynnikami psychosomatycznymi.

Jak ułatwić sobie poród?

Dla wielu z nas dziewięć miesięcy ciąży to niezwykły, pełen niespodzianek czas oczekiwania na dziecko. Pamiętajmy jednak, aby kompletowanie wyprawki i urządzanie pokoju dziecięcego nie odciągnęło naszej uwagi od czegoś znacznie ważniejszego – odpowiednich przygotowań do świadomego porodu. Jednym z najważniejszych działań, które pomogą nam uniknąć nadmiernego bólu porodowego, jest psychoprofilaktyka. Zrozumienie przebiegu porodu jeszcze w czasie ciąży pozwoli uniknąć niepotrzebnego stresu, gdy będzie zbliżał się termin rozwiązania. Uczęszczajmy do szkoły rodzenia, czytajmy książki, oglądajmy filmy edukacyjne, spotykajmy się z położną, doulą czy inną, zaufaną osobą, która odpowie na wszystkie nurtujące nas pytania. Otaczajmy się ludźmi mającymi pozytywne doświadczenia z sali porodowej i priorytety podobne do naszych – unikajmy za to tych osób, które nas straszą, wyolbrzymiając swoje cierpienia porodowe. Wybierzmy miejsce, w którym będziemy chciały rodzić, i odwiedźmy je przed porodem. Stwórzmy plan porodu i zapoznajmy się z naturalnymi sposobami łagodzenia bólu porodowego. Większość z nich warto przećwiczyć jeszcze w domu – gdy nadejdą bolesne skurcze, może być już za późno na naukę efektywnego oddychania.

Uwaga! Reklama do czytania

Cud rodzicielstwa

Piękna i mądra książka o istocie życia – rodzicielstwie.

Odwiedź księgarnię Natuli.pl

„Niewątpliwą zaletą naturalnych sposobów łagodzenia bólu jest to, że to sama rodząca decyduje, które z nich i jak długo chce stosować. Nie tylko pozwala to na dopasowanie danej techniki do indywidualnych, zmieniających się dynamicznie warunków, a więc na możliwie najlepszy efekt przeciwbólowy, ale też daje rodzącej poczucie sprawstwa, wpływu, czyni ją autorką jej własnego porodu„.

„Poczucie wpływu nie jest, jak chciałoby wielu, sentymentalną opowieścią o rodzeniu, tylko potwierdzonym naukowo faktem. Z badań wynika bowiem, że największą satysfakcję z porodu odczuwają nie te kobiety, które zupełnie wyeliminowały ból porodowy, ale te, które doświadczyły ograniczenia bólu w stopniu pozwalającym im kontrolować przebieg porodu”.

Metody łagodzenia bólu porodowego

Istnieje wiele naturalnych metod łagodzenia bólu porodowego, które sprawiają, że poród przebiega sprawniej i w większym komforcie dla rodzącej. Co więcej, nie zaburzają one naturalnego przebiegu porodu, nie wywołują żadnych skutków ubocznych, są zupełnie bezpieczne dla mamy i dziecka.

Do naturalnych metod łagodzących ból porodowy należą:

  • swobodny wybór pozycji podczas całego porodu, 
  • stosowanie technik oddechowych,
  • nieskrępowana ekspresja dźwiękowa, 
  • korzystanie z wody, 
  • elektrostymulacja TENS, 
  • masaże, 
  • stosowanie technik relaksacyjnych i okładów, 
  • homeopatia, 
  • aromaterapia, 
  • hipnoza porodowa i autohipnoza. 

Powyższe metody nie likwidują bólu porodowego całkowicie, lecz mogą go znacznie zredukować, dlatego w pierwszej kolejności zawsze powinnyśmy sięgnąć właśnie po nie. Może się jednak okazać, że będą dla nas niewystarczające. Pamiętajmy, że przekroczenie przez rodzącą progu wytrzymałości bólowej może nieść bardzo poważne konsekwencje nie tylko dla niej samej, lecz także dla dziecka. W takim wypadku zdecydowanie się na farmakologiczną metodę łagodzenia bólu porodowego (przede wszystkim znieczulenie zewnątrzoponowe) wydaje się słusznym rozwiązaniem.

Avatar photo

Autor/ka: Sandra Habrych

Doula, instruktorka hipnoporodu, polonistka, wieloletnia redaktorka dziecisawazne.pl. Szczęśliwa żona i mama dwóch chłopców.


Mądry rodzic, bo czyta…

Sprawdź, co dobrego wydaliśmy ostatnio w Natuli.

Czytamy 1000 książek rocznie, by wybrać dla ciebie te najlepsze…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.