Krótka historia pieluchy jednorazowej

Krótka historia pieluchy jednorazowej

• 1944: szwedzka firma papiernicza PauliStrom opracowała jeden z pierwszych projektów jednorazówki. Wnętrze majtek zrobionych z froty i gazy wypełniono celulozą. Po nasiąknięciu zbijała się w kulki i podrażniała delikatne ciało dziecka.
• 1946: 
Marion O’Brien Donovan, mama dwójki dzieci z Connecticut, użyła kawałka bawełnianego materiału, plastikowej zasłony prysznicowej i uszyła pokrowiec na pieluszkę zapinaną na agrafki. projekt udoskonalała, zaczęła używać nylonu, a agrafiki zastąpiła napami. Pieluszkę nazwała „Boater”, bo kształtem przypominała łódź.
• 1948: Johnson & Johnson wprowadza pierwszą masowo sprzedawaną jednorazową pieluchę w USA – plastikowe majtki wyłożone w środku sztucznym jedwabiem. Stworzył je inżynier chemii Victor Mills.
• 1961: Procter & Gamble prezentuje pieluchy Pampers.
• 1970: Amerykańskie dzieci „produkują” 350.000 ton jednorazowych pieluch, które stanowią 0,3% sumy odpadów komunalnych.
• 1980: Amerykańskie dzieci zużywają 1.930.000 ton jednorazowych. To już 1,4% odpadów komunalnych.
• 1981: jednorazowe pieluszki zaczynają być produkowane z superchłonnych polimerów, dzięki którym wielkość pieluchy zmniejsza się o połowę.
• 1990: pieluchy jednorazowe stanowią 1,6% odpadów komunalnych. 7 na 10 Amerykanów twierdzi, że popierają zakaz ich stosowania.
• 1990/91: Struktura pieluch produkowanych przez Procter & Gamble jest dopracowywana, by stały się “przyjazne pupie dziecka”.
• 1999: Pampers sponsoruje działania pediatry T. Berrego Brazeltona, który publicznie namawia rodziców, by nie rozpoczynali zbyt szybko odpieluchowywania (czyli korzystali z pieluch jak najdłużej).
• 2000: Pieluchy stanowią już 2% odpadów komunalnych w USA. Powstają też pierwsze biodegradowalne pieluszki jednorazowe na świecie.
• 2006: Amerykańskie dzieci zużywają 3,6 mln ton pieluch jednorazowych.
• 2007: Pampers wprowadza pieluchy dla dzieci ważących więcej niż 18 kilogramów.
• 2500: wyprodukowane na początku XXI wieku pieluchy jednorazowe ulegają biodegradacji. 

W Polsce jednorazówki pojawiły się w 1965 roku i były produkowane z ligniny. Jednak dostęp do nich mieli wybrani. Na poczatku lat 90. XX produkowano pieluchy dla chłopców – w niebieskich opakowaniach – i dla dziewczynek – w różowych. Około 2000 roku stały się standardem.

Skład pieluszek jednorazowych

Na opakowaniu jednorazówek trudno doszukiwać się szczegółowego składu. Wydawać by się mogło, że są wykonane z niewielkiej ilości materiałów, przecież są niewielkie, cienkie i zgrabne. Producenci nie są zobowiązani do wyszczególnienia składu na opakowaniu, zasłaniają się tajemnicą handlową albo używają skomplikowanego nazewnictwa, które skutecznie zniechęca do wnikania, czym dana substancja w rzeczywistości jest. Pieluszki jednorazowe to przede wszystkim tworzywo sztuczne, folie, plastik i celuloza. To materiały, które nie ulegają biodegradacji. Inne składniki to podkładka absorpcyjna, włókniny, elastyczne nici, kleje, paski z taśmy lub pozostałe zamknięcia, farby używane do dekoracji druku oraz substancje zapachowe.

Konstrukcja oraz skład chemiczny każdej pieluszki, bez względu na markę, są podobne:

• warstwa zewnętrzna: porowaty polietylen o małej gęstości uzyskiwany z ropy naftowej (ok. szklanki na pieluszkę),
• wnętrze pieluszki to mieszanka chemicznie przetworzonej, bielonej chlorem miazgi drzewnej z poliakrylanem sodu (bardzo chłonna substancja chemiczna zamieniająca wilgoć w żel) oraz wodoodporna wkładka, która powoduje brak wentylacji w pieluszce,
• powszechne jest również dodawanie bardzo uczulających sztucznych substancji zapachowych oraz barwników do tworzenia kolorowych aplikacji.

Ważne fakty o pieluchach jednorazowego użytku: 

• Pieluszki jednorazowe rozkładają się ponad 500 lat; stanowią ponad 4% domowych odpadów.
• Każde dziecko potrzebuje 4500 – 6500 pieluszek od narodzin do końca okresu pieluchowania.
• Każde dziecko używając pieluszek jednorazowych przez 2 lata zużywa 4,5 drzewa.
• Jedno dziecko może wyprodukować 2 tony odpadów, kiedy używa pieluszek jednorazowych.
• To, co jest w jednorazowej pieluszce, powinno lądować w toalecie – nie na wysypisku.
• W zakładach produkujących jednorazówki pracownicy pracują w specjalnej odzieży ochronnej i maskach.
• Jednorazówki mogą prowadzić do przegrzania genitaliów u chłopców, ponieważ temperatura w jednorazówce jest o ok. 1,5 stopnia wyższa niż w wielorazówkach, co prowadzi do zmniejszenia produkcji spermy i może prowadzić do zaburzeń płodności.
• W Europie rocznie zużywanych jest około 20 miliardów pieluch jednorazowych. Wartość rynkowa tych pieluch to 17 miliardów złotych.
• Pieluchy jednorazowe zostały włączone do kategorii odpadów specjalnych. 70 proc. brudnych pieluch zalega na wysypiskach śmieci.
• Pieluchy jednorazowe, zapakowane w plastikowe woreczki niwelujące brzydki zapach (kolejna sztuczna substancja) są siedliskiem ponad 100 różnych wirusów i niezliczonych bakterii, które zanieczyszczają glebę.

Jednorazówka i zdrowie

Żel poliakrylanowy, czyli substancja, w jaką przekształca się mocz po wchłonięciu wgłąb pieluszki, jest wiązany z niektórymi problemami zdrowotnymi, przykładowo z reakcjami alergicznymi, takimi jak podrażnienia skóry (zaczerwienienie, wysypka, odparzenia), infekcje dróg moczowych, infekcje bakteryjne. Może też przyczyniać się do zespołu wstrząsu toksycznego. Ponadto, niektóre barwniki stosowane w produkcji pieluch są wiązane z uszkodzeniem centralnego układu nerwowego. Pieluchy jednorazowego użytku mogą zawierać niskie stężenia dioksyn, produktów ubocznych procesu bielenia, stosowanych w produkcji papieru, w pieluszce pojawiających się pod postacią pulpy w warstwie chłonnej. Dioksyny moga powodować uszkodzenia watroby i zaburzenia w pracy układu odpornościowego. Oczywiście nie można całej „winy” zrzucac na substancje, z których wykonana jest pieluszka. Ważnym czynnikiem jest także częstotliowść, z jaką opiekunowie zmieniają pieluchy dziecku. Chłonny wkład daje uczucie suchości przez wiele godzin i sprawia, że zmieniamy pieluszki znacznie rzadziej, niż to jest konieczne. Wielogodzinne przebywanie w niewentylowanym, wilgotnym środowisku sprzyja rozwojowi chorobotwórczych bakterii i wirusów. Skóra narażona na stały kontakt z amoniakiem staje się przesuszona, wrażliwa i podatna na infekcje, stąd wysypki, odparzenia oraz nadwrażliwość. Brak odpowiedniej wentylacji powoduje również przegrzewanie genitaliów, co ma znaczący wpływ na płodność w życiu dorosłym.

Przeczytaj: Toksyny w pieluchach jednorazowych; Metale ciężkie w pieluchach jednorazowych

Ile kosztują pieluchy jednorazowe?

Koszt jednego opakowania pieluch jest różny i zależy od ich marki. Średnia cena za 50 sztuk to 30 zł. Jako że maluch w jednorazówkach znacznie dłużej uczy się czystości (niż w pieluchach wielorazowych), pieluchy będziemy musieli kupić minimum 120 razy, wydając ponad 3600 zł. Do tej kwoty należy doliczyć koszt chusteczek jednorazowych oraz kremów i maści na odparzenia. Nawet jeżeli wybierzemy najekonomiczniejszy wariant, i tak będziemy musieli wydać ponad 4000 zł, a decydując się na najdroższe produkty, wydamy nawet 6000 zł.

Rynek pieluch jednorazowych tylko w Polsce wart jest 787 miliardów złotych rocznie i jego wartość stale rośnie, średnio o 15% rocznie. W samym 2009 roku sprzedaż pieluch wyniosła 1 250 milionów sztuk.

Co mogą zrobić rodzice?

Mimo zagrożeń, jakie powodują jednorazówki, są one najpraktyczniejszą formą utrzymywania malucha w czystości i większość rodziców nie wyobraża sobie bez nich opieki nad dzieckiem, a z pewnością nie zamieni ich na poczciwą tetrę. Istnieją alternatywy dla tradycyjnej pieluchy jednorazowej. To:

• jednorazówki, w których zamiast poliakrylanu sodu używa się skrobi kukurydzianej oraz niebielonej chlorem celulozy pochodzącej z lasów o równoważonym rozwoju, nie monokultur drzewnych,
• pieluszki wielorazowe, które uszyte są z naturalnych materiałów, takich jak bawełna organiczna czy wiskoza bambusowa.