Pasternak – konkurencja dla ziemniaka

Zanim na terenie Polski upowszechnił się ziemniak, pasternak z rodziny baldaszkowatych był podstawowym warzywem w diecie w naszym regionie i spożywano go na równi z kaszami. Dostępny przez całą zimę, świetnie się przechowuje zarówno w kopcu, jak i w glebie. Używano go nie tylko w staropolskiej kuchni, ale wykorzystywano również jako paszę, a odparowany sok stanowił substytut miodu.

Najlepsza szynka parmeńska pochodzi od świń karmionych pasternakiem. Irlandczycy produkowali z pasternaku piwo, a Rzymianie lecznicze wino, nalewki, syropy. W starożytności  spożywany był przed posiłkiem na pobudzenie apetytu.

Powrót pasternaka!

Choć wyglądem przypomina pietruszkę, jest od niej większy i ma gładszą skórkę. Pasternak to kolejne z warzyw odkopane z naszej tradycji kulinarnej, które w ostatnich latach zyskuje na popularności. Nie bez przyczyny. Jego delikatnie słodki korzeń o wspaniałym rześkim aromacie ceniony był w nie tylko ze względu na walory smakowe, ale również działanie prozdrowotne. Współczesne badania potwierdziły lecznicze działanie pasternaku m.in. dzięki dużej zawartości bioaktywnych związków jak flawonoidy, olejki eteryczne czy furokumaryny, których w pasternaku znajduje się 15 razy więcej niż w korzeniu selera.

Pasternak w diecie:

• pobudza trawienie;
• reguluje krążenie;
• działa moczopędne;
• łagodzi wzdęcia;
• odtruwa ogranizm;
• działa uspokajająco.

Wysoka zawartość potasu w stosunku do niewielkiej ilości sodu wpływa korzystnie na równowagę elektrolitową, ponadto pasternak ma silnie działanie zasadotwórcze. Korzenie są dobrym źródłem fosforu, magnezu oraz wapnia. Zawierają także duże ilości foliatów oraz witaminy E oraz związki pektynowe.

Pasternaku można użyć:

• jako składnika surówek – z jabłkiem, rzepą, pestkami dyni, orzechami;
• na słodko – karmelizowanego z syropem klonowym lub miodem;
• gotowanego w wodzie, podając z masłem i prażonymi nasionami, natką pietruszki;
• jako składnika wielowarzywnych zup lub na aromatyczny krem;
• do zimowych wegetariańskich pasztetów i past;
• zapiekanego w piekarniku z ziołami.

Kto z nas nie zna powiedzenia „figa z makiem, pasternakiem”?  Ten wigilijny przysmak z XVII wieku to genialny zimowy deser.

Słowianka w indyjskiej sukience – przepis na zupę

Pożywna i sycąca zupa, którą możemy podawać na obiad, kolację albo rozgrzać się nią przed wyruszeniem w szary poranek. W jej skład wchodzą nasze rodzime warzywa, które przyprawione indyjską nutką wniosą nieco słońca w zimowy czas.

• 2 duże korzenie pasternaku (ok. ½ kg)
• 1 pietruszka
• 3 marchewki
• 1 por
• ½ selera
• 2 cebule białe (pokrojone w piórka)
• ok. ¾ kg kawałki dyni bez skórki
• 2 ząbki czosnku w całości
• ½ l domowego przecieru
• szklanka pęczaku z jęczmienia lub orkiszu
• ½  szklanki czerwonej soczewicy

Warzywa pokrój w równą kosteczkę (ok. 1 cm). Do dużego garnka wlej ok ½ cm wody. Po zagotowaniu dodaj 2 łyżki stołowe oliwy, a następnie płaską łyżeczkę kurkumy. Wrzuć cebulę i czosnek i poduś chwilę mieszając. Potem wrzuć resztę warzyw OPRÓCZ DYNI. Na małym ogniu duś ok. 10  minut, pilnując, aby się nie przypaliło, dodaj przyprawy.

• płaską łyżeczkę mielonej kolendry;
• płaską łyżeczkę tymianku;
• płaską łyżkę lubczyku;
• ½ płaskiej łyżeczki cynamonu;
• płaską łyżeczkę słodkiej papryki;
• 2-3 goździki;
• ½ kuminu (dla fanów tej przyprawy).

Po 10 minutach wlej wrzątek prawie do pełna, wrzuć dynię. Dodaj sól – płaską łyżkę oraz 2 łyżki sosu sojowego oraz 3 plasterki świeżego imbiru. Gotuj 30 minut na malutkim ogniu, po tym czasie wrzuć opłukane ziarna zboża i soczewicy. Gotuj ok. 10 minut, przed końcem gotowania dolej przecier pomidorowy. Zgaś ogień i zostaw pod przykryciem.

Gorącą zupę można przelać w wyparzone słoiki. Świetnie się zawekuje, dzięki czemu możemy po nią sięgnąć w każdej chwili.

Foto