Między tą chłodną północą a gorącym południem – jesteśmy my – doświadczający energetycznego kopa latem i zimowej chandry, gdy tylko naturalne światło zostaje przytłumione. Mądre użytkowanie światła pozwala uwolnić w nas więcej energii i po prostu – lepiej się czuć w okresie jesienno – zimowym.

Dobrze dobrane światło zapobiega krótkowzroczności, wspiera pracę naszego mózgu, wpływa na poziom koncentracji i pomaga w aktywnościach, których się podejmujemy. Możliwe jest zaprojektowanie oświetlenia dostosowanego do funkcji każdej przestrzeni i takiego, które przyniesie poprawę zdrowia oraz uchroni przed negatywnymi zjawiskami świetlnego niedoboru. By osiągnąć optymalny efekt, niezbędna jest znajomość kilku podstawowych parametrów.

Strumień świetlny

Wyrażany jest w lumenach i to on definiuje, czy nasza żarówka będzie świecić mocno, czy tez słabo. Im wyższa jest wartość lumenów, tym więcej emitowanego światła. Przykładowo odpowiednikiem mocy żarówki tradycyjnej 60 W jest strumień świetlny 860 lm, a żarówki 100 W – 1521 lm. Warto też pamiętać, że moc podawana w watach mówi jedynie o ilości pobieranego przez żarówkę prądu.

Natężenie

To parametr, który mówi nam o tym, ile światła wyemitowanego przez dane źródło dociera do określonej powierzchni. Wysoki poziom natężenia światła pobudza mózg i pomaga w skupieniu uwagi, sprzyja więc naszej pracy czy nauce. Gdy pracujemy przy biurku, warto zatroszczyć się o to, by natężenie światła było odpowiednie wysokie, tak by zapewnić nam wysoką wydolność wzrokową. Na rynku funkcjonują też lampki, przy których można regulować natężenie światła. To duża pomoc, gdy jednego źródła światła używamy do różnych czynności.

Temperatura barwowa

To parametr, który pozwala nam dobrać światło do różnych aktywności. Wyrażana w stopniach Kelwina (K) stosowana jest zarówno w przypadku światła naturalnego, jak i sztucznego. Im wyższa temperatura barwowa, tym światło jest chłodniejsze, bardziej niebieskie. Przykładowo: czyste, błękitne niebo ma ok. 10 000 K i jest to barwa zimna (silnie pobudzająca, wykorzystywana w oświetleniu powierzchni przemysłowych). Zachód słońca ma już temperaturę barwową sięgającą ok. 2000 K i jest to barwa ciepła (uspokaja, relaksuje, pasuje do miejsc, w których wypoczywamy).

Barwa „naturalna”, czyli ta która idealnie nadaje się do pracy i wymagających aktywności, ma temperaturę między 3300 K – 5300 K. Nowe, inteligentne systemy oświetleniowe, np. Philips Hue, pozwalają na dowolne sterowanie temperaturą barwową światła. W każdej chwili możemy je ustawić według natroju czy potrzeb. Światło może nas teraz obudzić, rozbudzić, zrelaksować, ale też służyć do malowania wnętrz światłem na 16 mln kolorów.

Wskaźnik oddawania kolorów

Oznaczony często symbolem CRI, określany jest w skali od 1 do 11. Im niższa wartość, tym większe prawdopodobieństwo przekłamania barw oświetlanych przedmiotów. W strefie wypoczynku (sypialnia, salon) wystarczy zastosować wskaźnik oddawania barw w granicach 60-80. Jeśli jednak oświetlamy strefę roboczą, ten wskaźnik powinien być wyższy niż 80. Podobnie wysoki wskaźnik oddawania barw przydaje się również w łazience, garderobie czy przy oświetlaniu szaf z ubraniami.

Trwałość

To ostatni parametr inaczej zwany żywotnością źródła światła. Tradycyjne żarówki tę trwałość mają ograniczoną do około 1000 godzin. Energooszczędny halogen będzie nam służył już dwa razy dłużej, natomiast energooszczędna świetlówka przebije konkurencję – wytrzymując 6 do 12 razy dłużej.

Na końcu tego świetlnego łańcucha mamy jeszcze diodę LED, najbardziej trwałą ze wszystkich. Względem zwykłej żarówki posłuży ona nam 10 do 50 razy dłużej, świecąc średnio około 10 000 godzin (ponad 416 dni!).