Oksytocyna. Mój ulubiony hormon. Kiedy został odkryty w 1909 roku, sądzono, że jego wpływ ogranicza się jedynie do porodu i wypływu mleka. Właśnie dlatego była nazywana kobiecym hormonem, ale teraz już wiadomo, że jego działanie uwidacznia się u obu płci. Później, w latach 90-tych, odkryto też związek oksytocyny z więzią, zaufaniem, poziomem stresu i społecznymi zachowaniami pomiędzy dorosłymi osobnikami. Czy to jest „hormon miłości”– jak nazywa go dr Michel Odent?
Kilka ciekawych badań nad oksytocyną
Psycholog Ruth Feldman z Bar-Ilan University i jej współpracownicy badali poziom oksytocyny u 62 kobiet na trzech różnych etapach: w czasie pierwszego trymestru ciąży oraz w czasie połogu. Badania pokazały, że kobiety z wyższym poziomem oksytocyny w pierwszym trymestrze tworzyły silniejsze więzi ze swoimi dziećmi. Również te z wysokim poziomem oksytocyny w czasie całej ciąży i w połogu wykazywały więcej zachowań specyficznych ukierunkowanych na dziecko: tworzenie i śpiewanie piosenek, kąpanie i karmienie w szczególny sposób.
Uwaga! Reklama do czytania
Poród naturalny
Świadome przygotowanie się do cudu narodzin.
Cesarskie cięcie i poród po cięciu cesarskim
Pomoc i wsparcie przy CC i VBAC
Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli
Badania dr Shelley E. Taylor, psycholog społecznej z Univeristy of California wskazują też na to, że kobiety, które miały więcej przerw w kontaktach społecznych lub mniej satysfakcjonujące relacje z partnerami, miały wyższy poziom i oksytocyny, i kortyzolu niż te, które oceniały swoje relacje jako satysfakcjonujące. Kiedy pojawia się stres, u kobiet wzrasta poziom kortyzolu, hormonu stresu, i wtedy jednocześnie podnosi się również poziom oksytocyny. Jest to sygnał dla organizmu – „szukaj towarzystwa”. W towarzystwie, a wystarcza choćby rozmowa przez telefon z przyjaciółką, poziom oksytocyny pozostaje wysoki lub wzrasta, pozwalając stresowi opaść. Oto proste wyjaśnienie tego, dlaczego kobiety czują się lepiej po spotkaniu w grupie przyjaciółek – wszystkie nawzajem podnoszą sobie poziom oksytocyny! Oksytocyna właśnie może zmniejszać poddenerwowanie i skłaniać do szukania towarzystwa.
Jak to się ma do porodu?
Ten mechanizm działa również podczas porodu. Oksytocyna, która swoim działaniem pobudza macicę do skurczów, jest, jak to określa dr Michel Odent, „hormonem nieśmiałym”. Łatwo się chowa. Dlatego też, aby ułatwić jej ekspozycję, warto zadbać o otoczenie w czasie porodu. Dr Taylor pisała o „wzajemnie się regulującej jednostce psychobiologicznej” – osoby w otoczeniu kobiety rodzącej powinny swoją uwagę skupić na niej, nie prowokować stresujących sytuacji, wzajemnie podnosić sobie poziom oksytocyny. To między innymi dlatego warto mieć przy porodzie osobę towarzyszącą.
Dr C. Sue Carter z University Illinois w Chicago (UIC) twierdzi, że oksytocyna, działająca częściowo w obrębie autonomicznego układu nerwowego, może pozwalać na coś, co nazywamy „mobilizacją bez strachu”. Innymi słowy: oksytocyna może chronić system nerwowy od blokady w obliczu stresujących sytuacji, zwłaszcza tych, które wymagają zatrzymania się zamiast walki czy ucieczki. Należy do nich poród, mimo że społecznie postrzegany jest jako sytuacja pozytywna. Dr Carter mówi: „Zespół stresu pourazowego nie jest zwykle wiązany z porodem, mimo że jest to niezwykle stresujące doświadczenie. Oksytocyna może grać istotną rolę w pomaganiu kobietom w radzeniu sobie emocjonalnie i fizycznie z tak zmieniającym życie wydarzeniem, jakim jest poród, zamieniając potencjalnie stresującą sytuację w możliwą do wyrażania radości i miłości”. Mam nieodparte wrażenie, że oksytocyna pomaga rodzicowi reagować z opanowaniem na sytuację stresową związaną z dzieckiem. A jak mówi dr Larry Young z Emory University, oksytocyna nie jest hormonem miłości, a raczej hormonem społecznym.
Jak zrozumieć małe dziecko
Poradnik pomagający w codziennej opiece nad Twoim dzieckiem
Dla mnie, jakby jej nie określać, życie bez oksytocyny byłoby bardzo nudne i trudne. Warto zadbać o wysoki poziom oksytocyny w swoim życiu zbudowany na dobrych relacjach z ludźmi wokół! Najlepiej działa, co potwierdzają badania, oksytocyna endogenna, czyli nasza własna.
Źródło: apa.org/monitor/feb08/oxytocin.aspx; apa.org/monitor/2011/03/oxytocin.aspx
