Kategorie
Niemowlę

Co-sleeping – dlaczego warto współspać z dzieckiem i jak robić to bezpiecznie

Sen niemowląt to temat rzeka – można o nim dyskutować godzinami. Zapewne każdy z nas spotkał się z troskliwym (!) pytaniem o sen dziecka.

Dzieje się tak, ponieważ jest on niezwykle ważny – pozwala na regenerację sił i przygotowanie ciała i umysłu do kolejnego dnia. Jednak jest on również jedną z pierwszych rzeczy, na której brak cierpią rodzice po pojawieniu się na świecie dziecka. Nowi rodzice szybko zauważają, że – by utrzymać energię potrzebną do opieki nad maluchem – muszą znaleźć sposób na zapewnienie sobie odpowiedniej ilości dobroczynnego snu.

Jak zrozumieć małe dziecko

Poradnik pomagający w codziennej opiece nad Twoim dzieckiem

Zobacz w księgarni Natuli.pl

Choć noworodki śpią średnio około 16–17 godzin dziennie, zazwyczaj jest to suma krótkich 1–4-godzinnych drzemek. Maluch budzi się, bo potrzebuje rodziców, by ci zaspokoili jego potrzeby. Może mu przeszkadzać głód, samotność, strach, zimno, ciepło lub coś zupełnie innego. Oznacza to wielokrotne wybudzanie się dziecka nie tylko w dzień, ale również w nocy.

Co-sleeping (spanie w jednym łóżku razem z dziećmi) może być dobrym rozwiązaniem dla wielu rodziców, którzy próbują zrównoważyć swoje i dziecka potrzeby dotyczące snu. Jest to bardzo naturalna forma wypoczynku wśród wielu kultur, przynosząca liczne korzyści zarówno dziecku, jak i dorosłym. Nie jest przypadkiem, że kultury, w których co-sleeping jest najpopularniejszą metodą spania, odnotowują najniższy wskaźnik depresji poporodowej u matek. W społeczeństwie Zachodu moda na oddzielanie niemowlęcia od matki w czasie snu zaczęła się dopiero w ubiegłym wieku (1).

Współspanie ma wiele korzyści, między innymi:

  1. Pozwala rodzicom wypocząć.
    Badania pokazują, że rodzice, którzy śpią razem z dzieckiem, są bardziej wyspani. Mogą szybko odpowiedzieć na potrzeby dziecka – nakarmić je, przytulić, zapewnić o bliskości. I to bez wstawania z łóżka! (2)
  2. Poprawia jakość snu dziecka.
    Dzieci mniej płaczą w nocy i spokojniej śpią, kiedy wiedzą i czują, że rodzic jest blisko. (3)
  3. Ułatwia karmienie piersią.
    Dziecko śpi tuż obok matki, więc ta może szybko i wygodnie nakarmić malucha bez wstawania z łóżka, nie musi też w pełni się rozbudzać. (4)
  4. Pozwala na budowanie silnej więzi.
    Dziecko czuje stałą obecność rodzica, a jego potrzeby są szybko zaspokajane – to przekłada się na wzmacnianie relacji między rodzicem a dzieckiem. (5)

Współspanie a “rozpieszczanie dzieci”

Wśród rodziców popularna jest opinia, że spanie z dzieckiem może je rozpieszczać. Nie jest to prawdą! Badania pokazały, że co-sleeping zapewnia możliwość szybkiego odpowiadania na potrzeby dziecka, co pomaga mu w regulacji swoich emocji (6). Są to podstawy wychowania emocjonalnie dojrzałych dorosłych.

Współspanie a śmierć łóżeczkowa

Wspólne spanie z maluchem jest również błędnie wiązane ze zwiększonym ryzykiem śmierci łóżeczkowej, jednak badania pokazują, że robienie tego w sposób bezpieczny zmniejsza to ryzyko (7).

Zasady bezpiecznego co-sleepingu:

1. Dziecko należy zawsze kłaść do spania na plecach

Od kiedy na początku lat 90. rozpoczęto w Wielkiej Brytanii kampanię promującą układanie dzieci do snu na plecach (ang. “Back to Sleep”), przypadki SIDS (ang. Sudden infant death syndrome; nagła śmierć łóżeczkowa) spadły w tym kraju o 81% (z 2000 przypadków rocznie w latach 80. do 217 w 2017 roku). Naukowcy udowodnili, że kładzenie dziecka do spania w pozycji innej niż na plecach (szczególnie na brzuszku) jest jednym z głównych czynników ryzyka (8). Wyniki te były potwierdzone również w wielu innych krajach.

2. Dziecko powinno spać na twardym materacu bez poduszek

Poduszki i grube koce mogą ograniczać swobodną cyrkulację powietrza wokół nosa dziecka. Maluch może przypadkowo nakryć się kołderką lub kocykiem i mieć problem ze ściągnięciem ich. Ponadto noworodki i niemowlęta mają słabe mięśnie szyi i karku, które nie pozwalają na pełną kontrolę ruchów głowy. Kładąc dziecko na miękkim podłożu lub na poduszce, dodatkowo ograniczamy jego możliwość ruchów. Jest to szczególnie niebezpieczne, gdy dziecko przez przypadek przekręci główkę w stronę poduszki i będzie miało trudności z oddychaniem. Dlatego ważne jest, by unikać kładzenia niemowląt na poduszkach i grubych kocach, które mogą stać się dla nich pułapką.

Uwaga! Reklama do czytania

Połóg. Pierwszy rok życia rodzica

Oto długo wyczekiwany holistyczny przewodnik po połogu. Autorka z czułością i empatią przeprowadza czytelników przez szereg zagadnień związanych z tym przełomowym momentem.

Zobacz na natuli.pl

3. W czasie snu w otoczeniu dziecka nie powinno być żadnych poduszek, miękkich maskotek, kocyków czy innych przedmiotów, w które mogłoby się zaplątać

Poduszki, miękkie maskotki i luźne kocyki także mogą stanowić przeszkodę w swobodnym oddychaniu, jeśli dziecko przekręci się i przypadkowo przysłoni nos lub usta. Niemowlę powinno mieć wokół siebie tyle wolnej przestrzeni, by nawet w przypadku, gdyby przekręciło się lub przeturlało, nic nie przysłoniło mu twarzy.

4. Temperatura w pomieszczeniu powinna być odpowiednia

Rodzice często boją się, by dziecku nie było za zimno. Przegrzanie malucha w tym przypadku jest jednak dużo bardziej niebezpieczne (9). Niemowlęta powinny spać w pokoju, w którym dorosłym również spałoby się dobrze (czyli w temperaturze około 18–20℃). Paradoksalnie przegrzanie jest bardziej prawdopodobne zimą, gdy wszystkie grzejniki są włączone, a rodzicom dodatkowo wydaje się, że malucha należy ciepło ubrać do spania. Najlepiej jednak, by był on ubrany w podobny sposób do rodziców. Niemowlę nie potrzebuje dodatkowych warstw ubrań. Jego ciepłotę ciała można sprawdzić, dotykając jego karku lub brzuszka. Rączki i stópki tak małych dzieci zazwyczaj są chłodniejsze, dlatego nie są dobrym sposobem określania ciepłoty ciała.

5. Nie powinno być żadnych luk i krawędzi pomiędzy materacem a ramą łóżka lub ścianą

Materac łóżka powinien być ciasno dopasowany do ramy łóżka lub ściany. Nie powinno być żadnych luk i wolnych przestrzeni, do których dziecko mogłoby wpaść. Niemowlęta umiejętności zdobyte w ciągu dnia ćwiczą często również nocą. Przekręcanie się z pleców na brzuszek i z powrotem, próby siadania i ustawiania się do pozycji do raczkowania powodują, że maluch rzadko pozostaje w jednym miejscu w czasie snu. Wiele dzieci jest niezwykle ruchliwych, dlatego ważne jest, by w miejscu ich spania nie było żadnych dziur ani luk, do których mogłyby wpaść i z których nie potrafiłyby się wydostać.

6. Nie powinno się spać razem z dzieckiem, jeśli któryś z dorosłych spożywał alkohol, lekarstwa powodujące senność, narkotyki lub gdy pali papierosy

Produkty te powodują wzmożoną senność i rodzice śpią po nich dużo głębiej niż normalnie. Są przez to mniej wrażliwi na obecność dziecka w tym samym łóżku, co zwiększa ryzyko przygniecenia malucha lub zakrycia go kołdrą lub kocem. Badania pokazały, że duża liczba przypadków śmierci łóżeczkowej była związana z faktem, że przynajmniej jeden z rodziców palił papierosy, pił alkohol lub był pod wpływem leków powodujących senność (10).

7. Nie powinno się spać z dzieckiem na fotelach czy innych meblach, które mogłyby zwiększać ryzyko, że dziecko spadnie lub się przeturla i utknie

Szczególnie w pierwszych tygodniach, gdy przystosowują się do życia z noworodkiem, rodzice często są nieustannie zmęczeni. Może się zdarzyć, że trzymając maluszka w rękach, mogą przysnąć na kanapie lub w fotelu. Wspólna bliskość, ciepło i oksytocyna zalewająca organizmy rodzica i dziecka potęgują to prawdopodobieństwo. Najlepszym rozwiązaniem jest przenieść się do dobrze przygotowanego i bezpiecznego łóżka, tym samym pozwalając sobie na dużo lepszej jakości sen.

Sen odgrywa bardzo ważną rolę w regeneracji organizmu i jest niezwykle potrzebny zarówno dziecku, jak i rodzicom. Współspanie jest dobrym sposobem, by zapewnić odpowiednią dawkę snu wszystkim członkom rodziny. Bardzo ważne, by robić to z głową i zadbać o bezpieczeństwo. Wtedy będziemy mogli spokojnie wpaść w objęcia Morfeusza.

Źródła:

(1) Attachment Parenting International (API), http://www.attachmentparenting.org/principles/night

(2) NCBI: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1201416/

(3) Comparisons of neonatal night time sleep-wake patterns in nursery versus rooming environments, Keefe, 1987

(4) Bed-Sharing at 3 Months and Breast-Feeding at 1 Year in Southern Brazil. Santos et al, 2009; Randomised trial of sidecar crib use on breastfeeding duration (NECOT). Ball et al, 2011

(5) Reasons to bed-share: why parents sleep with their infants. Ball, 2002

(6) The relationship between rooming-in/not rooming-in and breast-feeding variables, Yamauchi & Yamanouchi, 1990; Comparisons of neonatal night time sleep-wake patterns in nursery versus rooming environments, Keefe, 1987

(7) Attachment Parenting International (API), http://www.attachmentparenting.org/infantsleepsafety

(8) NIH: Safe to Sleep, https://www1.nichd.nih.gov/sts/campaign/science/Pages/backsleeping.aspx

(9) National Institute of Health, https://www.nih.gov/news-events/news-releases/nih-alerts-caregivers-increase-sids-risk-during-cold-weather

(10) British Medical Journal, http://www.bmj.com/content/339/bmj.b3666.full

Avatar photo

Autor/ka: Marlena Price-Williams

Mama dwójki dzieci próbująca wychować je w duchu bliskości i poczucia wzajemnego zaufania. Pracuje w hrabstwie Cheshire w Wielkiej Brytanii jako wykwalifikowana wolontariuszka wspierająca inne mamy w karmieniu piersią.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.