Wiek 0–3

Najnowsze badania pokazują, że dzieci są sobą wzajemnie zainteresowane już w pierwszych miesiącach życia. Starsze niemowlęta zapraszają do zabawy inne dzieci, sprawdzając wzajemne granice. Ciekawość staje się ich pierwszym doświadczeniem, istotnym dla dalszego rozwoju społecznego.

Wiek 3–6

Pierwsze, bardziej intensywne relacje pojawiają się w wieku przedszkolnym. To właśnie wtedy dzieci coraz bardziej zainteresowane są zabawą z innymi. Zabawa służy nie tylko rozładowaniu napięcia czy spożytkowaniu energii, ale uczy zachowań społecznych, słuchania i współpracy. Wciąż najważniejszym autorytetem pozostają jednak rodzice.

Największe zmiany, jakie zachodzą w kontaktach z innymi na tym etapie to:

• brak usilnego podążania wzrokiem za rodzicem,
• pierwsze próby nawiązania bardziej złożonych relacji z innymi dziećmi,
• pierwsze próby badania swoich granic i granic innych osób (doskonale widać to na przykładzie zabawek i początkowej niechęci dzieci do dzielenia się nimi – to etap, w którym dziecko uczy się zachowań społecznych, sprawdza, co mu się bardziej opłaca, jakie korzyści płyną z tego, że podaruje komuś swój przedmiot),
• rozwój zainteresowań w oparciu o zainteresowania reszty grupy.

[reklama id=”46743″]

Wiek 7–10

W szkole zazwyczaj rozwijają się głębsze przyjaźnie, momentami dość burzliwe. To właśnie wtedy dzieci przywiązują się do siebie, niemal zlewając się ze sobą. Szukają akceptacji, zrozumienia, chcą przynależeć do grupy. Bardzo intensywnie przeżywają odrzucenie. W takich momentach potrzebują jeszcze wsparcia rodzica, by poradzić sobie z przeciwnościami. Autorytet rodzica słabnie dopiero w ostatnich klasach szkoły podstawowej.

Największe zmiany, jakie zachodzą w kontaktach z innymi na tym etapie:

• znacznie większy wpływ grupy rówieśniczej,
• nauka funkcjonowania w różnych grupach społeczno-formalnych (szkoła, klasa, kolonia) i nieformalnych (podwórko, plac zabaw),
• nawiązywanie głębszych relacji, szukanie w grupie przyjaciół przez dobieranie ich na podstawie podobnych zainteresowań,
• problemy w kontaktach z kolegami częstymi przyczynami kłopotów w nauce,
• nadal potrzeba dużego wsparcia rodziców.

Powyżej 10 roku życia

Najważniejszą rolę grupa rówieśnicza zaczyna odgrywać, gdy dziecko wchodzi w okres dojrzewania. To właśnie wtedy bycie w grupie rodzi konieczność dopasowania się  i zaczyna się walka o akceptację. Młody człowiek tworzy w tym czasie obraz siebie, buduje poczucie własnej wartości, uczy się akceptowania norm i tworzy własne zasady postępowania. Rodzice schodzą na dalszy plan, zaczynają odgrywać znacznie mniejszą rolę niż wcześniej. Nastoletnie dzieci coraz więcej czasu spędzają poza domem, z kolegami, którzy wpływają na ich preferencje i wybory. To swoisty trening interpersonalny, niezwykle przydatny w dorosłym życiu.

Najważniejsze zmiany, jakie zachodzą w kontaktach z innymi na tym etapie to:

• coraz większa podatność na wpływ grupy rówieśniczej,
• większy wpływ kolegów niż rodziców na sposób myślenia dziecka, jego wybory i upodobania,
• kształtowanie się obrazu własnego “ja”,
• konsolidowanie się poczucia własnej wartości w kontakcie z grupą,
• naturalny rozwój aktywności społecznej,
• większa chęć do spędzania wolnego czasu z kolegami niż z rodzicami.

Dzięki kontaktom z grupą rówieśniczą dziecko:

• definiuje siebie,
• nabiera kompetencji społecznych i uczy się zasad, które rządzą kontaktami między ludźmi,
• tworzy pierwsze relacje poza rodziną,
• buduje samoocenę,
• uczy się współpracy, empatii, współdziałania,
• kształtuje poczucie sprawstwa,
• kreatywnie spędza czas.

Gdzie najłatwiej o kontakty z innymi dziećmi?

Początkowo w rozwijaniu nowych znajomości pomagają zwykła, osiedlowa piaskownica i podwórko. Z czasem coraz większą rolę mogą odgrywać zajęcia dla dzieci (szczególnie jeśli rodzice nie mają własnej, zaprzyjaźnionej grupy innych rodziców z małymi dziećmi), przedszkole, później szkoła. Dobrze, gdy starsze dziecko ma okazję sprawdzić się w kontaktach z rówieśnikami również poza szkołą – np. na tematycznych koloniach organizowanych wokół dziecięcych zainteresowań. Idealnie, gdy o tych kontaktach decyduje samo, zapraszając kolegów do swojego domu i spędzając z nimi popołudnia. Naszą rodzicielską rolą jest mu te kontakty umożliwiać.

Kolonie z Kompasem

Jeśli chcesz zapewnić dziecku swobodny kontakt z rówieśnikami, a jednocześnie zapewnić mu bezpieczne otoczenie i dobrą opiekę, wyślij je na kolonie organizowane przez Biuro Turystyki Kompas. Znajdziesz tam świetną, wyspecjalizowaną kadrę, która wie, co jest niezbędne dzieciom na różnych etapach rozwoju.

Wiesz już, dlaczego dzieci potrzebują innych dzieci do prawidłowego rozwoju. Nie wolno jednak zapominać także o dobrej zabawie! A całodzienny kontakt z rówieśnikami spędzony na robieniu tego, co się naprawdę lubi, to coś naprawdę fantastycznego. Wyślij dziecko na kolonie – to prawdziwa szkoła życia! Wie to każdy rodzic, który sam brał w nich udział.

Foto: flikr.com/waternclay