Stres w ciąży (PNMS – Prenatal Maternal Stress)

Stres jest stanem psychicznym, który wiąże się ze specyficzną odpowiedzią biologiczną ze strony ciała. Możesz go doświadczać w różnych sytuacjach, np.: w momentach, w których czujesz się zagrożona i zaniepokojona o swoje życie bądź zdrowie, w chwilach zwykłych, codziennych trudności, a czasami stres mogą wywołać Twoje własne myśli i emocje. Zawsze odpowiedź Twojego ciała jest podobna: następuje wyrzut hormonów stresu – kortyzolu i adrenaliny, spłyca się Twój oddech, serce zaczyna bić szybciej i podnosi się ciśnienie krwi. Zmysły wyostrzają się, a organizm przygotowuje się do walki bądź ucieczki. W specyficznych sytuacjach zagrożenia ta reakcja obronna może uratować życie. Jednak, jak sama wiesz, stresu doświadczasz nie tylko w momentach, gdy coś Ci rzeczywiście zagraża. Stres dla współczesnego człowieka stał się tak powszechnie odczuwanym stanem, że mówi się, że nawet 8 na 10 wizyt u lekarza ma swoje podłoże właśnie w stresie!

Stres w ciąży

W codziennym życiu masz  pewnie wiele sposobności do doświadczania stresu, a ilość powodów do niego jeszcze rośnie, gdy zachodzisz w ciążę. Dochodzą nowe problemy i zmartwienia. Czy dziecko jest zdrowe? Czy dobrze się rozwija? Czy dam sobie radę w roli matki? Czy zapewnię maleństwu odpowiednią przyszłość? Ponadto mieszanka hormonów ciążowych dodatkowo wpływa na Twój stan psychiczny i możesz odczuwać bardzo skrajne emocje: od wszechogarniającej euforii po czarną rozpacz. Na zmianę możesz mieć wrażenie, że partner jest wspaniały lub że zupełnie Cię nie rozumie. A gdy, odpukać, zobaczysz drobne odchylenie od normy w wynikach badań, po prostu wariujesz i przeszukujesz fora internetowe w poszukiwaniu informacji o tym, co złego może się dziać z dzieckiem. Jednym słowem mówiąc: jesteś chodzącą bombą zegarową. A lekarze i wszyscy dookoła twierdzą, że to normalne…

Doświadczanie stresu rzeczywiście jest wpisane w ten szczególny stan bycia w ciąży. Jednak doświadczanie dużej ilości trwałego stresu nie służy ani Tobie, ani Twojemu dziecku. Stan błogosławiony to taki okres w życiu, w którym powinnaś zwrócić szczególną uwagę nie tylko na swoją dietę i zdrowie fizyczne, ale również na swoje samopoczucie  i emocje, których doświadczasz.

Jak stres mamy wpływa na dziecko w brzuchu

Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że stres mamy przechodzi również na dziecko! Jest to potwierdzone licznymi badaniami. Hormony stresu przenikają przez placentę i stanu zdenerwowania doświadcza nienarodzone maleństwo.

W czasie stresu spłyca się i skraca oddech mamy, w wyniku czego dziecko otrzymuje mniej tlenu. Stres wpływa na sposób odżywiania się mamy, mogą wystąpić braki apetytu lub zwiększone łaknienie, przez co dziecko może otrzymać zbyt mało substancji odżywczych. Dodatkowo wiemy, że doświadczanie stresu osłabia układ odpornościowy, więc mama staje się bardziej podatna na infekcje (a te oddziałują też na dziecko).

Co więcej, badania pokazały, że stres doświadczany przez mamę w sposób szczególny wpływa na rozwój mózgu dziecka. Około 10. tygodnia ciąży rozpoczyna się proces tworzenia nowych komórek nerwowych w mózgu dziecka (neurogeneza), a później w okresie od 24. do 30. tygodnia ciąży kształtują się połączenia nerwowe między neuronami (synaptogeneza). W tych krytycznych momentach stres może wpłynąć na rozwój zdolności poznawczych dziecka.

W efekcie można podsumować to jednym zdaniem: stres, którego doświadcza kobieta w ciąży w prostej linii wpływa na rozwój i dobrostan jej nienarodzonego dziecka.

Jak pozostać spokojną?

Prawdopodobnie najbardziej irytujące są rady w stylu „po prostu się nie denerwuj”. Tylko jak to zrobić? Szczęśliwie wiele metod zaradczych można stosować w ciąży.

Najbardziej znane i bardzo skuteczne sposoby radzenia sobie oraz unikania stresu to:

• Joga – możesz uczęszczać na zajęcia specjalnie przeznaczone dla kobiet w ciąży, w czasie ćwiczeń szczególny nacisk kładziony jest na rozluźnienie ciała i naukę spokojnego rytmu oddechu;
• Medytacja i relaksacja – możesz wybrać się na warsztaty medytacji bądź relaksacji;
• Hipnoza – ma potwierdzone naukowo działanie przy zmniejszaniu lęku, stresu oraz przy leczeniu depresji.

Domowe sposoby radzenia sobie ze stresem takie jak ciepła kąpiel, wygadanie się przed przyjaciółką czy kilka spokojnych oddechów również pomogą Ci w sytuacji, gdy doświadczasz nagłego zdenerwowania, jednak w odróżnieniu od metod wymienionych wyżej nie nauczą Cię, jak uchronić się przed doświadczeniem stresu.

Foto