Wielojęzycznych dzieci jest coraz więcej – w Polsce i w polskich rodzinach poza granicami kraju. Ze statystyk wynika, że liczba osób wielojęzycznych na świecie przewyższa liczbę osób posługujących się tylko jednym językiem. Multilingualism jest czymś zupełnie naturalnym w takich państwach jak Irlandia, Belgia czy Szwajcaria.

Jak zrozumieć małe dziecko
Poradnik pomagający w codziennej opiece nad Twoim dzieckiem
Wielojęzyczność oznacza umiejętność władania dwoma lub kilkoma językami w takim samym stopniu, jak osoba jednojęzyczna posługuje się swoim językiem ojczystym.

Dziecko dwujęzyczne już w brzuchu mamy
Naukowcy twierdzą, że przyswajanie języków istniejących w otoczeniu zaczyna się, kiedy dziecko jest jeszcze w łonie matki. Po urodzeniu niemowlęta mają niezwykłe możliwości, by chłonąć język z całą jego złożonością i dotyczy to nie tylko jednego języka. Dzieci wychowujące się w środowiskach dwu- lub wielojęzycznych zapoznają się z dźwiękami różnych języków w tak zwanym „okresie krytycznym” (do około 10 miesiąca życia, kiedy to zaczynają koncentrować się na języku ojczystym), co jest podstawą ich dobrego opanowania w przyszłości.
„Drugi język musi być używany w otoczeniu dziecka w pierwszym roku jego życia, w taki sposób, że jedna osoba lub więcej powinno mówić do dziecka lub w jego obecności w tym ‘dodatkowym’ języku”. (Silvana Montanaro, trenerka nauczycieli Montessori i Asystentów dla Niemowlęctwa). Konieczny jest tu bliski kontakt z danym językiem i kulturą, umożliwiający osobiste ich doznawanie. Dziecko powinno słuchać „obcej” mowy przynajmniej kilka godzin dziennie, używać jej w konkretnych, codziennych sytuacjach, rozmawiać i bawić się z rówieśnikami.
Wielojęzyczność a rozwój dzieci
Obecnie nie ma żadnych dowodów na to, że nauka więcej niż jednego języka wpływa negatywnie na rozwój dziecka, wręcz przeciwnie. Małe dziecko jest w stanie nauczyć się czterech języków, a dopiero piąty wprowadzany w tym samym czasie co pozostałe języki, może nastręczyć trudności.
To, w jaki sposób stymulowany jest mózg dziecka, wpływa na rozwój jego procesów poznawczych, dzięki którym bada rzeczywistość. Z kolei to, w jaki sposób pobudzana jest pamięć, koncentracja i wyobraźnia, ma odzwierciedlenie w jego sposobie myślenia, a także wpływa na jego emocje i zachowanie.

Książki o rozstaniu i rozwodzie: wsparcie dla dzieci i dorosłych
Książki o rozstaniu i rozwodzie dostępne w naszej księgarni mają na celu wspieranie całej rodziny. Bez względu na wiek, każdy członek rodziny znajdzie tutaj coś, co pomoże mu lepiej zrozumieć własne uczucia i odnaleźć nową równowagę. Dzięki literaturze można odkryć, że nawet po rozstaniu możliwe jest stworzenie szczęśliwego, pełnego wsparcia środowiska dla dziecka.
Często bywa tak, że dziecko pod wpływem różnych czynników (na przykład stosunku emocjonalnego do poszczególnych osób posługujących się w kontaktach z nim danym językiem, potrzeby komunikacji, intensywności kontaktów z każdym z języków) „wybiera” jeden z języków jako swój język dominujący (zwany też „macierzyńskim”), zaś drugi – jako język słabszy. Poza tym w pierwszych dwóch latach wychowania dwujęzycznego często dochodzi do mieszania przez dziecko obu języków. Dzieje się tak dlatego, że dziecko dość późno zyskuje świadomość istnienia dwóch różnych systemów językowych. Jednakże w późniejszym okresie na ogół nie ma problemów z wyborem danego języka w zależności od osoby partnera komunikacyjnego i sytuacji komunikacyjnej. Mózg rozdziela i doskonali oba języki równolegle.
Mieszanie dwóch języków jest normalne w sytuacjach dwujęzycznych. Nie znaczy to, że dzieci zapomną jeden z języków, nie oznacza to również, że już nie potrafią ich rozróżnić. Ganione za mówienie np. po angielsku, mogą buntować się i ich nastawienie do języka polskiego pogorszy się. Zamiast tego, postarajmy się stwarzać sytuacje, w których dzieci zmuszone są do korzystania z języka „domowego”, na przykład poprzez rozmowy telefoniczne, skype’a itp
Istnieją naukowe dowody na to, że wielojęzyczność:
- wspiera rozwój inteligencji
- rozwija zdolność do elastycznego myślenia i zwiększa plastyczność umysłu
- daje przewagę przede wszystkim w zakresie kreatywnego myślenia, jako rezultat umiejętności łatwiejszego przetwarzania informacji w dwóch różnych językach i „elastyczności poznawczej” – rozwiązywania problemów
- wpływa na przyszłe zdolności językowe dziecka.
Wielojęzyczne dzieci
- cechuje większa wrażliwość na wszelkie zjawiska językowe
- uczą się łatwiej drugiego języka podczas zabawy, natomiast pozostałe dzieci wyuczają się go później w szkole z wielkim trudem
- szybciej rozwijają zdolność abstrakcyjnego myślenia
- mają łatwość tworzenia nowych pojęć
- posługują się większą ilością słów oraz znaczenie umiejętniej wykorzystują je w kontekście prowadzonej rozmowy. Kiedy już dziecko rozwinie zdolność pisania w dwóch językach, jest zdolne do porównania, w jaki sposób dwa zupełnie inne od siebie języki tworzą rzeczywistość
- są bardziej elastyczne do przystosowania się niż dzieci jednojęzyczne
- szybko uczą się kolejnych języków
- twierdzą, że znajomość języka rodziców pomaga im w określeniu własnej tożsamości i pełniejszym zrozumieniu ich kulturalnego dziedzictwa.
Należy pamiętać, że:
- jeśli język rodzinny zaniedbywany jest przez rodziców, którzy zmienili kraj zamieszkania, to dziecko może opanować go tylko w stopniu ograniczonym
- jeżeli dziecko ma wady wymowy, jego mowa jest niepoprawna, to wprowadzanie języka obcego może tylko pogorszyć tę sytuację. Należy skupić się najpierw na płynnej mowie ojczystej, skorygować błędy, a dopiero później wprowadzać język obcy. Z drugiej strony, rodzice w wielojęzyczności upatrują przyczyn problemów językowych. Na przykład: Dziewczynka lat 15-ście, urodzona Polsce, ale wychowana i kształcona we Francji. Obecnie przebywa z rodzicami w Polsce. Trafiła do logopedy, by nauczyć się prawidłowej realizacji głoski „r”. Czy zawinił tu język francuski? Rodzice byli o tym przekonani. Jej siostra, dwa lata młodsza, mówi bezbłędnie. Logopeda stwierdził niedostateczną sprawność ruchową czubka języka. Gdyby dziewczynka mówiła tylko po polsku, problem z wymową „r” zapewne również by się pojawił
- wzrastanie w dwóch lub więcej językach, to również wychowanie w dwóch kulturach i konieczność identyfikacji z dwiema, czasem bardzo zróżnicowanymi grupami etnicznymi. Dlatego tak ważna jest postawa oraz działania podejmowane przez rodziców i wychowawców. Na szczęście – współczesny świat sprzyja wielojęzyczności.
Uwaga! Reklama do czytania

Wierszyki paluszkowe
Wesołe rymowanki do masażyków

Wierszyki bliskościowe
Przytulaj, głaszcz, obejmuj, bądź zawsze blisko.
Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli
Dziecko nie staje się wielojęzyczne automatycznie. Największą rolę mają tu do odegrania rodzice i muszą w ten proces włożyć sporo wysiłku. Jeżeli będą świadomi wartości wielojęzycznego wychowania, będą konsekwentni w rozwijaniu języka ojczystego, to dzieci będą wielojęzyczne. Muszą jak najwcześniej podjąć tę decyzję i wierzyć, że poradzą sobie z silnym wpływem języka otoczenia. Warto, bowiem zalety wielojęzyczności są ogromne.
1 odpowiedź na “Wielojęzyczność u dzieci”
Jestem Polka, mój mąż jest Słoweńcem. Oboje porozumiewamy się po angielsku a mieszkamy w Luksemburgu, gdzie podstawowymi językami są Luksemburski oraz francuski.
Oczekujemy na nasze pierwsze dziecko i prawdę mòwiąc jestem troche przerażona.. boję się, że bez języka wiodącego dziecko może mieć problemy w szkole…