Alergia pokarmowa – czym jest i jak ją prawidłowo diagnozować?

Alergia pokarmowa jest zjawiskiem coraz bardziej powszechnym, które dotyczy coraz młodszych dzieci. Wiele się ostatnio mówi o opóźnionej alergii pokarmowej. Na rynku farmaceutyków pojawiają się nowe produkty, np. testy alergiczne do wykonywania w domu. Jest to łatwe i praktyczne narzędzie, niestety nie daje ono możliwości uzyskania rzetelnych i wiarygodnych wyników. Warto więc wiedzieć, jakie znamy rodzaje alergii i jak je prawidłowo diagnozować.

Rodzaje alergii:

typu I (IgE zależna), zwana też alergią klasyczną,
typu III (IgG zależna), zwana alergią opóźnioną.

Obie reakcje alergiczne można ocenić badając we krwi poziom przeciwciał klasy IgE lub IgG przeciwko konkretnym składnikom pokarmowym. Mimo tej samej ścieżki diagnostycznej istnieje wiele znaczących różnic pomiędzy tymi alergiami.

Uwaga! Alergii pokarmowej nie należy mylić z nietolerancją pokarmową. W przypadku nietolerancji pokarmowej w reakcji nie bierze udziału układ odpornościowy, nie dochodzi do wytwarzania przeciwciał. Jest to stan wywołany niedoborem enzymów.

Różnice pomiędzy alergią pokarmową IgE zależną a nadwrażliwością pokarmową IgG zależną

1. Czas wystąpienia objawów od momentu spożycia produktu

W przypadku alergii IgE zależnej, zwanej natychmiastową, jak sama nazwa wskazuje, objawy mogą wystąpić praktycznie od razu po spożyciu. W alergii opóźnionej natomiast reakcja może nastąpić od 8 do nawet 72 godzin po zjedzeniu produktu. W związku z tym spożyty pokarm nie jest często kojarzony z dolegliwościami, które wywołuje. Może to sprawić, że o reakcję alergiczną podejrzewany jest niewłaściwy produkt – stąd nadwrażliwość pokarmowa opóźniona pozostaje przez bardzo długi czas nierozpoznawana. Dlatego konieczne jest wykonanie specjalistycznych testów krwi umożliwiających wskazanie, które konkretnie produkty należy wykluczyć z diety.

2. Ilość alergizujących produktów

W reakcji natychmiastowej najczęściej alergizuje tylko kilka produktów, więc ich wykluczenie z codziennego spożycia wydaje się być stosunkowo proste. Natomiast w nadwrażliwości alergicznej IgG zależnej nawet kilkanaście produktów może powodować przykre dolegliwości. Wykluczenie tych produktów z codziennego menu wymaga znalezienia odpowiednich pod kątem wartości odżywczej substytutów. Taką dietę najlepiej jest bilansować pod opieką wykwalifikowanego dietetyka.

3. Objawy alergii

O ile w przypadku alergii IgE zależnej objawem najczęściej jest wysypka, o tyle w przypadku alergii opóźnionej objawy mogą dotyczyć praktycznie wszystkich narządów. Alergia ta doprowadza do przewlekłego stanu zapalnego, który może wywoływać: problemy żołądkowo−jelitowe (bóle brzucha, zaparcia, wzdęcia, biegunki), objawy skórne, bóle stawów, nadpobudliwość. Może również doprowadzać do rozwoju otyłości lub wręcz przeciwnie – niedowagi. Nadwrażliwość pokarmowa typu III jest często odpowiedzialna za rozwój przewlekłych chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca, miażdżyca czy nadciśnienie.

Kiedy powinieneś rozważyć wykonanie u dziecka testów na alergię IgG zależną:

kiedy twoje dziecko ma objawy alergii pokarmowej, a stosowanie diety eliminującej najczęstsze alergeny (mleko, soja, jaja, owoce cytrusowe, kakao, czekolada, orzechy itp.) nie niweluje objawów,
kiedy twoje dziecko ma objawy alergii, a testy na alergię IgE zależną są negatywne (nie wykazują nadwrażliwości na żaden produkt).

Testy alergii IgG zależnej wykonujemy u dzieci powyżej pierwszego roku życia. Pamiętajmy, że aby dieta eliminacyjna przyniosła efekty, niezbędna jest odpowiednia diagnostyka. Dlatego wybierajmy tylko certyfikowane badania wykonywane w profesjonalnych laboratoriach. Nie decydujmy się na testy, które są przeznaczone do wykonywania w warunkach domowych.

Foto: flikr.com/gardenhoe