Millennium Docs Against Gravity Film Festival
W Polsce festiwale filmów dokumentalnych mają długą historię. Większość znakomitych polskich reżyserów zaczynała swoja przygodę z filmem właśnie od zmierzenia się z tym gatunkiem. Tak było w przypadku Wojciecha Hasa, Andrzeja Wajdy czy Krzysztofa Kieślowskiego. Pierwszym tego typu eventem, który odbył się w Polsce, był Krakowski Festiwal Filmów Krótkometrażowych.
Obecnie największym festiwalem tego gatunku w Polsce jest Millennium Docs Against Gravity Film Festival. W tym roku rusza już 15 edycja! Wydarzenie odbywa się równolegle w kilku miastach: Warszawie (11-20 maja), Gdyni (16-24 maja), Wrocławiu (11-20 maja), Bydgoszczy (16-26 maja) i Lublinie (14-21 maja). Hasło przewodnie festiwalu brzmi: ODERWIJ SIĘ! – od przyzwyczajeń i stereotypów, aby otworzyć się na świat, ukazywany przez film dokumentalny.
To wydarzenie na wielką skalę – uważa się, że festiwal Millenium Docs Against Gravity na nowo rozpowszechnił film dokumentalny w Polsce i rozbudził spore zainteresowanie tym gatunkiem. Podczas tegorocznego eventu zostanie zaprezentowanych ponad 100 filmów dokumentalnych.
Filmy podzielone są na tzw. sekcje i do wyboru są m.in: takie tematy:
- Bohaterowie są wśród nas – czyli historie “wielkich-małych ludzi”
- Fetysze i kultura – budzące emocje zjawiska życia społecznego
- Miejsca – wyjątkowe wyprawy lub znane zakątki w nowej perspektywie
- Historie intymne – różnorodne formy życia prywatnego i osobiste historie.
Nie zabraknie także repertuaru związanego z rodzicielstwem, ekologicznym stylem życia, podróżami oraz filmów przeznaczonych stricte dla najmłodszych widzów. Specjalnie dla naszych czytelników przygotowaliśmy zestawienie najciekawszych tytułów!

5 czołowych filmów o wychowaniu, rodzicielstwie, relacji i edukacji
1. Pozwólmy nauczać dzieciom
(Let the Child Be the Guide), Francja, 2017, 100 min., reż. Alexandre Mourot
To absolutny “must watch”’ dla wszystkich zainteresowanych pedagogika Marii Montessori! Reżyserem dokumentu jest ojciec kilkuletniej dziewczynki, który przez rok obserwował dzieci edukowane w jednej z najstarszych we Francji montessoriańskich placówek. Widz może poznać bliżej codzienne rytuały placówki, obserwować w jaki sposób dzieci kształtują swoją autonomię i poczucie własnej wartości, jak przebiega proces edukacji i jaki sposób dzieci nawiązują relacje i zaspakajają potrzeby rozwojowe. Poza tym film przybliża także punkt widzenia pedagogów i wyzwania stawiane nauczycielom. W filmie wykorzystano archiwalne materiały prezentujące idee pedagogiki Montessori. Nie zabraknie także wyników najnowszych badań naukowych z zakresu neurobiologii i psychologii dla niezdecydowanych!
2. Dzieciństwo
(Childhood), Norwegia , 2017, 90 min., reż. Margreth Olin
Nurt waldorfski nie jest w Polsce tak popularny, jak pedagogika Marii Montessori, jest jednak w równym stopniu godny uwagi. Dokument przedstawia jedno z norweskich przedszkoli o nazwie Aurora. Przez rok śledzimy, jak przebiega proces edukacji i formowanie się relacji w grupie: widz może poznać bliżej świat dzieci i niuanse ich codziennego życia, a przede wszystkim zobaczyć jak założenia pedagogiki steinerowskiej są wcielane w życie: przedszkolaki wzrastają i rozwijają się przez swobodną zabawę, a dorośli pełnią rolę dyskretnych towarzyszy. Film prowokuje do zastanowienia się, czego tak naprawdę potrzebują dzieci i na czym powinna polegać ich wczesna edukacja i praca towarzyszących im wychowawców.
3. Bystre dzieciaki
(Wiz Kids) Francja, 2017, 91 min., reż. Antoine Fromental
Dokument przedstawia życie młodzieży na paryskich przedmieściach. Szkoła do której uczęszczają bohaterowie, postanowiła wdrożyć w życie alternatywny program nauczania i sprawdzić czy te zmiany mogą pomóc w zapobieganiu demoralizacji i rezygnacji z dalszej edukacji. Świat teatru i treningów sportowych otwiera dla młodzieży nową drogę: do samopoznania, świadomego dojrzewania i zrozumienia samego siebie.
4. Dziecko ciszy
(Deaf Child), Holandia 2017, 72 min. reż. Alex de Ronde
Dokument jest wzruszającą i ciepłą opowieścią o dorastaniu i dojrzewaniu młodego człowieka, który od najwcześniejszych lat zmaga się z niepełnosprawnością. Oparty na rodzinnych wspomnieniach film nakręcony przez ojca Tobiasza to wspaniałe świadectwo walki z przeciwnościami losu. Poznajemy historię inspirującego człowieka, zgłębiamy świat ludzi niesłyszących i ich kulturę oraz przede wszystkim wynosimy cenną życiową lekcje: Tobiasz i jego najbliżsi pokazują, że przeszkody to nic innego, jak wyzwania, które przy odrobinie wsparcia i samozaparcia można pokonać!
5. Trzecia opcja
(The Third Option), reż. Thomas Fürhapter, Austria / Austria, 2017, 75 min.
Dokument porusza niezwykle ważny i absorbujący społecznie temat terminacji ciąży. Film pokazuje doświadczenia rodziców, którzy zmagają się z trudnym wyborem, w obliczu informacji o nieuleczalnej chorobie ich nienarodzonego dziecka. Poznajemy także stanowisko lekarzy zajmujących się badaniami prenatalnymi. Fascynująca refleksja na temat życia i śmierci.
3 ważne filmy o ekologii i zrównoważonym rozwoju
1. Zjadanie zwierząt
(Eating Animals) USA 2017, 94 min. reż. Christopher Quinn
Wyprodukowany z udziałem Natalie Portman i pisarza Jonathana Safrana Foera dokument jest adaptacją słynnej książki pod tym samym tytułem. Reżyser bez skrupułów ukazuje, co dzieje się za zamkniętymi drzwiami zakładów przetwórstwa żywności: obnaża warunki w jakich żyją zwierzęta i pokazuje, w jaki sposób są zabijane. Dokument przedstawia także alternatywę w postaci tradycyjnej hodowli i pokazuje przyszłość w której tradycyjne rolnictwo jest jedyną słuszną drogą rozwoju ludzkości i ochrony środowiska.
2. Silas
(Silas), Kanada, RPA, Kenia 2017, 80 min., reż. Anjali Nayar, Hawa Essuman
Historia liberyjskiego aktywisty, Silasa Siakora, który działa na rzecz ochrony środowiska i walczy o prawa człowieka: zwalcza nielegalny wyrąb lasu oraz korupcję na wysokich szczeblach. Dokument śledzi prywatne i publiczne życie Siakora oraz pokazuje nielegalne praktyki liberyjskiego rządu. Inspirująca historia dla pokolenia młodych aktywistów!
3. Zielone kłamstwo
(Green Lie) Austria, 2017, 93 min., reż. Werner Boote
Czy produkty z etykietami eco, bio i fair trade to rzeczywiście uczciwe procesy produkcyjne czy raczej strategia marketingowa, która wychodzi naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom świadomego społeczeństwa? Film przedstawia ten kontrowersyjny problem z różnych punktów widzenia. Puenta jest gorzka: kupując ekologiczne produkty wcale nie ocalamy świata!
5 filmów dla pasjonatów podróży
1. Człowiek delfin
(Dolphin Man), reż. Lefteris Charitos, Grecja, Kanada, Francja, Japonia / Greece, Canada, France, Japan, 2017, 80 min.
Historia życia Jacquesa Mayola – jednego z największych nurków w historii, określanego mianem człowieka delfina. Oparty na unikalnym archiwum Mayola film portretuje jego życie i filozofię. To fantastyczna wyprawa do podwodnego świata ale przede wszystkim wciągająca historia człowieka rozdartego między lądem a wodą.
2. Mantra – wspólne śpiewanie
(Mantra – Sound into Silence) Hiszpania 2017, 85 min., reż. Georgia Wyss
Film opowiada o coraz popularniejszym ostatnio zjawisku Mantra Music Session, czyli tzw. Kirtan. Kolebką tej duchowej praktyki są Indie, gdzie mantra traktowana jest w kategoriach uzdrawiających. Również zachodnia cywilizacja zaczyna dostrzegać jej pozytywną moc! Reżyserka bada ten nowy muzyczny fenomen, zgłębiając jego historię i rolę, jaką pełni. Inspiracją do nakręcenia filmu było obserwowanie uzdrawiającej mocy mantry, która pomogła w wyleczeniu jej bliskiego przyjaciela. Dokument przedstawia również najnowsze naukowe analizy mantr i kirtanu, m.in. omawiane są neurologiczne efekty intonowania mantry Oum.
3. W rytmie flamenco
(Impulso),reż. Emilio Belmonte, Francja, Hiszpania / France, Spain, 2017, 85 min.
Hiszpańska awangardowa choreografka i performerka Rocio Molina to jedna z najciekawszych współczesnych tancerek, która w doskonały sposób łączy taniec ze sztukami wizualnymi. Podróżuje po całym świecie ze swoimi częściowo improwizowanym tanecznym projektem, zwanym Impulso, który wystawia w nietypowych miejscach, takich jak muzea sztuki nowoczesnej. Film jest portretem tej nietuzinkowej artystki.
4. Góra
(Mountain), reż. Jen (Jennifer) Peedom, Australia / Australia, 2017, 74 min.
Dokument porusza temat tak fascynujący, jak dla wielu niezrozumiały: na czym polega fenomen gór, że tak wielu ludzi ryzykuje życie by osiągać szczyty? Dlaczego góry tak nas fascynują? Poza wciągającą dyskusją nad rolą gór w życiu człowieka, to także doskonała okazja do poobcowania z przepięknymi krajobrazami: Dzięki fenomenalnej pracy kamery, przy wykorzystaniu dronów i helikoptertów, obserwujemy najwyższe i najpiękniejsze szczyty i masywy górskie na Ziemi.
5. Budda, nastolatki i piłka nożna
(The Next Guardian), reż. Dorottya Zurbó, Arun Bhattarai, Węgry, Bhutan / Hungary, Bhutan, 2017, 74 min.
Historia buddyjskiegp rodzeństwa żyjącego w niewielkim himalajskim miasteczku. Na pierwszy rzut oka, czas się tu zatrzymał, po chwili jednak okazuje się, że tutejsza młodzież nie jest wolna od pokus współczesności. Ta osobista rodzinna historia staje się metaforą kraju i czekających go wyzwań. Czy główny bohater zrezygnuje z pokus XXI wieku i wstąpi do klasztoru, by zostać mnichem i kultywować rodzinne dziedzictwo?
Wydarzenia dla dzieci i młodzieży
Na festiwalu nie zabraknie również tytułów dla dzieci. Na najmłodszych uczestników (od 10 roku życia) bloki tematyczne, poruszające bliskie światu dziecięcemu zagadnienia odwagi, odmienności, emocji i kreatywności.
Blok 1: Kłopoty małe i duże
- Wysłuchaj (The Listen) Holandia 2017, 15 min. reż. Astrid Bussink
- Lenno i Skalary (Lenno the Anglefish) Holandia 2017, 18 min. reż. Shamira Raphaël
- Dziewczynka przeciwko grawitacji (Girl Against Gravity) Dania 2017, 21 min. reż. Jens Pedersen
Blok porusza temat dziecięcych problemów, zmartwień i różnych zmagań, z którymi muszą się borykać. Po pokazach filmowych będzie także przestrzeń na rozmowę o problemach i emocjach oraz o tym, gdzie można szukać pomocy.
Blok 2: Na swój sposób
- Ukochana dzielnica Sulukule (Sulukule Mon Amour) Turcja 2016, 7 min., reż. Azra Deniz Okyay
- Życie na plaży (Life is a Beach) Dania 2017, 22 min. reż. Jens Pedersen
- Kate Skejt (Skatekeet) Holandia 2015, 15 min. reż. Edward Cook
Blok porusza temat odmienności i odwagi, którą trzeba mieć, by wybierać inną ścieżkę niż reszta rówieśników. Po filmie będzie czas na refleksje nad wyborami bohaterów oraz dyskusja o tym, jaką cenę trzeba zapłacić za bycie sobą i niezależne wybory.
Blok 3: Twórcze ścieżki
- Artystka z Instagrama (The Girl of 672k) Holandia 2016, 18 min. reż. Mirjam Marks
- Muzykę mam we krwi (Music in my Blood) Dania 2016, 22 min., reż. Jens Pedersen
Co to znaczy być kreatywnym? Czym jest sztuka? Dlaczego samodzielne tworzenie rzeczy daje tyle radości i satysfakcji? Po pokazie filmów nie zabraknie czasu na refleksje te tematy, będzie także przestrzeń na dzielenie się pomysłami, jak realizować swoje pasje mimo przeciwności losu
Blok 4: Dzieci z Jedwabnego Szlaku – od 12 lat
- Los Poonam (Poonam’s Fortune) Dania 2017, 21 min., reż. Jens Pedersen
- Życie na plaży (Life is a Beach) Dania 2017, 22 min., reż. Jens Pedersen
- Mały zaklinacz koni (Horse fever) Dania 2017, 20 min., reż. Jens Pedersen
To seria filmów dla dzieci, które opowiadają o życiu ich rówieśników z centralnej i południowo-wschodniej Azji. To jedyny blok przeznaczony dla dzieci starszych, powyżej 12 roku życia.
Poza wyżej wspomnianymi tytułami dużą ciekawostką są także pokazy filmów VR, czyli Virtual Reality. VR zwany inaczej filmem 360 stopni to wyjątkowe doświadczenie – widz jest wrzucany w sam środek akcji, nie jest już ograniczony tak jak to było do tej pory w kinie czy w telewizji prostokątnym kadrem, lecz widzi wszystko, co się dzieje dookoła. To wyprawa wprost do środka filmowej rzeczywistości, a tym samym zupełnie nowa jakość odbioru filmu: koniec z biernym oglądaniem, VR oferuje aktywne uczestnictwo i doświadczanie w pełnym wymiarze!
Podczas festiwalu odbędą się także koncerty, spotkania z mistrzami, przestrzeń do dyskusji i wymiany wrażeń, konkursy i warsztaty. Millenium Docs Against Gravity Film Festival to niebywała okazja do rozrywki oraz kontaktu ze sztuką i kulturą na najwyższym poziomie!

Dzieciom polecamy książkę: Charlie i fabryka czekolady wyd. 4