Jeszcze kilkadziesiąt lat temu ludzie dużo lepiej rozumieli znaczenie gorączki. Nie traktowali jej jak intruza, wiedzieli, że przychodzi i odchodzi. Dziś, gdy nasze dziecko zaczyna gorączkować, bardzo często wpadamy w panikę. Już po pierwszym pomiarze temperatury szukamy w apteczce leku zawierającego paracetamol lub ibuprofen, przy okazji dzwoniąc do pediatry. Co najgorsze, część z nas myli stan podgorączkowy z gorączką, a nawet podaje dziecku większą niż zalecaną dawkę leku. Wyjaśniamy, czym jest wysoka gorączka u dziecka, jak się objawia i czy zawsze należy ją obniżać.
Gorączka u dziecka – jak się objawia?
Prawidłowa temperatura ciała dziecka, w zależności od miejsca mierzenia, mieści się w przedziale od 36,6 do 37,5°C. Co ciekawe, może się ona zmieniać wielokrotnie w ciągu doby – takie wahania zwykle nie stanowią żadnego powodu do niepokoju. Stan podgorączkowy występuje w sytuacji, gdy temperatura ciała wynosi od 37,5 do 37,9°C, a o gorączce mówimy dopiero wtedy, gdy temperatura przekracza 38°C. Gorączka u dziecka zwykle pojawia się samoistnie i dość szybko mija.
Znaczenie gorączki u dziecka
Najważniejszym zadaniem gorączki u dziecka jest stymulacja układu immunologicznego do walki z chorobą. Gdy organizm zostaje zaatakowany przez bakterie, wirusy czy grzyby, rosnąca temperatura ciała pomaga usunąć intruza, a tym samym zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji. Co ciekawe, przy temperaturze 38°C układ odpornościowy produkuje aż dwadzieścia razy więcej przeciwciał, czyli białek neutralizujących drobnoustroje chorobotwórcze. Jeśli na tym etapie sięgniemy po leki przeciwgorączkowe, obniżymy co prawda temperaturę u dziecka, ale tym samym zniweczymy wysiłki organizmu i utrudnimy mu walkę z infekcją.
Domowe sposoby na obniżenie wysokiej temperatury ciała
Choć wysoka gorączka stymuluje organizm do obrony, pamiętajmy o tym, że może ona powodować odwodnienie. Nawet jeśli dziecko nie czuje pragnienia, zadbajmy o to, by systematycznie przyjmowało niewielkie ilości płynów. Jak najbardziej możemy podawać dziecku wodę, choć w przypadku gorączki świetnie sprawdzą się również herbaty wykazujące działanie napotne, czyli przede wszystkim napary z kwiatów bzu czarnego lub kwiatów lipy. Bardzo pomocne w walce z gorączką są też chłodne okłady lub kąpiele w temperaturze o 1,5 do 2 stopni niższej od temperatury ciała chorego. Nigdy nie zanurzajmy dziecka w zimnej wodzie, nie kładźmy również na jego skórze kompresów wyjętych z zamrażarki.
Leki homeopatyczne a wysoka gorączka u dziecka
Pisząc o naturalnych sposobach obniżania gorączki u dziecka, warto wspomnieć o homeopatii. Istnieje wiele bezpiecznych leków homeopatycznych, które stosuje się w przypadku wysokiej temperatury ciała. Należy do nich między innymi Aconitum napellus, Nux vomica, Belladonna, Gelsemium i Arnica montana. Wybór najskuteczniejszego z nich najlepiej pozostawić homeopacie, który weźmie pod uwagę nie tylko temperaturę ciała dziecka, ale przede wszystkim towarzyszące gorączce objawy.
Wysoka temperatura ciała – kiedy należy podać lek przeciwgorączkowy?
Wysoka gorączka u dziecka nie zawsze stanowi wskazanie do podania leków zawierających ibuprofen lub paracetamol, jednak powinniśmy pamiętać, że od reguły tej są pewne wyjątki. Przede wszystkim powinniśmy zbijać temperaturę powyżej 38°C u dzieci, które kiedykolwiek doświadczyły drgawek gorączkowych (takie samo postępowanie stosuje się wśród dzieci, u których rodzeństwa wystąpił napad). W pozostałych przypadkach obniżanie gorączki u dzieci powinniśmy rozważyć, gdy przekracza ona 38,5°C i/lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy (np. osłabienie, wymioty lub biegunka). Najczęściej wybierane i bardzo skuteczne w obniżaniu wysokiej temperatury u dzieci są leki zawierające paracetamol lub ibuprofen. Pierwszy z nich możemy podać dziecku już od narodzin, z drugim natomiast będziemy musieli zaczekać do ukończenia 3 miesiąca życia. Dawkę powinniśmy zawsze dostosowywać do wagi dziecka (przykładowo, w przypadku paracetamolu będzie to 10–15 mg na kilogram masy ciała co 6 godzin). Warto jednak wiedzieć, że choć większość leków przeciwgorączkowych jest dostępna bez recepty, przed ich podaniem zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Może się okazać, że wysoka gorączka u dziecka jest tylko jednym z objawów poważniejszej choroby, np. zakażenia układu moczowego.
Wysoka temperatura ciała – o czym jeszcze powinniśmy pamiętać?
Nie brakuje dzieci, którym nawet wysoka gorączka nie przeszkadza w świetnej zabawie. Biegają, skaczą, wspinają się, jednak za nic nie chcą położyć się do łóżka. Jeśli do tego grona możemy zaliczyć także nasze dziecko, nie zmuszajmy go do leżenia pod kołdrą. Pamiętajmy jednak, że taka temperatura ciała zawsze osłabia organizm, dlatego warto nieco wyciszyć tę energię, proponując dziecku zabawy niewymagające dużej aktywności ruchowej. Zapewnijmy mu ciszę i spokój, by mogło się zdrzemnąć, a także często wietrzmy jego pokój (więcej tlenu to mniej wirusów i bakterii). W przypadku wystąpienia gorączki u dziecka zrezygnujmy również z kąpieli, a mycie ograniczmy do niezbędnych zabiegów pielęgnacyjnych. I, co najważniejsze, we wszystkim zachowajmy zdrowy rozsądek i słuchajmy naszych dzieci.
