Szkolni “geniusze”

Każdy z nas pamięta z podstawówki jakąś osobę bardzo uzdolnioną, której wszystko w szkole się udawało, a do tego była ulubieńcem nauczycieli. Tak… Tylko co ta osoba robi dzisiaj?

Badania naukowe wykazują, że dzieci traktowane w szkole jak uzdolnione, rzadko stają się w dorosłości geniuszami zmieniającymi świat. Mówi się, że ćwiczenie czyni mistrza. Owszem, ale nie czyni go twórcą i kreatorem. Tak zwane uzdolnione dzieci, uczą się pięknie odtwarzać grę Mozarta, ale rzadko potrafią skomponować własne utwory. Skupiają się na konsumpcji i przetwarzaniu istniejących informacji, a nie na odkrywaniu nowych horyzontów. Dostosowują się do zastanych reguł, bardzo rzadko modyfikując je w zależności od okoliczności.

Nasuwa się pytanie: dlaczego tak się dzieje? Początkowo uważano, że jest to spowodowane koniecznością opanowania czy nadrobienia umiejętności społecznych i emocjonalnych, aby funkcjonować w społeczeństwie. Problemem okazuje się jednak coś zupełnie innego. Jak możecie się domyślać, problem dotyczy relacji. “Genialne” dzieci starają się zdobyć akceptację rodziców i nauczycieli oraz nie utracić ich przychylności i uwagi do tego stopnia, że zatracają swoją wrodzoną oryginalność. Podążają za dorosłym, same tracąc umiejętność wyrażenia indywidualnej myśli.

Prawdziwa kreatywność

W dorosłym życiu, uzdolnione dzieci stają się zazwyczaj świetnymi ekspertami w swoich dziedzinach, jednak niezwykle mały odsetek zostaje wybitnymi odkrywcami i wynalazcami. Czy to oznacza, że „zdolne dziecko” jest z góry skazane na bycie niekreatywnym dorosłym? A jeśli tak, to jakie dzieci zostają w przyszłości Newtonami, Skłodowskimi, Kolumbami i  Einsteinami? Co trzeba robić, aby wychować naprawdę kreatywne dziecko?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, przeprowadzono badania, porównując dzieci kreatywne i nie przejawiające takich umiejętności oraz ich rodziny i zwyczaje. Rodzice dzieci niewyróżniających się, mięli średnio około 6. zasad. Na przykład schemat odrabiania lekcji, pory snu itp. Rodzice dzieci kreatywnych, mięli średnio < 1. zasadę. Poprzez ograniczenie twardych zasad, rodzice zachęcali dzieci do samodzielnego myślenia. To natomiast skłaniało je do zastanawiania się nad moralną wartością swoich poczynań, a nie nad często abstrakcyjnymi zakazami rodziców.

Badania wykazują, że rodzice dający dzieciom większą dowolność, dbający natomiast o rozwój kodeksu moralnego, pozwalają rozwinąć zdolność odnajdywania radości w wykonywanych czynnościach. Dzieci mają wolny wybór zajęć, odkrywania zainteresowań, co daje szansę rozkwitnąć i stać się kreatywnym dorosłym.

Przeczytaj: Twórcza proza życia. Jak wspierać dziecięcą kreatywność

Jak rodzi się geniusz

Pewien znany psycholog – Benjamin Bloom, obserwował początki wysokiej klasy muzyków, artystów malarzy, atletów i naukowców. Ich rodzice nie mieli ogromnych wyobrażeń na temat przyszłości dzieci, nie obmyślali im zawodów. Jednak byli rodzicami-obserwatorami – zauważywszy zainteresowanie jakąś umiejętnością, potrafili odpowiedzieć wsparciem i wytrwałością, aby je w dziecku rozwijać.

Najlepsi koncertujący pianiści, nie uczyli się u elitarnych wykładowców. Początkowe lekcje prowadzili nauczyciele z okolicy, którzy jednak potrafili pokazać, jak zabawna i satysfakcjonująca może być nauka. I być może to jest właśnie klucz do dalszej pracy i rozwijania umiejętności.

Analizując grupę tenisistów z pierwszej światowej dziesiątki stwierdzono, że głównym powodem ich ciągłego dążenia do samodoskonalenia, nie była potrzeba dorównania umiejętnościami Andre Agassiemu, ale wpływ pierwszego trenera, który zaszczepił radość i satysfakcję z gry. Do tego stopnia, że poświęcili się jej niemal bez reszty.

^{_{Uwaga! Reklama do czytania}}

^{_{Uwaga! Reklama do czytania}}

Istnieje teoria, że aby osiągnąć sukces w jakiejś dziedzinie, należy poświęcić temu przynajmniej 10000 godzin pracy. W jakim mechanizmie to działa? Jaka siła pcha człowieka do tysięcy godzin pracy? Wydaje się, że musi to być pasja – odkryta przez naturalną ciekawość albo pielęgnowana przez własne pozytywne doświadczenia.

Foto: flikr.com/29385617@N00