Jakie produkty warto wybierać jesienią?

Listopad i grudzień to miesiące, kiedy warto jeść warzywa korzeniowe: marchew, buraki, seler, pietruszkę, pasternak, topinambur, brukiew, rzepę, ziemniaki. Wartościowe są również wszelkie warzywa z rodziny kapustnych, takie jak: kapusta biała, czerwona, pekińska, włoska (ta jest królową wartości odżywczych), brukselka oraz król jesieni, czyli jarmuż. Warto sięgać także po cebulę, por, czosnek. No i oczywiście dynię. Z rodzimych owoców warto sięgnąć po bombę witaminową, jaką jest świeża żurawina. Liczne wartości odżywcze mają również gruszki, jabłka i suszone śliwki.

W sklepach są jeszcze dostępne świeże grzyby, możemy też korzystać z tych suszonych.

I przede wszystkim nie zapominajmy o kiszonkach – ogórkach, kapuście, burakach, a także o szczególnie cennym zakwasie z buraków. Przeczytaj: Kiszonki – lepsze niż probiotyki

Późną jesienią i zimą warto jeść także strączki – tu warte uwagi są wszelkie rodzaje fasoli, soczewicy, ciecierzyca, groch.

Osoby dopuszczające w swojej kuchni obecność warzyw i owoców sezonowych, ale nie lokalnych mogą zwrócić uwagę na owoc kaki (persymona), granaty, pomelo, grejpfruty oraz pomarańcze i mandarynki – właśnie teraz zaczyna się na nie pełnia sezonu. Z wymienionych wyżej szczególnie granaty zasługują na szczególną uwagę. Są źródłem wspaniałych antyoksydantów. Można z nich wyczarować bogaty w substancje odżywcze sok albo dodawać pestki granatu do sałatek czy posypywać nimi owsiankę.

W sezonie jesienno-zimowym warto zwiększyć liczbę ciepłych posiłków: jeść więcej rozgrzewających zup, kremów itp. Doskonałym wyborem są także kasze, zwłaszcza te, które są termicznie ciepłe, jak np. orkiszowa.

Używaj aromatycznych przypraw

Zimą większość z nas marzy o rozgrzewających, gotowanych, pełnych aromatycznych przypraw potrawach. Warto dodawać do dań suszony tymianek, bazylię, oregano, rozmaryn. Aromatyzować dania gałką muszkatołową, kminem rzymskim, majerankiem. Używać nasion jałowca, liści laurowych, ziela angielskiego. Dobrze jest też zaopatrzyć się w korzenie imbiru i świeżej kurkumy – to idealny dodatek do rozgrzewających napojów, sosów czy nawet soków.

Do porannych owsianek można dodawać cynamon, kardamon czy sproszkowaną laskę wanilii.

4 przepisy na rozgrzewające, aromatyczne zupy

 Pikantna zupa z soczewicy z wodorostami

Składniki:

• kasza jaglana,
• soczewica.
• liście laurowe,
• ziele angielskie,
• kilka plastrów świeżego imbiru,
• ząbek czosnku,
• sól,
• wodorosty, np. kombu,
• pomidory lub koncentrat pomidorowy,
• słodka papryka,
• marchewka,
• pietruszka,
• majeranek,
• olej lniany,
• natka pietruszki.

Przygotowanie:

Ugotować kaszę jaglaną. Soczewicę moczyć przez kilka godzin, po czym odcedzić. Ponownie zalać zimną wodą, dodać liście laurowe, ziele angielskie, kilka plastrów świeżego imbiru, ząbek czosnku. Posolić i gotować przez kilkanaście minut. Dodać opłukane wodorosty, np. kombu, kilka pokrojonych pomidorów lub kilka łyżeczek koncentratu pomidorowego, szczyptę papryki słodkiej, utartą marchewkę i korzeń pietruszki. Gotować kolejne kilka minut. Na koniec dodać łyżeczkę majeranku i ewentualnie kilka łyżek ugotowanej kaszy jaglanej (by zupa była gęstsza i bardziej sycąca). Na talerzu polać olejem lnianym (1 łyżka) i posypać natką pietruszki.

Zamiast kaszy jaglanej (lub ryżu) można użyć tostowanego pieczywa razowego.

Zupa porowa z ciecierzycą

Składniki:

• ciecierzyca (moczona przez noc),
• ziemniak,
• 2–3 pory,
• 2 ząbki czosnku,
• bulion warzywny,
• tarty parmezan,
• oliwa,
• sól, pieprz.

Przygotowanie:

Ciecierzycę ugotować do miękkości razem z ziemniakiem. Pory przekroić na pół i pokroić w krążki. W garnku rozgrzać oliwę, dodać pory z czosnkiem i podsmażać, aż będą miękkie. Dodać ugotowaną ciecierzycę razem z ziemniakiem. Dolać bulion i gotować jeszcze kwadrans. Połowę zupy zmiksować i połączyć z pozostałą częścią. Przed podaniem dodać tarty ser.

Zupa sambar (zupa południowoindyjska)

Składniki:

• cebula,
• czosnek,
• ziemniaki,
• marchewka,
• pietruszka,
• seler,
• soczewica czerwona,
• pieprz,
• sól,
• wodorosty wakame,
• pomidory lub przecier pomidorowy
• kurkuma,
• curry,
• mleko kokosowe.

Przygotowanie:

Rozgrzać w garnku oliwę z oliwek, dodać drobno poszatkowaną cebulę oraz czosnek i dusić, aż warzywa się zeszklą. Następnie dodać pokrojone w kostkę warzywa (ziemniaki, marchewkę, pietruszkę, seler) i opłukaną soczewicę. Chwilę dusić, mieszając. Dodać czarny mielony pieprz, po pewnym czasie nieco zimnej wody, sól do smaku oraz kawałek wodorostu wakame. Gdy woda się zagotuje, dorzucić pomidory, następnie kurkumę oraz curry. Na koniec dodać mleko kokosowe.

Zupa jarzynowa z ciecierzycą

Składniki:

• masło ghee (klarowane) lub oliwa z oliwek,
• 2 szklanki pokrojonych w kostkę różnych warzyw (np. marchewka, pietruszka, seler, ziemniaki, kalafior, fasolka
• szparagowa),
• 3 łyżki stołowe płatków owsianych,
• ugotowana ciecierzyca (około szklanki),
• natka pietruszki,
• kurkuma, sól, pieprz czarny, woda.

Przygotowanie:

Do rozgrzanego rondla włożyć 2 łyżki masła ghee lub wlać 2 łyżki oliwy z oliwek. Gdy masło się rozpuści, a oliwa będzie ciepła, wrzucić i podsmażyć pokrojone warzywa. Po kilku minutach dodać płatki owsiane i zamieszać. Następnie dolać zimną wodę i odrobinę posolić. Całość mieszać i czekać, aż woda się zagotuje. Na koniec dodać odrobinę natki pietruszki.

Foto: flikr.com/donhomer