Ty też potrzebujesz czasu dla siebie. Zrób to bez wyrzutów sumienia!

Świadomość istnienia potrzeb i tego, że są one pierwotne względem pojawiających się emocji i zachowań, wydaje się być konieczna na drodze budowania porozumienia w rodzinie.

^{_{Uwaga! Reklama do czytania}}

Dzieci

Kiedy rodzi się dziecko, świat rodziców staje na głowie. Zaczyna się relatywizacja wartości i zmienia się hierarchia priorytetów. Okazuje się, że mały człowiek jest całkowicie zależny od swoich opiekunów, a to właśnie w ich rękach leży jego dobrostan (zarówno fizyczny, jak i psychiczny). Wychodzenie naprzeciw potrzebom dziecka wymaga dużego poświęcenia ze strony rodziców, często kosztem własnych pragnień (szczególnie w pierwszych latach życia malucha). Warto jednak pamiętać, że marzenia, miłości, zainteresowania, dotychczasowe relacje rodziców nie znikają wraz z pojawieniem się dzieci. Zaangażowanie opiekuna w zaspokajanie dziecięcych potrzeb zmienia się wraz z wiekiem dziecka – kiedy zaczyna ono stawać na własne nogi i usamodzielniać się (w różnych wariantach i na różnych etapach rozwoju), rodzic zyskuje więcej „swobody”. Świat dziecięcych motywów postępowania ewoluuje, a ciężar zaangażowania rodzica w zaspokajanie dziecięcych potrzeb ulega zmianie.

Rodzice

Rodzic potrzebuje czasu dla siebie, aby móc o siebie zadbać. Nie bez kozery mówi się, że szczęśliwe dzieci mają szczęśliwych rodziców albo zrelaksowana mama to zrelaksowane dziecko. Dorosły, którego potrzeby są zaspokojone, potrafi w pełni budować relacje z własnym dzieckiem. W przeciwnym razie może towarzyszyć mu wypalenie, zmęczenie i rozdrażnienie. Za jakość relacji pomiędzy rodzicami a dziećmi odpowiadają dorośli. To na nich spoczywa odpowiedzialność za zaopiekowanie się sobą, jeśli zaczynają odczuwać narastającą frustrację z powodu np. braku czasu dla siebie. Brak zaopiekowania się sobą może sprawić, że nieprzyjemne emocje rodzica mogą mieć odzwierciedlenie w zachowaniach kierowanych do dziecka.

Zdenerwowana mama nie jest w stanie skutecznie ukoić swojego płaczącego dziecka. W takiej sytuacji zadbanie o matczyne emocji wydaje się być kluczowe, aby ostatecznie skutecznie pomóc maluszkowi. Potrzeby rodziców są tak samo ważne jak potrzeby ich dzieci i nie należy o tym zapominać. Co więcej, rodzice poprzez troszczenie się o własne pragnienia (nazywanie ich i mówienie o nich w obecności dzieci) pokazują młodszemu pokoleniu, że świadomość istnienia i dążenia do zaspokajania motywów swojego zachowania jest ważna i determinuje jakość wspólnego życia. Dzieci uczą się przez to szacunku do potrzeb innych, ale również postawy dbania o potrzeby własne (w  rozmaitych aspektach: społecznym, szkolnym, relacyjnym, zawodowym itp.) w przyszłości. Rodzic, który pielęgnuje swoje pasje, dba o czas dla siebie, w którym może się rozwijać, pokazuje dziecku, co jest w życiu istotne. Uczy tym samym otwartości, rozpala ciekawość do angażowania się w nowe rzeczy. Pokazuje, że świat nieustannie się zmienia i pojawia się potrzeba uczenia się przez całe życie. Czas, który rodzic poświęca sobie (aby się zrelaksować, poznawać języki obce, spotykać się z przyjaciółmi…), pokazuje małemu człowiekowi, że warto dbać o przestrzeń dla siebie. Ponadto rodzic, który wychodzi poza swoją „typową” rolę pracownika, matki/ojca, angażując się przy tym w „pozadomowe” aktywności, pokazuje dziecku wagę posiadania przestrzeni, która stanowi m.in. zawór bezpieczeństwa pozwalający zachować balans w różnych sytuacjach, a jednocześnie stanowi źródło satysfakcji i przyjemności.

Trudności

Dbanie o czas dla siebie wielu rodzicom przysparza trudności. Wynikają one często z kiełkującego poczucia winy, które pojawia się np. podczas lektury książki, kiedy w zlewie zostały niepozmywane naczynia… Bardzo często szczególnie mamom towarzyszą wyrzuty sumienia, że zbyt mało czasu spędzają ze swoimi dziećmi. Bywa, że konsekwencją takiego myślenia jest rezygnacja z czasu dla siebie po to, aby za wszelką cenę pobyć z dzieckiem. Warto jednak pamiętać o kosztach zaniedbywania swoich potrzeb, ponieważ mogą one przełożyć się na relacje z bliskimi. Zmęczony rodzic, który nie zadba o to, aby zregenerować siły, nie będzie w „jakościowy” sposób spędzał czasu z dzieckiem. Będzie to wykonywał automatycznie. Taki brak uważności może prowadzić do powierzchowności w relacji.

Dlaczego potrzeba czasu dla siebie jest tak ważna?

Czas dla siebie:

• pozwala po prostu odpocząć,
• ładuje energetycznie,
• poprawia nastrój i pozwala zachować równowagę,
• sprzyja dystansowaniu się i refleksji nad bieżącymi wydarzeniami,
• pomaga rozwijać kontakty towarzyskie, wzmacniać relacje przyjacielskie, więzi,
• pozwala radzić sobie z emocjami (zabezpiecza przed eskalacją nieprzyjemnych emocji i odreagowywaniu ich m.in. na dzieciach),
• pozwala rozwijać pasje i zainteresowania.

Czas dla siebie to przestrzeń do zaspokajania rodzicielskich potrzeb bez wyrzutów sumienia, że powinno się w tym czasie robić coś innego (czas dla siebie to czas rodzica).

Zatem…

• Co zyskasz, mając czas dla siebie? Jak skorzystają na tym twoi bliscy?
• Na co przeznaczysz swój wolny czas?
• Czego będziesz robić więcej, mając czas dla siebie?
• Kiedy zaczniesz go planować?
• Kto może pomóc ci w organizacji czasu dla siebie?
• Co przeszkadza ci w zaplanowaniu czasu dla siebie?
• Jaki będzie twój pierwszy krok w organizacji czasu dla siebie?
• Co takiego możesz zrobić już dziś, aby zacząć planować czas dla siebie?
• Jak się będziesz czuć/ co będziesz myśleć, mając czas dla siebie?

Równowaga w rodzinie

Warto pamiętać, że za zachowaniami czy słowami wszystkich członków rodziny stoją te same motywy. Zarówno dla rodziców, jak i dla dzieci ważne są m.in.: akceptacja, odpoczynek, bezpieczeństwo, relaks, zabawa, a także wkład we wzbogacanie życia. Różnica polega jedynie na strategiach, jakie wybierają dorośli i dzieci, aby osiągnąć powyższe cele. Istotą spokoju w relacji jest wzajemne dawanie sobie przestrzeni na wybrzmiewanie potrzeb i odnajdywanie takich strategii ich zaspokojenia, które będą zgodne z wewnętrznym systemem rodzinnym. Zaspokajanie potrzeb jednej strony kosztem drugiej wydaje się nie prowadzić do równowagi w systemie rodzinnym. Dlatego warto uczyć się uważności i szacunku dla potrzeb innych, a także negocjować wspólne rozwiązania.