Jak to możliwe, że u niemowląt karmionych mlekiem matki następuje programowanie metabolizmu oraz działania niektórych narządów wewnętrznych, co zapobiega wystąpieniu wielu chorób w życiu dorosłym?
Skład mleka matki
Białko
Jego zawartość w składzie pokarmu kobiecego jest zawsze stała i wynosi 0,89 – 1,4 g/100 ml. Białka serwatkowe, które bardzo łatwo się trawią, stanowią 0,64 g/100 ml. Dzięki nim mleko nie zalega w żołądku niemowlęcia. Natomiast 0,25 g/100 ml to kazeina, która zwiększa wchłanianie cynku, miedzi i wapnia do organizmu. Bardzo ważne dla prawidłowego rozwoju dziecka są enzymy trawienne, których w mleku ludzkim jest aż 80. Najważniejsze z nich to: amylaza (odpowiedzialna za trawienie węglowodanów), enzymy lipolityczne (trawienie tłuszczów) i proteolityczne (trawienie białek), a także alfa1-antytrypsyna, która blokuje trawienie białek odpornościowych. Ogromne znaczenie ma obecność enzymów o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym, np. laktoperoksydaza, szczególnie istotna w walce z paciorkowcami. Naturalny pokarm zawiera także 18 rodzajów aminokwasów, które wchłaniają się pięć razy szybciej niż podczas karmienia mlekiem krowim.
Tłuszcze
Zapewniają organizmowi dziecka ok. 50% dziennego zapotrzebowania na kalorie, pełniąc zarówno funkcje energetyczne, jak i budulcowe. W składzie pokarmu kobiecego znajdują się m.in. wolne kwasy tłuszczowe, które działają przeciwwirusowo, przeciwgrzybicznie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, a także kwasy PUFA, mające korzystny wpływ na ostrość widzenia, zdolności poznawcze dziecka, odpowiedni rozwój tkanki płucnej i układu nerwowego. Tłuszcze są dobrze wchłaniane i znakomicie przyswajane, co jest bardzo istotne, ponieważ stanowią budulec mózgu i całego układu nerwowego.
Uwaga! Reklama do czytania
Poród naturalny
Świadome przygotowanie się do cudu narodzin.
Karmienie piersią
Twoje mleko to cudowny dar. Naucz się nim dzielić.
Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli
Węglowodany
To przede wszystkim laktoza, której stężenie w składzie mleka matki jest stałe i wynosi 7 g/100 ml. Cukier ten składa się z glukozy i galaktozy. Pierwsza z nich odpowiada za prawidłowy rozwój dziecka oraz jego narządów wewnętrznych, np. mózgu, biorąc udział w przebiegu procesów energetycznych. Natomiast galaktoza odpowiedzialna jest za prawidłowe kształtowanie się układu nerwowego. Laktoza ułatwia wchłanianie wapnia z pokarmu.
Innym rodzajem węglowodanów obecnych w mleku matki są oligosacharydy. To prebiotyki, które nie ulegają trawieniu – do tej pory odkryto ponad 200 ich rodzajów! Rola oligosacharydów polega na odżywianiu, ułatwiając tym samym wzrost prawidłowej flory bakteryjnej w układzie pokarmowym dziecka. Bifidobakterie oraz pałeczki kwasu mlekowego mają kluczowe znaczenie w zapobieganiu wystąpienia martwiczego zapalenia jelit u dzieci przedwcześnie urodzonych. Obecność oligosacharydów w mleku matki jest zatem tym czynnikiem, który chroni wcześniaki przed tą poważną, nierzadko śmiertelną komplikacją. Oligosacharydy nie są składnikiem żadnego mleka modyfikowanego.
Bakterie Lactobacillus
Jak wynika z najnowszych amerykańskich badań, pod koniec ciąży bakterie Lactobacillus migrują z jelit matki do specjalnych obszarów w piersi zlokalizowanych pod otoczką i stamtąd przedostają się do mleka kobiety, by po chwili zasiedlić układ pokarmowy dziecka. W jelitach dzieci karmionych naturalnie znajduje się dziesięciokrotnie więcej bifidobakterii niż u dzieci karmionych sztucznie. O znaczeniu tych szczepów bakterii dla zdrowia człowieka słyszymy codziennie, również w reklamach telewizyjnych.
Książki o rozstaniu i rozwodzie: wsparcie dla dzieci i dorosłych
Książki o rozstaniu i rozwodzie dostępne w naszej księgarni mają na celu wspieranie całej rodziny. Bez względu na wiek, każdy członek rodziny znajdzie tutaj coś, co pomoże mu lepiej zrozumieć własne uczucia i odnaleźć nową równowagę. Dzięki literaturze można odkryć, że nawet po rozstaniu możliwe jest stworzenie szczęśliwego, pełnego wsparcia środowiska dla dziecka.
Cholesterol
Składnik błon komórkowych, kwasów żółciowych, niektórych hormonów. W pierwszym roku życia organizm dziecka potrzebuje dużych ilości cholesterolu, przede wszystkim do budowy szybko rozwijającego się mózgu. Cholesterol rzadko jest składnikiem mleka modyfikowanego, a jeśli już w nim występuje, to są to ilości bardzo znikome. Kontakt z dużymi ilościami cholesterolu z mleka kobiecego uczy organizm prawidłowego gospodarowania nim i programuje tory metaboliczne tak, by w życiu dorosłym nie wystąpił zbyt wysoki, szkodliwy dla zdrowia poziom cholesterolu.
Czynniki przeciwinfekcyjne i wspomagające rozwój układu odpornościowego
Ich ilość w składzie pokarmu kobiecego zmienia się na poszczególnych etapach karmienia piersią, zależy także od stanu zdrowia matki. Oto niektóre z nich:
- nukleotydy: zwiększają produkcję przeciwciał i aktywność komórek walczących z drobnoustrojami (NK – Natural Killers) , a także wzmacniają działanie szczepień,
- immunoglobulina sekrecyjna (SIgA): działa przeciwwirusowo, przeciwgrzybicznie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, znajdując się w błonie śluzowej układu pokarmowego i oddechowego,
- żywe komórki krwi: m.in. limfocyty B wytwarzające przeciwciała, makrofagi i neutrofile, czyli komórki żerne, limfocyty T – zabójcy bakterii,
- hormony: regulują procesy energetyczne,
- komórki krwi: działają przeciwinfekcyjnie.
Witaminy
W składzie mleka matki występują wszystkie witaminy niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka:
- witamina A (60 mg/100 ml): wpływa korzystanie na rozwój siatkówki oka oraz skóry czy błon śluzowych,
- witamina D (0,01 mg/100 ml): odgrywa ważną rolę w procesie mineralizacji tkanki kostnej noworodka,
- witamina E (0,35 mg/100 ml): podobnie jak witamina A, chroni przed wolnymi rodnikami.
Mamy karmiące piersią, które stosują dietę wegańską, powinny w trakcie karmienia przyjmować witaminę B12.
Mikroelementy i sole mineralne
Przy efektywnym karmieniu mleko matki w 100% pokrywa zapotrzebowanie dziecka na te składniki. W pokarmie kobiecym znajdują się m.in. miedź (około 40 mg/100 ml), cynk (295 mg/100 ml), wapń (35 mg/100 ml), sód (15 mg/100 ml), fosfor (15 mg/100 ml) i magnez (2,8 mg/100 ml). Żelazo, dzięki laktoferrynie, wchłaniane jest w 50-70%, podczas gdy z mleka krowiego tylko w 10%.
Uwaga! Reklama do czytania
Poród naturalny
Świadome przygotowanie się do cudu narodzin.
Cesarskie cięcie i poród po cięciu cesarskim
Pomoc i wsparcie przy CC i VBAC
Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli
Fazy karmienia – skład pokarmu kobiecego
- Mleko przedporodowe: może pojawić się już ok. 16. tygodnia ciąży. Jest szczególnie bogate w białko, zawiera natomiast mniejsze ilości laktozy, tłuszczów i glukozy.
- Mleko wcześniacze: występuje u matek, które urodziły przedwcześnie. Zawiera dużo białka, tłuszczów, żelaza, magnezu, fosforu, wapnia, a mniej laktozy. Jego wartość kaloryczna to 58-70 kcal/100 ml. W przypadku przedwczesnego porodu skład mleka matki dostosowany jest do potrzeb wcześniaka (np. poprzez regulację ilości czynników przeciwinfekcyjnych czy hormonów). Mleko matki wcześniaka dłużej przypomina swym składem siarę niż ma to miejsce u matki dziecka urodzonego o czasie. Jest to swoista mądrość Natury, dzięki której bardzo niedojrzały układ pokarmowy wcześniaka dłużej otrzymuje czynniki chroniące jelita oraz wspomagające ich dojrzewanie i rozwój.
- Siara: pokarm, który otrzymuje dziecko w ciągu pierwszych 4-6 dni po porodzie. Zawiera duże ilości immunoglobulin i leukocytów (co sprawia, że siara jest pierwszą naturalną szczepionką, którą otrzymuje dziecko zaraz po urodzeniu), karotenu, białka, sodu, a mniej laktozy i tłuszczów. Jego wartość kaloryczna to 48-64 kcal/100 ml. Jego skład: 5,3 g/100 ml laktozy, 2,3 g/100 ml białka, oraz 2,9 g/100 ml tłuszczów.
Białko zawarte w siarze jest białkiem nieodżywczym, jego jedyną, kluczową dla zdrowia dziecka funkcją jest ochrona jelit. Siara zawiera też czynniki warunkujące rozwój komórek wyścielających jelita dziecka (w komórkach jelit znajdują się specjalne receptory wychwytujące te czynniki). Mleko modyfikowane podane noworodkowi – zanim otrzyma ono siarę – powoduje szybką śmierć komórek nabłonka jelit. Dla dziecka przedwcześnie urodzonego niepodanie siary będzie skutkować wieloma komplikacjami, włącznie z ogromnym ryzykiem wystąpienia martwiczego zapalenia jelit. - Mleko przejściowe: zawiera mniejszą ilość białka i immunoglobin, natomiast większą – tłuszczów i laktozy.
- Mleko dojrzałe: pojawia się ok. 2 tygodnie po porodzie. W jego składzie zwiększa się ilość laktozy i tłuszczów, zmniejsza natomiast ilość białka. Jego kaloryczność to 75 kcal/100 ml. Jego skład: 7,3 g/100 ml laktozy, 0,9 g/100 ml białka, oraz 4,2 g/100 ml tłuszczów.
Powyższa analiza składu pokarmu kobiecego wyjaśnia znaczenie i unikalność jedynie ułamka jego zawartości. Wszystkich, którzy chcieliby poznać znaczenie każdego składnika zapraszamy do zapoznania się z poniższym plakatem.
5 odpowiedzi na “Skład mleka kobiecego (różnice między mlekiem matki a mlekiem modyfikowanym)”
wiedziałem, że mleko matki jest unikatowe i należy wystrzegać się modyfikowanych pseudoodżywek, ale nie miałem pojęcia, że nie podanie maluchowi siary jest takie zgubne w skutkach!
Ta grafika robi niesamowite wrażenie! „Mleko doskonale imitujące mleko mamy” oh, really?
Oczywiście jestem zwolenniczką karmienia piersią. Lecz dlaczego w artykule pojawiają się porównania zawartości mleka matki do mleka krowiego? Przecież w pierwszych miesiącach życia nie podajemy go dzieciom. Chciałabym poznać różnice między mlekiem modyfikowanym. Czyżby to porównanie nie było aż tak korzystne? Odnośnie znaczenia siary na układ pokarmowy niemowlaka, nie miałam pojęcia, że jest ona tak ważna. Przeważnie mówi się nam, matkom, że zawiera ona dużo wody aby dziecko zaspokoilo pierwsze pragnienie. Proszę się nie śmiać. Słyszałam to od położnej.
Nie nie, to chyba w sensie, że mleko z piersi wypływa takimi fazami i pierwsza to „jakby woda”, dziecko ma nim ugasić pragnienie.A siara to zupełnie co innego:)
Bardzo późna odpowiedź, ale tu przecież porównują mleko modyfikowane 'formula’. To, że warto karmić piersią nie podlega dyskusji. Najlepszy pokarm przystosowany w 100% do potrzeb małego człowieka. Żadna mieszanka modyfikowana go nie zastąpi, co nie znaczy, że matka, która np. nie może karmić piersią i karmi mieszanką jest zła. Ale wtedy należy wybrać najlepsze, zawierające probiotyki i zapłacić za coś co Natura daje za darmo.