Prawdopodobnie także słowo „kobieta” pochodzi z dialektu toskańskiego i oznacza “istotę lubiącą dotykanie, przytulanie”. Kobieta więc stworzona jest do miłowania, okazywania czułości. Istotną częścią jej natury, jako tej, która ma moc zrodzenia nowego życia, jest podtrzymywanie go nie tylko w sensie fizjologicznym, ale i emocjonalnym, bo bez kontaktu fizycznego człowiek umiera, nie tylko w przenośni.
Przykładem niech będą choćby tragiczne w skutkach eksperymenty cesarza Fryderyka II Hohenstaufa, które doprowadziły do śmierci niemowląt pozbawionych ciepła matczynych ramion.
Jak zrozumieć małe dziecko
Poradnik pomagający w codziennej opiece nad Twoim dzieckiem
Ciekawe doświadczenie przeprowadził także amerykański psycholog rozwojowy Harry Harlow. W dwóch osobnych klatkach umieścił młode małpki. Do każdej z klatek włożono dwie sztuczne matki. Pierwszą wykonano z gołego drutu i przymocowano jej butelkę z mlekiem dla młodych. Druga matka nie miała mleka, ale była pokryta miękkim futerkiem, do którego małe małpki chętnie się tuliły. Do tej drucianej przychodziły tylko wtedy, gdy były głodne. W ten sposób Harlow dowiódł, że młode małpki nie tylko potrzebują zaspokajać potrzeby biologiczne, związane z głodem i pragnieniem, ale bardzo potrzebują bliskiego kontaktu z czymś miękkim i przyjemnym w dotyku. Zdaniem psychologa kojący i czuły dotyk jest podstawą budowania się przywiązania i miłości dziecka do matki.
Rodzimy się z potrzebą dotyku
Mały człowiek potrzebuje bliskości i czułości, które zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa. Świat jest dla niego obcy i ogromny, dlatego czuły dotyk jest czytelnym sygnałem, że tu też jest bezpiecznie, tak jak w okresie życia prenatalnego.
Dotyk bowiem działa antystresowo, powoduje wydzielanie endorfin, które korzystnie wpływają na samopoczucie, zmniejszając uczucie lęku. Dotyk uspokaja i koi.
Warunkuje jakość relacji
Nie tylko dzieci lubią być przytulane i głaskane, ale kontakt fizyczny z kochającymi osobami odgrywa istotną rolę szczególnie w pierwszych miesiącach i latach życia. Wpływa on na kształtowanie się oraz budowanie późniejszych satysfakcjonujących relacji społecznych.
U dzieci, które są często tulone i noszone, prawidłowo rozwija się sfera emocjonalna – zachowana jest równowaga między autonomią, eksplorowaniem świata a bliskością.
Taki maluch pewniej wchodzi w interakcje z nowymi osobami, odważniej podąża za swoją ciekawością. Jest pełen radości, pogody ducha, a w późniejszych latach – optymizmu.
Uwaga! Reklama do czytania
Wierszyki paluszkowe
Wesołe rymowanki do masażyków
Wierszyki bliskościowe
Przytulaj, głaszcz, obejmuj, bądź zawsze blisko.
Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli
Jest podstawą rozpoznawania i regulacji emocji
Kora okołooczodołowa to część mózgu odpowiedzialna za ważne umiejętności: odczytywanie emocji innych ludzi i reagowanie na sygnały emocjonalne przez nich wysyłane, wyciąganie wniosków na podstawie przeżyć czy regulowanie własnych reakcji emocjonalnych. W całości rozwija się ona po urodzeniu, a zwłaszcza w trzech pierwszych latach życia. Naukowcy z University of Illinois wysunęli hipotezę, że do pewnego stopnia może ona także chronić człowieka przed stanami lękowymi poprzez większe predyspozycje do optymizmu. Sprawdzono to na 61 ochotnikach. U tych, którzy wykazywali większy poziom optymizmu i rzadziej odczuwali lęk, stwierdzono grubszą korę okołooczodołową. Jednocześnie nie znaleziono przy tym związku z innymi rejonami mózgu i cechami charakteru mogącymi wpływać u nich na ten poziom optymizmu.
Redukuje lęki egzystencjalne u osób z niskim poczuciem własnej wartości
Takie wnioski wyciągnęli naukowcy z Wolnego Uniwersytetu w Amsterdamie. Refleksje nad sensem i celem życia, świadomość jego kruchości czy obawy przed utratą zdrowia u niektórych ludzi mogą wywoływać silne stany depresyjne. Badania wykazały, że tego rodzaju odczucia może zredukować zwyczajny dotyk zupełnie obcej osoby, np. podanie ręki, dotknięcie ramienia czy poklepanie po plecach. Wzrasta wówczas poczucie ważności i docenienia.
Uwaga! Reklama do czytania
Wild child, czyli naturalny rozwój dziecka
Książka o rozwoju dziecka 2-5 lat. Praktyczne rozwiązania na najczęstsze rodzicielskie wyzwania.
Zmniejsza uczucie lęku i samotności
Jak najbardziej naturalne wydaje się tulenie maleńkich dzieci, noworodków, dla których – poza dobrze znanym głosem i zapachem mamy – wszystko jest zupełnie nowe. Chętnie przytulamy płaczące kilkulatki, gdy przeżywają rozstanie z rodzicami i zaczynają etap przedszkolny – to, co nieznane, budzi ich niepokój. Jednak równie mocno lęk i osamotnienie przeżywają dzieci starsze, nastolatki i dorośli, choć być może rzadziej doświadczają ukojenia i bezpieczeństwa w ramionach bliskiej osoby. Na drodze – jak kłody – stają przekonania, że starsi umieją sobie poradzić, że już są na to za duzi, że to zawstydzające. W głębi serca jednak każdy tęskni za czułymi, ciepłymi dłońmi, by znów poczuć się tak dobrze, jak u mamy.
Obniża poziom stresu
Według naukowców dzieje się tak dlatego, że w czasie przytulania dziecko czy dorosły doświadczają poczucia wsparcia i bliskości. Zostają wówczas osłabione mechanizmy obronne odpowiedzialne za przetrwanie. Hormon stresu, kortyzol, ustępuje miejsca oksytocynie, która popularnie nazywana jest hormonem miłości.
Wpływa na odporność organizmu
Hormon stresu niezastąpiony jest w sytuacji zagrożenia, gdy motywuje organizm do ucieczki lub walki, ale wydzielany w sytuacjach napięcia przyspiesza akcję serca, podnosi ciśnienie krwi i przyspiesza wydzielanie adrenaliny. Jednocześnie spowalnia działanie układu odpornościowego. Dlatego w okresie, w którym jesteśmy bardziej narażeni na stres, znacznie łatwiej złapać wszelkiego rodzaju infekcje. Tymczasem przytulanie obniża ciśnienie krwi, reguluje tętno i wyzwala hormony neutralizujące niekorzystne działanie kortyzolu.
Naukowcy z Carnegie Mellon University przeprowadzili eksperyment, którego wyniki opublikowano w Psychological Science, pokazujący, że bliskość nie tylko chroni przed infekcjami, ale może również skutecznie łagodzić ich objawy.
Leczy
Zadziwiający wpływ dotyku obserwować można u wcześniaków, które często tulone i noszone szybciej rosną i przybierają na wadze. „Kangurowanie” (noszenie w chuście) czy dotyk „skóra do skóry” (mamy lub taty i dziecka) doceniane są coraz częściej przez wielu rodziców.
O jego leczniczych właściwościach wiedzą także terapeuci pracujący z dziećmi autystycznymi oraz z zaburzeniami czucia.
Wpływa na rozwój mowy
Niemowlęta komunikują się przede wszystkim przez dotyk. Rodzice, trzymając dziecko, często opisują to, co robią, czego używają. W ten sposób zaczyna ono łączyć słowa z określonym działaniem, częściami ciała, przedmiotami, miejscami, osobami i uczuciami. Ta wczesna forma komunikacji zależy od prawidłowego odczuwania przez dziecko wrażeń dotykowych i nadawania im właściwego znaczenia. Staje się bazą dla komunikacji werbalnej.
Buduje więź
Czuły dotyk umacnia więź, każdą. Małe dzieci, które prawidłowo odbierają bodźce dotykowe, uczą się, że fizyczna bliskość drugiej osoby jest przyjemna, że jest sposobem wyrażania czułości i miłości. Taka bliskość buduje przekonanie, że jest się przyjmowanym i akceptowanym również ze swoją fizycznością. To pomaga lubić swoje ciało, swój wygląd, dobrze czuć się ze sobą.
Jest językiem miłości
Nawet wówczas, gdy dziecko potrafi się już komunikować za pomocą słów, przytulanie i głaskanie nadal są niezastąpione w relacjach międzyludzkich. Wiedzą to doskonale nawet dorośli, którym przy silnych emocjach trudno niekiedy wyrazić słowami swoje przeżycia czy gotowość wsparcia. Czasem uścisk dłoni, zwyczajne poklepanie po plecach mówią dużo więcej.
To praktyka uważności
Kiedy po całym dniu pozwalamy sobie na czuły dotyk, koncentrujemy naszą uwagę na tym, co dzieje się tu i teraz. Niesamowitym doświadczeniem jest tzw. „masaż motyli”, przypominający w kontakcie muśnięcie skrzydeł. Zaskakujący jest dla mnie fakt, że moja młodsza córka, która takiego dotyku doświadczyła, jako kilkunastomiesięczne dziecko, pamięta go, lubi i do dziś o niego prosi, a ma już 5 lat! Pamięć ciała jest niewiarygodna!
Wzmacnia poczucie szczęścia
Wszyscy chcemy czuć się szczęśliwi. Poczucie to wzmacnia możliwość bliskiego fizycznego kontaktu z osobami, które kochamy. „Jak to dobrze mieć się do kogo przytulić” – ta myśl niejednokrotnie jest źródłem radości i harmonii.
Przytulamy się, aby okazywać sobie bliskość i troskę, aby ukoić lęk, zredukować stres lub pozawerbalnie wyrazić to, co dla nas ważne. Ta umiejętność wpisana w naszą naturę pozwala nam przetrwać, dając oparcie i poczucie bezpieczeństwa. Warto więc żyć w zgodzie z naturą i przytulać się jak najczęściej, nie szukając specjalnie powodów.
Virginia Satir powiedziała, że: “By przeżyć, trzeba nam czterech uścisków dziennie. By zachować zdrowie, trzeba nam ośmiu uścisków dziennie. By się rozwijać trzeba nam dwunastu uścisków dziennie”. Może to zdanie pomoże nam pamiętać o mocy dotyku.
