Ile trwa urlop macierzyński?
Mając na uwadze urlop macierzyński, mówi się, że dotyczy on okresu całego roku. W rzeczywistości nie jest to do końca prawda. Sam urlop macierzyński przysługujący każdej pracownicy, która urodziła dziecko bez względu na rodzaj umowy o pracę, dotyczy określonej liczby tygodni. Pozostała część dotyczy urlopu rodzicielskiego, którego wymiar wraz z macierzyńskim w sumie wynosi prawie cały rok.
Urlop macierzyński i rodzicielski – ile trwa?
Kwestię długości i ustalania sposobu wykorzystania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego regulują przepisy Kodeksu pracy. Ich wymiary są ustalane oddzielnie, choć istnieje możliwość wykorzystania obu okresów po sobie.
Urlop macierzyński – podstawowe informacje
Chcąc odpowiedzieć na pytanie, ile trwa urlop macierzyński, należy zapoznać się z artykułem 180 Kodeksu pracy, który określa jego długość w następujący sposób:
- 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
- 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
- 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
- 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Jednocześnie zatrudniona może skorzystać z urlopu macierzyńskiego przed datą porodu, jednak nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego.
Przysługuje jej również prawo po wykorzystaniu przynajmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie do rezygnacji z pozostałej części urlopu. Może jednak wrócić do pracy tylko w przypadku, gdy:
1) pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik, czyli ojciec wychowujący dziecko;
2) przez okres do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ojciec dziecka, który w tym celu przerwał działalność zarobkową.
Urlop rodzicielski – podstawowe informacje
Oboje rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem w wymiarze 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie lub 43 tygodni – w przypadku urodzenia dwóch lub więcej dzieci przy jednym porodzie.
Każdemu z pracowników, czyli rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Tego prawa nie można przenieść na drugiego rodzica. Warto też podkreślić, że z urlopu rodzicielskiego mogą jednocześnie korzystać oboje rodziców.
Jak można z niego skorzystać? Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo albo nie więcej niż w 5 częściach i nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.
Urlop rodzicielski jest przyznawany na podstawie wniosku w wersji papierowej lub elektronicznej, złożonego przez rodzica dziecka terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu.
A kiedy możliwy jest powrót do pracy? Mówi o tym art. 182 Kodeksu pracy. Według niego rodzic może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy. Co więcej, pracownik, czyli rodzic dziecka ma możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który mu go udzielił. Dotyczy to jednak nie większego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. Wtedy urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy.
Macierzyńskie – ile płatne?
Z okres urlopu macierzyńskiego nie przysługuje standardowe wynagrodzenie za pracę. W tym czasie z ZUS wypłacany jest zasiłek macierzyński, który bierze pod uwagę podstawę wymiaru zasiłku. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wskazuje, że przysługuje ona ubezpieczonemu pracownikowi w wysokości przeciętnie miesięcznego wynagrodzenia wypłacanego za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
Zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku. Z kolei zasiłek macierzyński dotyczący okresu urlopu rodzicielskiego wynosi już 70% podstawy wymiaru zasiłku.
Można jednak wybrać opcję uśrednioną, wynoszącą 81,5% podstawy wymiaru zasiłku, jeśli pracownica chce skorzystać z obu urlopów. W takim wypadku musi jednak złożyć wniosek o taki zasiłek nie później niż w ciągu 21 dni po porodzie.
Jak uzyskać prawo do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego?
W związku z tym, że urlop macierzyński i rodzicielski zarezerwowane są wyłącznie dla zatrudnionych na podstawie stosunku pracy, a nie np. na umowie zlecenie, warto szukać miejsc, w których istnieje możliwość uzyskania takich warunków. Kobieta zyskuje bowiem ochronę, która jest niezbędna w okresie po urodzeniu dziecka.
Firm, które oferują zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, jest wiele. To już standard w większych miastach. Wystarczy spojrzeć na oferty z Katowic: https://www.gowork.pl/praca/katowice;l – w wielu z nich pracodawca zapewnia stabilne warunki, dbając o komfort i prawa pracownicze. Korzystając z serwisu GoWork.pl, można dodatkowo filtrować wyniki wyszukiwania na podstawie umowy o pracę, dzięki czemu od razu otrzymamy listę firm, które ją oferują.
