Kategorie
Rodzina

Janusz Korczak – pierwszy Rzecznik Praw Dziecka

Dorobek pisarski Korczaka to ponad 20 książek, około 1400 tekstów drukowanych w około 100 pismach, oraz około 200 materiałów nie publikowanych. Przedstawiamy niektóre książki autorstwa Janusza Korczaka i o Korczaku

Trwa Rok Janusza Korczaka. To idealny moment, aby poznać bliżej zarówno jego osobę, jak i opinię innych o nim. Mamy do dyspozycji szereg książek, które mogą znacznie wzbogacić nasze wyobrażenie o Starym Doktorze. Co już można przeczytać i na co jeszcze warto czekać w 2012 roku?

Pedagogiczny dorobek Korczaka w jego roku zamierza propagować Rzecznik Praw Dziecka, Marek Michalak. Michalak, który nazywa Korczaka „pierwszym Rzecznikiem Praw Dziecka”, zaplanował wydanie tym roku w ramach Biblioteki RPD utworu „Prawo dziecka do szacunku” oraz cyklu „Jak kochać dziecko”.

Jak zrozumieć małe dziecko

Poradnik pomagający w codziennej opiece nad Twoim dzieckiem

Zobacz w księgarni Natuli.pl

„Te podręczniki, bo tak już je nazywam, powinny trafić do wszystkich studentów pedagogiki, bo nie da się być dobrym pedagogiem, nie znając myśli Janusza Korczaka” – tłumaczy Michalak. „Janusz Korczak był pierwszym Rzecznikiem Praw Dziecka, gdyby nie jego determinacja, w tym temacie mniej byśmy rozumieli” – dodaje Rzecznik.

 Janusz Korczak

Janusz Korczak urodził się pod koniec XIX wieku, zmarł w 1942 roku. Wybitny polski pedagog, publicysta, pisarz i lekarz. Autor wielu powieści, publikacji i wypowiedzi radiowych. Publikował w różnych czasopismach humoreski i artykuły na tematy społeczne, obyczajowe i wychowawcze. Dorobek pisarski Korczaka to ponad 20 książek, około 1400 tekstów drukowanych w około 100 pismach, oraz około 200 materiałów nie publikowanych.

Niektóre książki autorstwa Janusza Korczaka

  1. Dziecko salonu (1906, wyd. II popr. 1927). Powieść zawierająca wątki autobiograficzne, będące literackim opracowaniem jego osobistych przeżyć i doświadczeń z wędrówek po norach staromiejskich, zamieszkanych przez nędzę Warszawy.
  2. Mośki, Jośki i Srule (Warszawa 1910, wyd. II Warszawa 1922, wyd. III W-wa 1934). Opowieść dla dzieci. Tworzywem tej powieści, publikowanej w odcinkach w Promyku 1909 nr 1 -14, był materiał obserwacyjny i faktograficzny, zgromadzony w czasie pracy na kolonii letniej w Michałówce [1907]. Poszczególne odcinki powieści wywołują duże zainteresowanie młodych czytelników, o czym świadczą odpowiedzi redakcji Płomyka na ich listy.
  3. Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie (W-wa 1919, wyd. II Jak kochać dzieci, W-wa 1920, wyd. III Jak kochać dziecko W-wa 1929).
  4. Kontynuacja Jak kochać dziecko: część II – Jak kochać dzieci. Internat. Kolonie letnie i część III – Jak kochać dzieci. Dom Sierot. Wznowienie w 1929 r. nosi tytuł: Jak kochać dziecko.
  5. Król Maciuś Pierwszy. Powieść (Warszawa 1923, wyd. II 1925, wyd. XI Poznań 1991), jedna z najbardziej znanych i popularnych książek Korczaka. Książka pisana dla dzieci, dla chłopców o wyraźnych skłonnościach reformatorskich. Król Maciuś Korczaka postępuje tak, jak postępują inni królowie w literaturze, szczególnie ci z literatury angielskiej. Jest władcą prawym, szlachetnym, odważnym, lecz słabym i chwiejnym, bo – tylko człowiekiem.
  6. Kiedy znów będę mały (1925). Książkę Korczak adresuje do dorosłego i młodego czytelnika. Zwracając się do dorosłych czytelników, którzy twierdzą, że nuży ich obcowanie z dziećmi, gdyż muszą się, zniżać do ich pojęć, pochylać, naginać, kurczyć, pisze: “Mylicie się. Nie to nas męczy. Ale że musimy się wspinać do ich uczuć. Wspinać, wyciągać, na palcach stawać, sięgać, żeby nie urazić”.
  7. Kajtuś czarodziej. Powieść fantastyczna (Warszawa 1935, 1973, Kraków 2001). Tę powieść dla dzieci i młodzieży Korczak dedykuje niespokojnym chłopcom.
  8. Dzieła wszystkie (publikowane od 1992, z zaplanowanych 16 tomów ukazało się 1 ILE?? brakuje)

Książki o Korczaku

Erich Dauzenroth, „Janusz Korczak – życie dla dzieci”

Książka jest nie tylko biografią. Autor przypomina czytelnikowi trochę zapomnianą sylwetkę i myśl Janusza Korczaka, ukazuje jego głębokie człowieczeństwo i pedagogiczną przenikliwość, proste życie i trudne wybory, przytacza fragmenty jego książek i opisuje walkę o byt, podkreśla determinację w realizowaniu zamierzeń i troskę o najsłabszych: osierocone dzieci, z którymi nie rozstał się aż do śmierci.

Joanna Olczak-Ronikier „Korczak. Próba biografii”

Joanna Olczak-Ronikier opowiada historię życia Janusza Korczaka, w tle przywołuje historię Żydów. Autorka szkicuje barwny portret bohatera: chłopca szukającego swojej drogi, młodego lekarza kontynuującego społecznikowską działalność ojca, pedagoga głoszącego śmiałe, nowatorskie teorie, wieloletniego kierownika słynnego Domu Sierot – internatu dla dzieci żydowskich i współpracownika Naszego Domu – internatu dla dzieci polskich, a równocześnie znakomitego pisarza. Ukazuje człowieka na tle jego epoki, bogate dziedzictwo, które go ukształtowało i okrutne czasy, w jakich przyszło mu żyć.

“Utopijna wiara, że można być zarazem Żydem i Polakiem, towarzyszyła Korczakowi całe życie. Dobrze wiedział, jak trudna jest taka podwójna tożsamość, ale nigdy jej nie negował. W dotychczasowych biografiach podkreślano całkowitą asymilację rodziny Goldszmitów, tak jakby dowodzić to miało wyższości cywilizacyjnej. A oni nie uważali swojej żydowskości za sprawę wstydliwą. Nie chcieli się jej wyrzekać. Nie próbowali jej zatajać. Nie chcieli poprzez chrzest zacierać śladów swego pochodzenia”. (fragment)

Iwona Chmielewska, „Pamiętnik Blumki”

To propozycja dla młodych czytelników. Znana ilustratorka doskonale przybliża najmłodszym postać Janusza Korczaka. Książka ma formę zapisków małej, żydowskiej dziewczynki, mieszkanki Domu Sierot przy ul. Krochmalnej. Czytelnicy poznają kilkoro z wychowujących się tam dzieci a także zasady, na jakich opierało się funkcjonowanie dziecięcej społeczności. Książka wprowadza nas w sam środek etyki Korczaka, zdradza sekrety wychowawcze Doktora, zbliża ludzi.

Aleksander Lewin, „Korczak – znany i nieznany”

„W moich licznych, niemal codziennych kontaktach z ludźmi, którzy interesują się Korczakiem i chcieliby o nim jak najwięcej wiedzieć, przekonuję się na każdym kroku, prawie w każdej rozmowie, dyskusji, wymianie poglądów, że potoczna wiedza o Korczaku jest raczej nikła, fragmentaryczna i powierzchowna. Tę krytyczną uwagę kieruję również pod moim własnym adresem. Choć już kilkadziesiąt lat zajmuję się problematyką korczakowską, wciąż jeszcze staję wobec zagadnień, na które nie umiem znaleźć zadowalającej odpowiedzi. Stąd tytuł książki: Korczak znany i nieznany, taki jest bowiem główny leitmotiv moich rozważań.

Ponadto chciałbym wyjaśnić, że chodzi mi nie tylko o Korczaka, jego życie, działalność i twórczość, lecz również i o to, co dzieje się od lat wokół Korczaka. A dzieją się rzeczy różne, dziwne, przedziwne, niekiedy wzajemnie wykluczające się.

Jedni na przykład twierdzą, że o Korczaku zapomniano, że to już historia, może piękna, ale coraz odleglejsza, powracająca od czasu do czasu, przy okazji kolejnych rocznic, ale tylko historia.

Inni utrzymują, że jest wręcz odwrotnie: że za dużo Korczaka, że wszędzie Korczak, że wciąż jest przywoływany, potrzebnie i niepotrzebnie, z sensem i bez sensu.

O co w tym wszystkim chodzi i jak jest naprawdę?

Spróbujmy odsłonić kulisy wielu inicjatyw, działań i argumentów. Sięgnijmy do mniej czy bardziej znanych źródeł, odsuńmy fasadowe ujęcia…” (fragment wstępu)

Olga Medvedeva-Nathoo, „Oby im życie łatwiejsze było”

Życie codzienne, metody wychowawcze stosowane w korczakowskim Domu Sierot na Krochmalnej – to treści najnowszej dostępnej już na rynku książki o wybitnym pedagogu.

Autorka książki – rosyjska polonistka Olga Medvedeva-Nathoo – zebrała wspomnienia jednego z ostatnich żyjących wychowanków Janusza Korczaka. – Leona Gluzmana,

Zyngman Israel, „Dzieci doktora Korczaka”

Poruszająca i bardzo aktualna opowieść o losach dziesięcioletniego Srulka, który jest wychowywany prze mamę. Kobieta ma na utrzymaniu dom, dzieci i nie ma czasu opiekować się chłopcem. Srulek ściąga na siebie nieustanne kłopoty. Wreszcie matka postanawia oddać syna do Domu Sierot, pod opiekę Janusza Korczaka. Chłopak boi się nieznanego miejsca, jego maniery ulicznika nie zyskują mu sympatii nowych kolegów. Jednak dzięki życzliwości i mądrości Korczaka Srul, nazywany w sierocińcu Staśkiem, powoli zmienia swe postępowanie.

Książeczka napisana prostym, ale bardzo barwnym językiem. Czytelnik staje się uczestnikiem zdarzeń, przeżywa je razem z głównym bohaterem.

Foto: culturapoloneza.ro

Avatar photo

Autor/ka: NATULI dzieci są ważne

Redakcja NATULI Dzieci są ważne


Mądry rodzic, bo czyta…

Sprawdź, co dobrego wydaliśmy ostatnio w Natuli.

Czytamy 1000 książek rocznie, by wybrać dla ciebie te najlepsze…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.