Wady postawy, z których się „nie wyrasta”

Co trzeci polski uczeń ma wadę postawy

Informacje płynące z rzetelnie przeprowadzanych badań na dużych populacjach polskich dzieci wskazują, że odsetek występowania wad postawy ciała wśród dzieci w wieku wczesnoszkolnym waha się między 26% a 55%. Uśredniając, co trzeci polski uczeń ma jakieś nieprawidłowości w postawie ciała, które mogą niekorzystnie wpływać na cały łańcuch powiązań kostno – mięśniowych w rozwijającym się organizmie. Niestety, z wad postawy się „nie wyrasta”.

^{_{Uwaga! Reklama do czytania}}

^{_{Uwaga! Reklama do czytania}}

Najczęstsze nieprawidłowości w obrębie nóg:

Koślawość kolan

to wada, w której oś podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty na zewnątrz powyżej 10°, a odległość między kostkami przyśrodkowymi przy złączonych kolanach, wynosi powyżej 5 cm. Tak zwane nogi w kształcie litery X (iksy). U dzieci w wieku przedszkolnym takie ustawienie nóg uważane jest za fizjologiczną normę. Prawidłowy rozwój ruchowy zakłada jednak, że z każdym rokiem rozwijać się będzie osiowość nóg, by w wieku 7-8 lat przyjąć kąt typowy dla osób dorosłych, a więc o wartości około 7°.

Szpotawość kolan

to wada, w której oś podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty do wewnątrz, a odległość między kolanami przy złączonych stopach, wynosi powyżej 5 cm. O takim ustawieniu nóg mówi się potocznie „nogi na beczce prostowane”. To ustawienie typowe dla niemowląt i dzieci rozpoczynających swoja przygodę z chodzeniem, jednak w okolicach drugich a najpóźniej trzecich urodzin, nogi powinny być już ustawione prosto. Najczęstszą przyczyną nadmiernej szpotawości kolan w wieku przedszkolnym i szkolnym jest krzywica. W pierwszej kolejności należy wyleczyć ją jako przyczynę wady i stale pamiętać o systematycznej suplementacji witaminy D3.

Stopa płaska i stopa płasko–koślawa

to najczęstsze wady stóp, spędzające sen z powiek niejednego rodzica. W populacji przedszkolnej obserwować można często płaskostopie statyczne (czynnościowe), czyli stan stopniowego obniżania się łuku podłużnego stopy, co spowodowane jest niewydolnością układu mięśniowo – więzadłowego. W stopie płaskiej obserwujemy obniżenie łuku podłużnego stopy. W stopie płasko – koślawej, obserwujemy dodatkowo odchylenie osi pionowej kości piętowej na zewnątrz o więcej niż 5°.

Stopa szpotawa

jest przeciwieństwem stopy koślawej; zniekształcenie polega na skręceniu pięty do wewnątrz i oparciu jej o podłoże krawędzią zewnętrzną.

Stopa wydrążona

to zniekształcenie polegające na nadmiernym wydrążeniu łuku podłużnego i skróceniu odcinka stopy między kością piętową a głowami kości śródstopia.

Stopa płaska poprzecznie

to deformacja polegająca na obniżeniu kości śródstopia i spłaszczeniu łuku poprzecznego przedniego stopy. Wadzie tej często towarzyszy paluch koślawy.

Najczęstsze nieprawidłowości w obrębie tułowia:

Pogłębienie kifozy piersiowej, nazywane również plecami okrągłymi

oznacza nadmierne wygięcie kręgosłupa ku tyłowi. Wygięcie to może dotyczyć górnego piersiowego odcinka (kifoza wysoka), dolnego piersiowego odcinka (kifoza niska), całości kifozy piersiowej (hiperkifoza piersiowa) lub całego kręgosłupa, obejmując również odcinek lędźwiowy (kifoza totalna).

Pogłębienie lordozy lędźwiowej, nazywane również plecami wklęsłymi

oznacza nadmierne wygięcie kręgosłupa ku przodowi w odcinku lędźwiowym i może występować jako hiperlordoza lędźwiowa (bez zmian lokalizacji lordozy), lordoza niska (szczyt lordozy przemieszczony ku dołowi), lordoza wysoka (szczyt lordozy przemieszczony ku górze, lordoza swoim zasięgiem może obejmować dolne kręgi piersiowe).

Pogłębienie kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej, czyli plecy okrągło–wklęsłe

oznacza zwiększenie krzywizn w płaszczyźnie strzałkowej. Bardzo często wada ta jest następstwem zwiększonego kąta przodopochylenia miednicy.

Spłaszczenie lub brak fizjologicznych wygięć kręgosłupa, czyli plecy płaskie

z punktu widzenia biomechaniki, wada ta jest najbardziej niebezpieczna, często bowiem staje się podstawą do rozwoju skoliozy (kiedyś nazywanej bocznym skrzywieniem kręgosłupa).

Wyboczenie kręgosłupa

najczęściej niewielkie wygięcie kręgosłupa bez cech skoliozy.

Klatka piersiowa lejkowata

nazywana bywa również szewską. Polega na zapadnięciu dolnej części mostka i przylegających żeber.

Klatka piersiowa kurza

cechuje ją uwypuklenie do przodu mostka.

Protrakcja głowy

znaczne wysunięcie głowy ku przodowi, najczęściej jako efekt zwiększonej kifozy piersiowej lub niedbałej postawy ciała.

Łopatki skrzydełkowate

wyraźne odstawanie od ściany kręgosłupa przyśrodkowych brzegów łopatek.