Zabawki Montessori dla dziecka w wieku 0–3 miesiące

Jednym z najgorzej wykształconych zmysłów u noworodka jest wzrok. Przebywanie w macicy, gdzie dominującym kolorem był pomarańczowy i gdzie nie było za dużo obiektów do obserwacji, sprawiło, że funkcje wzrokowe nie rozwinęły się na wysokim poziomie. Natura wie, co robi, taki stan „niedorozwoju” chroni niedojrzały system nerwowy przed nadmiarem bodźców.

etsy.com

Co widzi noworodek?

Mimo niesprzyjających dla wzroku warunków rozwojowych w brzuchu mamy, nowo narodzony  maluszek sporo potrafi. Nawet jeśli urodził się przed czasem, reaguje na światło, lubi wpatrywać się w lampy, okna, jasne ściany i sufit, zwłaszcza jeśli ściany są w kontrastowych kolorach.
Świat maleństwa jest całkowicie dwuwymiarowy, dopiero po pewnym czasie mózg nauczy się postrzegać głębie. To także jest mechanizm chroniący w czasie gdy wszystko, co dla takiego dziecka jest ważne: pierś i twarz mamy, znajduje się blisko.

^{_{Uwaga! Reklama do czytania}}

Noworodek zdecydowanie bardziej woli obserwować poruszające się obiekty, pomimo że często nie nadąża ze śledzeniem ich. To raczej sam ruch przyciąga uwagę dziecka.  Początkowo śledzi przedmioty tylko w poziomie nie przekraczając linii środka ciała, a ruch gałek ocznych łączy z ruchem głowy. Zdecydowanie większą uwagę zwraca na obiekty wzorzyste niż jednolite, skupia się na kontraście (także kolorowym, widzi kolory, szczególnie lubi te jaskrawe), reaguje na twarze. Twarz jest pierwszą i doskonałą zabawką – linia włosów tworzy kontrast dla skóry, a liczne światłocienie zmieniające się wraz ze zmieniającą się mimiką są bardzo absorbujące dla tak małego dziecka.

Od narodzin dojrzewa wiele mechanizmów kierujących procesem widzenia, stale poprawia się koordynacja gałek ocznych, widzenie głębi, ostrość wzroku, która w chwili narodzin jest około trzydziestokrotnie mniejsza niż u dorosłego człowieka.

2. miesiąc życia

Niemowlę w drugim miesiącu śledzi wzrokiem przedmioty poruszające się w pionie, w poziomie i po okręgu oraz osoby poruszające się w jego pobliżu. Dowodzenie funkcjami wzrokowymi od pnia mózgu przejmuje kora, przez co patrzenie przestaje być mechanizmem bezwarunkowym, ruchy oczu stają się bardziej płynne. Rozwija się zdolność akomodacji, czyli szybkiego przestrojenia oka. Dzięki niej dwumiesięczne dziecko równie ostro widzi przedmioty bliskie i dalekie.
Utrzymuje kontakt wzrokowy z dorosłym, pojawiają się pierwsze świadome uśmiechy. Dziecko patrząc na twarz innej osoby zaczyna się uśmiechać, uśmiecha się także do zdjęć. Chyba każda mama pamięta moment pierwszego uśmiechu dziecka na jej widok.

3–6. miesiące życia

W trzecim miesiącu niemowlak zaczyna obserwować swoje ręce (kolejna genialna zabawka), by pod koniec pierwszego trymestru życia wyciągać je w kierunku, w którym patrzy.

Między trzecim a szóstym miesiącem maleństwo potrafi już płynnie śledzić przedmiot, a nawet przewidywać, gdzie się on znajdzie – jest to oznaka ogromnego postępu w rozwoju poznawczym dziecka. Funkcje wzrokowe oraz ośrodki w mózgu kontrolujące je rozwinęły się na tyle, że możemy mówić o pełnej świadomości patrzenia. Dziecko decyduje, gdzie i jak długo chce patrzeć.

Podsumowując: główną aktywnością tak małego dziecka, jakim jest niemowlę do 3 miesiąca życia, jest obserwacja otaczającego je świata. Biorąc pod uwagę, że dziecko zaczyna śledzić ruch po okręgu mniej więcej pod koniec drugiego miesiąca (nie zapominajmy, że dzieci rozwijają się w różny sposób), wieszanie mu wcześniej karuzeli z pluszowymi, pastelowymi misiami zupełnie mija się z celem. Szanując dziecięcą potrzebę obserwacji świata możemy zaproponować mu montessoriańskie mobile, a karuzele (często bardzo kosztowne) pozostawić schowane do 3–4 miesiąca.

Zabawki dla niemowlaka do 3. miesiąca życia

Z powodzeniem wykonamy zabawkę sami, minimalnym nakładem kosztów. Szablony do wykonania typowego mobilu Montessori można znaleźć w internecie, można też kupić gotowy produkt. Pamiętajmy jednak żeby nie wieszać zabawki (mobilu lub jakiejkolwiek innej) bezpośrednio nad główką dziecka. Mocowanie wiszącej zabawki powinno znajdować się nieco poniżej linii wzroku, z boku – kładziemy wtedy dziecko raz w jedną, raz w drugą stronę, żeby nie wzmacniać asymetrii ułożeniowej.

Pierwszym montessoriańskim mobilem są biało–czarne obrazki oraz szklana kulka (Munari Mobile) zawieszone na czarno–białych patyczkach. Maleństwa z uwagą wpatrują się w kontrastowe obrazki oraz obserwują refleksy światła odbijające się w kuli.

etsy.com, i-can-do-it.net

Inne mobile montessoriańskie:

• Ośmiościany (Octahedron Mobile, 5–8 tydzień);
• Gobbi Mobile (7–10 tydzień);
• Tancerki (Dancers Mobile, 8–12 tydzień);
• Flowing Rhythm Mobile (8–12 tydzień);
• Motyle, Kolibry, Wieloryby (Butterflies, Hummingbirds, Mother and Baby Whales przeznaczone dla dzieci w wieku 10–16 tygodni).

sallyandersonphoto.blogspot.com, montessoribeginnings.blogspot.com, matejafio.blogspot.com, howwemontessori.com

A po co w ogóle wieszać kurzołapy, przecież wzrok dziecka i bez tego się rozwinie? Oczywiście, rozwinie się i wcale nie będzie gorszy. Montessoriańskie mobile są odpowiedzią na realną potrzebę małego dziecka, potrzebę przyglądania się światu, ponad to kształcą zmysł estetyczny malucha, zachęcają do skupiania wzroku na przedmiocie i ćwiczą koncentrację uwagi… Czy jako rodzice, nie chcemy zaspokajać wszystkich potrzeb naszych dzieci?