11. tydzień ciąży: co się dzieje z Twoim ciałem?

Przeczytaj także: 10. tydzień ciąży

1. trymestr powoli dobiega końca. Na tym etapie powinnaś już zauważyć lekki przyrost wagi (ok 1-2 kg).  Prawdopodobnie delikatnie się zaokrągliłaś, choć jeszcze nie widać prawdziwego ciążowego brzuszka. Jeśli nic nie przybrałaś lub schudłaś, nie martw się, pewnie niedługo nadrobisz z nawiązką. Jeśli natomiast przytyłaś więcej, warto przyjrzeć się swojej diecie i być może skonsultować wielkość i rodzaj posiłków z dietetykiem? Nie bagatelizuj tego.

Prawidłowe przybieranie na wadze jest bardzo ważne i jest miernikiem Twojego zdrowia i dobrego samopoczucia. To, co jesz, ma duży wpływ nie tylko na Twoje samopoczucie, ale także na Twoje dziecko – programowanie żywieniowe zakłada, że czas ciąży i pierwsze 3 lata życia to okres krytyczny, który ma znaczenie dla kształtowania się preferencji i nawyków żywieniowych na całe dalsze życie. Zdrowy styl żywienia mamy w czasie ciąży, karmienie piersią, a potem odpowiednie rozszerzanie diety, może uchronić dziecko przed wieloma chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak nadwaga, otyłość, cukrzyca czy alergie pokarmowe.

Przeczytaj także: Odżywianie w ciąży programuje zdrowie dziecka na całe życie

Może Ci dokuczać uczucie parcia na pęcherz i częściej masz potrzebę korzystania z toalety (lepiej się przyzwyczaj, bo ta dolegliwość zostanie z Tobą do końca ciąży). Choć to dokuczliwe, w żadnym wypadku nie ograniczaj spożycia płynów – powinnaś regularnie dbać o nawodnienie organizmu: w ciągu dnia popijaj przede wszystkim wodę niegazowaną (potrzebujesz ok 2- 2,5 l wody dziennie), od czasu do czasu możesz sięgać także po ziołowe herbatki (np. pokrzywę, miętę) lub naturalne wyciskane soki.

Lepiej unikaj kofeiny, bo wypłukuje magnez z organizmu i może podrażniać układ pokarmowy (zgaga!). Jeśli jednak nie możesz obyć się bez kawy i nie masz dolegliwości ze strony układu pokarmowego, spokojnie możesz sobie pozwolić na 1-2 filiżanki dziennie. Pamiętaj jedynie, by dzienne spożycie kofeiny nie przekraczało 200 mg (kubek parzonej kawy ma jej średnio 95 mg).

Przeczytaj także: Kawa w ciąży – tak czy nie?

[reklama_col id=”66993,67238,72159″]

Badania w 11. tygodniu ciąży

Okres pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży to także moment, by wykonać tzw. USG genetyczne. To rutynowe, przesiewowe badanie, które pozwoli lekarzowi ocenić, czy ciąża rozwija się prawidłowo i czy nie widać żadnych nieprawidłowości.

W czasie wizyty ginekolog ocenia:

• wielkość dziecka i jej zgodność z wiekiem ciąży,
• części ciała i narządy wewnętrzne płodu,
• przezierność fałdu karkowego,
• kość nosową,
• ruchy dziecka,
• pracę serca,
• przepływ krwi w naczyniach pępowinowych,
• kosmówkę i jej umiejscowienie.

To bezbolesne i nieinwazyjne badanie może wyeliminować szereg nieprawidłowości (np. ewentualne wady serca czy układu moczowego) oraz wykryć ewentualne wady genetyczne, m.in zespół Downa, zespół Edwardsa, zespół Patau czy Turnera. Pozwala również rozpoznać ewentualne wady cewy nerwowej: rozszczepienie kręgosłupa, wargi lub podniebienia.

Dowiedz się więcej: USG-rodzaje, oznaczenia, terminy

Jeśli lekarz wykryje jakieś nieprawidłowości, wtedy może zlecić dalszą diagnostykę: wykonanie testu PAPP-A, test NIFTY lub amniopunkcję. Testy PAPP-A i NIFTY należą do badań przesiewowych. Są w 100% bezpieczne i nieinwazyjne. Oba badania wykonywane są na podstawie próbki krwi pobranej od matki.

W teście PAPP-A można wykryć zespół Downa, zespół Edwardsa oraz zespół Patau. W badaniu chodzi o wyizolowanie dwóch markerów: białka ciążowego A i wolnej gonadotropiny kosmówkowej, które w korelacji z wynikami USG mogą pomóc ocenić ryzyko wystąpienia tych chorób. Jeśli masz więcej niż 35 lat lub w Twojej rodzinie są jakieś obciążenia genetyczne, być może Twój ginekolog zleci Ci wykonanie testu PAPPA-A jeszcze przed USG genetycznym, by mieć pełniejszy obraz sytuacji.

Test NIFTY z kolei izoluje DNA dziecka z krwi matki i na tej podstawie ocenia ilość chromosomów. Badanie pozwala ocenić ryzyko tych samych chorób ,co PAPP-A i dodatkowo także:

• zespół Turnera,
• zespół Klinefeltera,
• zespoły mikrodelecyjne.

Nieco innym badaniem jest amniopunkcja. To badanie diagnostyczne, wykonywane pomiędzy 13.a 19. tygodniem ciąży, wyłącznie wtedy, gdy istnieje podejrzenie poważnych wad genetycznych. Jest ono metodą inwazyjną i może nieść ze sobą ryzyko powikłań. Sam zabieg polega na pobraniu płynu owodniowego, w którym znajdują się komórki płodu. Po ich namnożeniu wykonuje się badanie, które pomaga ustalić ilość chromosomów dziecka. Ryzyko powikłań po tym zabiegu wynosi ok. 1-2%. Obejmuje ono poronienie, krwawienie, zakażenie, przedwczesne odpływanie wód płodowych, rozpoczęcie akcji skurczowej.

Co się dzieje z Twoim dzieckiem?

Płód mierzy ok. 5 cm – jest mniej więcej wielkości limonki. Jego szyja się wydłuża, a główka unosi i odchyla. Paluszki u rączek przestają być zrośnięte, pojawiają się także zawiązki paznokci. Wątroba zaczyna produkować krew. Kształtują się również genitalia – u dziewczynek rozwijają się jajniki, u chłopców powoli zaczyna się kształtować penis. Już niebawem będziesz mogła się dowiedzieć, czy zostaniesz mamą chłopca, czy dziewczynki!

Kalendarz ciąży: o czym warto pamiętać w 11. tygodniu?

• suplementuj kwas foliowy w dawce 0,4 mg,
• suplementuj 500 mg DHA,
• suplementuj 2000 j. witaminy D3,
• umów się na USG genetyczne,
• zwracaj uwagę, by dzienne spożycie kofeiny nie przekraczało 200 mg ( kubek parzonej kawy ma średnio 95 mg kofeiny),
• zadbaj o zróżnicowaną dietę.

Przeczytaj także:12. tydzień ciąży

Konsultacja merytoryczna: położna Celina Szwinta