Amarantus (szarłat) – zboże uprawiane od stuleci, znane na całym świecie, ostatnio coraz częściej określane mianem zboża XXI wieku, dziś również w Polsce przeżywa swój renesans. Nic w tym dziwnego, bowiem właściwości amarantusa przewyższają właściwości tradycyjnych zbóż. O to jego niektóre zalety:
- Jest źródłem cennego białka, którego zawiera więcej niż np. mleko czy mięso.
- Ziarna amarantusa są lekkostrawne i zawierają dużą ilość błonnika, który poprawia perystaltykę jelit.
- Zboże to zawiera wiele cennych składników mineralnych, przede wszystkim wapń i żelazo. Ilością żelaza zawartą w ziarnach amarantus przewyższa szpinak i inne rośliny.
- Amarantus nie zawiera glutenu, jest więc świetną alternatywą dla osób chorujących na celiakię.
Coraz częściej na półkach sklepowych (nie tylko w sklepach ze zdrową żywnością) dostępne: ziarna amarantusa, płatki, mąka, olej z amarantusa oraz popping (amarantus ekspandowany). Warto na stałe przyjąć to wspaniałe i wartościowe zboże do swojej kuchni i stosować je jak najczęściej.
Przedstawiamy 6 propozycji na wykorzystanie amarantusa:
1. Placki amarantusowe z dynią i jabłkiem
- pół szklanki ugotowanych ziaren amarantusa
- pół szklanki ugotowanej dyni
- jabłko
- 1/3 łyżeczki cynamonu
- 2 łyżeczki oliwy z oliwek
- jajko
- 2–3 łyżki mąki pełnoziarnistej (np. pszennej, orkiszowej, kukurydzianej, jaglanej)
Ziarna amarantusa (ok. 3 łyżek stołowych) płuczemy i wrzucamy do wrzątku (1,5 szklanki), gotujemy pod przykryciem prawie pół godziny, aż ziarna będą miękkie. Studzimy. Odmierzamy pół szklanki ugotowanych ziaren.
Kawałek dyni obieramy ze skóry, pozbywamy się gniazda nasiennego, kroimy w kostkę i na niewielkiej ilości oliwy z oliwek dusimy pod przykryciem ok. 10 minut do miękkości. Następnie zdejmujemy pokrywkę i chwilę gotujemy, by nadmiar wody wyparował. Nie rozgniatamy widelcem – dynia i tak się rozpadnie, ale nie chcemy gładkiej papki. Studzimy. Odmierzamy pół szklanki ugotowanej dyni.
Jabłko obieramy i ścieramy na grubych oczkach tarki.
Łączymy ugotowany amarantus, dynię, jabłko, cynamon i oliwę. Dodajemy rozbełtane jajko i dalej mieszamy. Konsystencja będzie bardzo rzadka, więc dodajemy 2 łyżki mąki. Rozgrzewamy suchą, teflonową patelnię (musi być dobrze rozgrzana) i łyżką nakładamy ciasto, tworząc placuszek. Obsmażamy z obu stron po kilka minut, pilnując, by się nie przypalił – jeśli ciasto rozpada się na patelni, po przewróceniu dodajmy do niego jeszcze trochę mąki, jednak nie za dużo, bo te placuszki mają być właśnie takie – delikatne, pulchne i miękkie.
2. Tosty francuskie na słodko
- kilka kromek dowolnego chleba
- 1/2 szklanki mleka roślinnego
- jajko
- łyżka amarantusa ekspandowanego
- łyżka dowolnych płatków zbożowych (np. gryczanych, owsianych)
- 1/2 banana
- listki mięty
Do miski wlewamy mleko, dodajemy jajko. Dokładnie mieszamy, a następnie wsypujemy popping z amarantusa, płatki, rozgnieciony widelcem banan i porwane listki mięty. Ponownie mieszamy.
Maczamy kromki chleba w powstałej masie i smażymy z obu stron na patelni bez tłuszczu.
Foremkami do ciastek można wykroić z chleba różne kształty.
3. Amarantusowy pasztet warzywny
- 100 g ziaren amarantusa
- 200 g soczewicy czerwonej
- 2 marchewki
- 1/2 cukinii
- 4 różyczki brokuła
- 2 jajka
- łyżka mąki pełnoziarnistej (np. pszennej)
- ząbek czosnku
- oliwa z oliwek
- natka pietruszki, koper, szczypior, zioła
Amarantus i soczewicę gotujemy w osobnych garnkach do miękkości według instrukcji na opakowaniu. Warzywa myjemy, obieramy i gotujemy do miękkości. Po ostudzeniu wszystkie wymienione składniki razem blendujemy. Dodajemy 2 jajka oraz pokrojone: natkę, koper, zioła, szczypior, wyciśnięty czosnek i mąkę – mieszamy dokładnie łyżką. Wylewamy do wysmarowanej oliwą keksówki. Pieczemy 50 minut w 180°C.
Wersję dla rodziców można doprawić dodatkowym czosnkiem, solą i pieprzem.
4. Jogurt gruszkowy z ekspandowanymi zbożami
- 150 g jogurtu naturalnego
- dwie łyżki amarantusa ekspandowanego
- gruszka
- listki mięty
- opcjonalnie:
- łyżka gryki ekspandowanej
- łyżka pszenicy ekspandowanej
Jogurt wlewamy do miseczki, dodajemy ekspandowane zboża. Gruszkę obieramy i drobno kroimy. Dodajemy do pozostałych składników i mieszamy. W wersji dla starszych dzieci i dorosłych śniadaniową przekąskę możemy dosłodzić miodem.
5. Kruche amarantusowe babeczki ze śliwkami
kruche ciasto:
- 2 szklanki mąki pszennej
- szklanka mąki amarantusowej
- żółtko
- 200 g zimnego masła
- łyżka stewii
- 2 łyżki zimnego mleka roślinnego
nadzienie:
- 3 łyżki płatków owsianych
- ok. 7 śliwek
- łyżka syropu klonowego
- łyżka mąki kukurydzianej (może być ziemniaczana)
- 2 łyżki amarantusa ekspandowanego
Składniki na ciasto zagniatamy i odkładamy na ok. 2,3 godziny do lodówki.
Śliwki myjemy, usuwamy pestkę i kroimy w kostkę. Przekładamy do miski, dodajemy amarantus ekspandowany i syrop klonowy. Mieszamy.
Ciasto wyjmujemy z lodówki i rozwałkowujemy na grubość ok. 3 mm, podsypując mąką. Wycinamy większe kółka (np. dużym kubkiem) i wyklejamy nimi foremki na babeczki lub blaszkę na muffinki. Dno wyłożonego ciasta posypujemy odrobiną płatków, na nie wykładamy śliwki, wypełniając całe babeczki. Z pozostałego ciasta rolujemy cienkie wałeczki i układamy „kratkę” na wierzchu babeczek. Tak przygotowane babeczki smarujemy rozbełtanym białkiem. Pieczemy ok. 25 minut w 190°C.
7. Karobowe naleśniki z bananowym serem
ciasto na naleśniki:
- 1,5 szklanki mleka roślinnego
- 0,5 szklanki mąki z amarantusa
- 0,5 szklanki mąki pszennej pełnoziarnistej
- jajko
- łyżka karobu
- łyżka oliwy
nadzienie:
- ok. 200 g białego sera
- łyżka jogurtu naturalnego
- banan
Wszystkie składniki na ciasto łączymy ze sobą za pomocą miksera (jeśli ciasto jest za rzadkie – dodajemy mąkę pszenną, jeśli za gęste – mleka). Naleśniki smażymy na patelni bez tłuszczu.
Nadzienie: ser rozgniatamy widelcem, dodajemy do niego jogurt i rozgnieciony banan.
Smarujemy naleśniki nadzieniem i zwijamy w dowolny sposób. Naleśniki mają smak czekoladowy, który nadaje im karob.
Z amarantusa możemy przygotować każdy posiłek dnia i niezależnie od tego, czy będzie on jego bazą, czy tylko smacznym dodatkiem, z pewnością będzie miał dobroczynny wpływ na nasz organizm.
