Kaszel jest naturalnym odruchem fizjologicznym i mechanizmem obronnym organizmu. U dzieci jest najczęściej objawem przeziębienia, grypy lub innego rodzaju infekcji dróg oddechowych. Pozwala pozbyć się zalegającej w układzie oddechowym wydzieliny, umożliwia również usunięcie np. ciała obcego z dróg oddechowych. Kaszel sam w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem jakiegoś schorzenia. Jednak jego obecność świadczy o toczącym się w organizmie procesie chorobowym i wymaga podjęcia interwencji.
Suchy kaszel u dziecka – jak się objawia?
Suchy kaszel określany jest jako nieproduktywny. Bywa uciążliwy, męczący, duszący, zatykający, czasem nawet bolesny. Może pojawiać się w postaci ataków lub jako suche pokasływanie. Suchy kaszel pojawia się zazwyczaj w przebiegu infekcji wirusowej. Wirusy powodują uszkodzenie i podrażnienie nabłonka dróg oddechowych. Przepływ powietrza podczas mówienia, oddychania czy śmiechu podrażnia śluzówkę i powoduje napady suchego kaszlu.
Leczenie suchego kaszlu u dziecka polega na hamowaniu odruchu kaszlowego i powstrzymywaniu ataków kaszlu.
Mokry kaszel u dziecka – co go różni od kaszlu suchego?
Mokry kaszel nazywany jest także produktywnym lub wilgotnym. W jego przebiegu pojawia się wydzielina, która ma zazwyczaj ropny charakter. Dlatego kaszel mokry jest najczęściej wynikiem zakażenia bakteryjnego. Odkrztuszana wydzielina może być gęsta, zbita, w postaci grudek, o zabarwieniu żółtym, żółtozielonym lub nieco brunatnym albo może przyjąć postać lepkiego śluzu, przezroczystego lub białawego.
Kaszel mokry często jest najbardziej nasilony rano, po wstaniu, kiedy zalegająca w drogach oddechowych wydzielina spływa po tylnej ścianie gardła i wywołuje odruch kaszlu. W przebiegu kaszlu mokrego może pojawiać się również chrypka, drapanie, a nawet ból gardła z potrzebą ciągłego odkrztuszania.
Uwaga! Kaszlu mokrego nie wolno hamować, gdyż spełnia on ważną rolę w oczyszczaniu drzewa oskrzelowego z zalegającej wydzieliny chorobowej. Leczenie kaszlu mokrego polega na upłynnianiu i rozrzedzaniu wydzieliny chorobowej oraz ułatwianiu jej odkrztuszania.
Jak zrozumieć małe dziecko
Poradnik pomagający w codziennej opiece nad Twoim dzieckiem
Co, poza trwającą infekcją, powoduje kaszel suchy?
Najczęstszą przyczyną kaszlu suchego u dzieci są rozmaite infekcje dróg oddechowych. Jeśli jednak wykluczymy zakażenie, a męczący kaszel suchy nadal się utrzymuje, trzeba szukać innej przyczyny. Może nią być między innymi:
- przewlekłe zapalenie oskrzeli, kaszel poinfekcyjny lub inne zapalenie dróg oddechowych o charakterze przewlekłym,
- astma oskrzelowa, która zwykle jest powiązana z innymi problemami układu oddechowego, jak np. utrudniony wdech lub wydech, duszność, skurcz oskrzeli,
- narażenie dziecka na obecność dymu papierosowego lub innego typu zanieczyszczenia powietrza,
- alergie oddechowe, związane z nadmierną reakcją na np. pyłki roślin, roztocza, kurz, pierze, sierść zwierząt i inne; wówczas pojawia się kaszel alergiczny (kaszlem alergicznym nie można się zarazić!),
- refluks żołądkowo-przełykowy – cofająca się kwaśna treść pokarmowa z żołądka do przełyku podrażnia śluzówkę układu oddechowego i prowokuje suchy kaszel,
- stres – gdy suchy kaszel lub pokasływanie jest efektem psychosomatycznym i wynika z nerwowej reakcji dziecka na określone sytuacje, osoby lub środowisko.
Przyczyny kaszlu mokrego – infekcje, których nie wolno bagatelizować
Z przyczyn kaszlu produktywnego można wymienić przede wszystkim bakteryjne infekcje układu oddechowego, jak np.:
- zapalenie zatok,
- zapalenie oskrzeli,
- zakażenie grzybicze dróg oddechowych,
- zapalenie płuc,
- mukowiscydoza.
Jak radzić sobie z kaszlem u dziecka domowymi sposobami?
W przypadku kaszlu suchego, będącego objawem infekcji, warto jak najszybciej sięgnąć po naturalne sposoby, które nie tylko zadziałają na sam kaszel, lecz wspomogą organizm w walce z chorobą i skrócą czas jej trwania.
Najlepsze domowe sposoby na kaszel suchy u dziecka to między innymi:
- Zioła – ciepłe napary z ziela babki lancetowatej, macierzanki, liści podbiału i ślazu dzikiego oraz z kwiatów czarnego bzu łagodzą suchy kaszel i nawilżają podrażnioną śluzówkę. Dobrze sprawdza się również wywar z korzenia lukrecji i/lub prawoślazu. Zioła te hamują ataki kaszlu i działają przeciwzapalnie.
- Inhalacje parowe – z dodatkiem takich olejków eterycznych jak: lawendowy, sosnowy, herbaciany, rumiankowy, majerankowy czy miętowy. Gorąca para nawilży drogi oddechowe, a substancje zawarte w olejkach zadziałają przeciwdrobnoustrojowo, przeciwzapalnie i przeciwkaszlowo. Najmłodsze dzieci (do 1. roku życia) można inhalować za pomocą nebulizatora, do którego używamy soli fizjologicznej.
- Kompot z gruszek – przy suchym kaszlu ulgę przynosi picie ciepłego kompotu z gruszek z dodatkiem obranych migdałów i niewielką ilością miodu.
Domowy syrop z cebuli i leki homeopatyczne – sprzymierzeńcy w łagodzeniu suchego kaszlu
Domowy syrop z cebuli należy przyrządzić według przepisu: plasterki cebuli układamy warstwami w słoiczku i na każdą warstwę dodajemy łyżkę miodu. Do całości dodajemy kilka wyciśniętych ząbków czosnku oraz sok z cytryny. Miksturę odstawiamy na kilka godzin lub na całą noc, aby cebula puściła sok. Przecedzamy i podajemy do picia 3 razy dziennie po łyżeczce. Syrop można przechowywać w lodówce do dwóch tygodni. U dzieci poniżej 1. roku życia miód zastępujemy cukrem, którym przesypujemy kolejne warstwy cebuli. Można sięgnąć również po gotowe syropy roślinne, jak np. sosnowy, z pierwiosnka lekarskiego lub czarnego bzu.
W łagodzeniu kaszlu suchego i wspomaganiu odporności niezastąpione są też leki homeopatyczne. Wśród najczęściej polecanych przy tych dolegliwościach znajdują się:
- Drosera – wskazana w przebiegu suchego, napadowego i duszącego kaszlu, prowokowanego przez łaskotanie w krtani. Jest też bardzo skuteczna w przypadku kaszlu nocnego u dzieci.
- Spongia tosta – polecana na kaszel suchy i drażniący, jak również ten określany jako kaszel szczekający, towarzyszący zapaleniu krtani.
- Cuprum metallicum – przyniesie ulgę w przypadku napadowego kaszlu przypominającego krztusiec.
- Rumex crispus – wskazany, gdy suchy i chrapliwy kaszel pojawia się lub nasila pod wpływem zimna.
Uwaga! Reklama do czytania
Wierszyki paluszkowe
Wesołe rymowanki do masażyków
Wierszyki bliskościowe
Przytulaj, głaszcz, obejmuj, bądź zawsze blisko.
Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli
Naturalne leczenie – kaszel u dziecka. O czym jeszcze warto pamiętać?
W kaszlu suchym warto zadbać o nawilżanie powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywa dziecko. Zbyt suche powietrze wysusza i podrażnia śluzówki nosa i gardła oraz utrudnia pozbywanie się zalegającej w nich wydzieliny. Szczególnie w okresie grzewczym dobrze jest stosować specjalne nawilżacze powietrza, a pokój dziecka dokładnie wietrzyć przed snem.
Skutecznym, znanym od pokoleń sposobem przy suchym kaszlu, jest również stawianie baniek. Pobudzają odporność i wspierają organizm w walce z wirusami i bakteriami. Uwaga! Baniek nie powinno się stawiać u dzieci poniżej 1. roku życia oraz przy bardzo wysokiej gorączce!
Infekcja bakteryjna u dziecka – kaszel mokry. Jak wspomagać leczenie?
Infekcja bakteryjna wymaga wdrożenia antybiotyku. Nie oznacza to jednak, że w czasie terapii nie warto sięgać po naturalne sposoby leczenia. W zdecydowanej większości wypadków dzięki nim infekcja ma dużo łagodniejszy przebieg, a dziecko szybciej wraca do formy. Z naturalnych sposobów na leczenie kaszlu mokrego można wymienić:
- Zioła – w przypadku kaszlu mokrego sprawdzi się napar z tymianku lub krwawnika, które mają działanie wykrztuśne, przeciwdrobnoustrojowe i rozrzedzające wydzielinę w drogach oddechowych.
- Inhalacje – do których można wykorzystać olejek tymiankowy, eukaliptusowy, czy miętowy. Spowodują rozrzedzenie zalegającej wydzieliny, ułatwią jej odkrztuszanie i udrożnią drogi oddechowe.
- Syropy roślinne – w leczeniu kaszlu mokrego polecane są syropy oparte na bazie tymianku, dziewanny, bluszczu lub babki lancetowatej.
Leki homeopatyczne na kaszel mokry – czy to dobry pomysł?
Wybierając leki homeopatyczne, należy uwzględnić rodzaj kaszlu – w przypadku kaszlu produktywnego będzie zależało nam na tym, aby dziecko bez problemu odkrztuszało wydzielinę. Najlepiej sprawdzą się:
- Antimonium tartaricum – wskazany w kaszlu mokrym z obfitą wydzieliną śluzową, trudną do wykrztuszenia. Kaszel jest grzechoczący, duszący i głęboki, a dziecko zmęczone i osłabione chorobą.
- Ipeca – przyda się w napadach kaszlu, który prowokuje odruchy wymiotne, z dużą ilością śluzu.
- Coccus cacti – można po niego sięgnąć, jeśli kaszel nasila się w cieple, a łagodnieje pod wpływem chłodnego powietrza lub wypicia chłodnej wody.
Jednocześnie warto zawsze pamiętać, że przy każdym rodzaju kaszlu dobrze jest podawać dziecku regularnie i często duże ilości ciepłych płynów. Pomogą one nawilżyć podrażnione gardło w przebiegu kaszlu suchego oraz rozrzedzić wydzielinę przy kaszlu wilgotnym.
Czas trwania kaszlu – co jest objawem choroby przewlekłej?
Czas trwania kaszlu u dziecka ma znaczenie. Kaszel ostry, utrzymujący się przez około dwa do trzech tygodni jest zazwyczaj rezultatem infekcji dróg oddechowych i powinien ustąpić po wyleczeniu. Jeśli jednak symptom ten się przedłuża, nie można go bagatelizować.
Kaszel utrzymujący się dłużej niż osiem tygodni jest objawem przewlekłym, który może świadczyć o współistnieniu innych chorób u dziecka, np. alergii. Podobnie niepokojącymi objawami może być pojawienie się krwi w wydzielinie oskrzelowej, ogólne osłabienie oraz duszności i problemy z oddychaniem. Jeśli więc kaszel nie ustępuje pomimo leczenia lub jeśli napady kaszlu systematycznie nawracają, należy koniecznie się skonsultować z lekarzem w celu wykonania badań i przeprowadzenia diagnostyki potencjalnie możliwych innych schorzeń, których kaszel jest objawem.