Kategorie
Dziecko

Moje dziecko nie chce jeść!

Ograniczony repertuar akceptowanych smaków i monotonny, mało różnorodny jadłospis jest problemem dla wielu rodziców. Bardzo czę- sto dzieci w wieku dwóch–trzech lat przechodzą przez fazę wybiór- czego jedzenia, gdy poruszają się w grupie ściśle określonych, dobrze sobie znanych produktów (przykładowy jadłospis to sucha bułka, zupa pomidorowa, jajka i spaghetti). Jak radzić sobie w takich sytuacjach?

Chyba najlepszym rozwiązaniem jest znaleźć tzw. złoty środek. To naturalne, że przygotowywanie codziennie tego samego posiłku może być na dłuższą metę frustrujące. Z drugiej strony spieranie się z dzieckiem i namawianie go do jedzenia może je tylko umocnić w jego stanowisku. Jeśli menu malucha jest ograniczone do kilku produktów, warto przygotowywać posiłki dla całej rodziny z uwzględnieniem jego preferencji w taki sposób, by miał on kontakt z innym jedzeniem, ale także by bez presji mógł wybrać coś dla siebie. Można też starać się delikatnie rozszerzać jadłospis, pokazując różne warianty tego samego produktu. Jeśli np. dziecko uwielbia jajka, warto spróbować wspólnie przygotować jajecznicę, jajko sadzone, omlet w wersji wytrawnej i słodkiej. W ten sposób malec poszerza paletę smaków, a jednocześnie ma poczucie bezpieczeństwa, że porusza się po dobrze sobie znanym obszarze.

Bez emocji!

Trzeba pamiętać by nie podchodzić do tej sytuacji emocjonalnie – nie ma sensu robić dziecku wymówek ani wykładów. Ma się prawo odmówić serwowania w kółko tego samego posiłku, pamiętając jednak, by zrobić to bez złości, z szacunkiem.

To normalne!

Jeśli zaś rodzice nie mają problemu z przygotowywaniem monotonnego menu, a obawiają się jedynie braku zróżnicowanych składników odżywczych, badania pocieszają: przejściowe etapy monotonnego jedzenia są powszechne u małych dzieci i zazwyczaj nie wpływają negatywnie na ich wzrost i rozwój fizyczny. Najczęściej jest to naturalny, przemijający etap rozwojowy. Większość prawidłowo rozwijających się dzieci przechodzi w ciągu swojego życia krótki okres „neofobiczny”, który zazwyczaj zaczyna się w okolicy drugich urodzin i może się utrzymywać do wieku czterech, pięciu lat.

Uwaga! Reklama do czytania

Seria: Niegrzeczne książeczki

Niegrzeczne dzieci? Nie ma czegoś takiego!

Wierszyki bliskościowe

Przytulaj, głaszcz, obejmuj, bądź zawsze blisko.

Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli

Dlaczego nie chce jeść?

Niechęć do spożywania nowych produktów, warzyw, owoców, próbo- wania i eksperymentowania ma źródło w kilku rozwojowo uwarunkowanych mechanizmach. Przede wszystkim pewna „ostrożność” względem nowości to kolejny atawizm z czasów prehistorycznych. Podobne zachowania można zaobserwować u zwierząt. Wybieranie dobrze znanego jedzenia to naturalny sposób ochrony przed trującymi roślinami, wśród których żyli nasi przodkowie. Badania naukowe pokazują, że dzieci przeważnie wybierają produkty, po które sięgają ich rodzice, i preferują smaki potraw, które jadły ich matki (znają je już z okresu prenatalnego i z karmienia piersią). Ponadto w okolicy drugich urodzin dzieci wchodzą w silny proces indywiduacji, kiedy zaczynają mocno akcentować swoje potrzeby i preferencje, także w stosunku do produktów żywnościowych. Ten wiek to czas, w którym malec zaczyna separować się od obiektu pierwotnej relacji (najczęściej matki) i kształtować poczucie własnej odrębności oraz podwaliny swojej tożsamości. Próby samodzielnego wpływania na to, co je i jakie produkty trafiają na jego talerz, to jeden z wielu przejawów rozwoju dziecka. Większość problemów z jedzeniem jest rozwojowa i przemijająca. Wiele dzieci z uporem odmawia jedzenia określonych grup produktów bądź o szczególnej konsystencji albo niechętnie sięga po nowości.

A jeśli nie przechodzi?

Jeśli jednak zdaniem rodziców dziecko je bardzo niewiele, ma wyjątkowo ubogi repertuar akceptowanych produktów lub stan ten utrzymuje się bardzo długo, lub po prostu bardzo się martwią, mogą zasięgnąć opinii specjalisty.

Przyczyną takich zachowań mogą być:

Przyczyną takich zachowań mogą być:

alergia pokarmowa – niekiedy unikanie pewnych grup produktów, wybiórczość jedzeniowa czy marudzenie w trakcie posiłku są objawami alergii pokarmowej. Jeśli dodatkowo dziecko narzeka na ból brzucha, miewa zaparcia lub biegunki, cierpi na atopowe zapalenie skóry (AZS) lub często ma nieżyt dróg oddechowych (katar, kaszel), warto zgłosić się do alergologa,

anemia – niedobór żelaza to jeden z najczęstszych niedoborów, który dotyka małe dzieci. W grupie ryzyka znajdują się m.in. maluchy urodzone przedwcześnie, niemowlęta urodzone przez cesarskie cięcie i dzieci mam, które miały w ciąży niedokrwistość. Anemia poza ogólnym osłabieniem organizmu może powodować także pogorszenie apetytu. Jeśli dziecko znajduje się w grupie ryzyka, warto wykonać podstawowe badania z krwi, aby sprawdzić poziom hemoglobiny i ferrytyny. W przypadku dużych deficytów konieczna może być zewnętrzna suplementacja,

zaburzenia integracji sensorycznej – w tym przypadku dziecko najprawdopodobniej będzie unikało konkretnych konsystencji (np. sosów, budyniu); niekiedy może wykazywać jawną niechęć, by jedzenie mieszało się ze sobą na talerzu, może pre- ferować jedzenie o szczególnym smaku lub fakturze (np. tylko papki). Objawy te najczęściej współwystępują z innymi charakterystycznymi zachowaniami: dziecko np. unika przytulania lub preferuje bardzo mocny dotyk, nie lubi określonych ubrań, metek, płacze przy obcinaniu włosów lub paznokci, z niechęcią znosi zabiegi pielęgnacyjne itp. W takim przypadku warto udać się do terapeuty integracji sensorycznej w celu przeprowadzenia pogłębionej diagnozy,

neofobia żywieniowa – to poważne zaburzenie, które mocno utrudnia funkcjonowanie dziecka i całej rodziny. Podobnie jak przy zaburzeniach integracji sensorycznej dziecko unika pewnych produktów, struktur i konsystencji, nasilenie tego zjawiska jest jednak o wiele większe. Proponowanie maluchowi nielubianych potraw budzi jego silny lęk, a nawet panikę. Aprobuje on niezwykle wąską grupę produktów w codziennym jadłospisie (mniej niż 30) i nie jest w stanie zaakceptować inne- go posiłku, nawet za cenę głodu i dyskomfortu. Neofobia często współwystępuje z innymi zaburzeniami, np. obsesyjno-kompulsywnymi lub ze spektrum autyzmu. Badania pokazują, że w dużej mierze może być uwarunkowana genetycznie. Wymaga specjalistycznej konsultacji i terapii.

Bibliografia:

15 R.F. Drewett, K.N. Parkinson, D. Shipton, C.M. Wright, How do toddler eating problems relate to their eating behavior, food preferences, and growth? „Pediatrics” 2007, nr 120 (4), s. 1069–1075.

16 A. Kozioł-Kozakowska, B. Piórecka, Neofobia żywieniowa, jej uwarunkowania i konse- kwencje zdrowotne, „Standardy Medyczne/Pediatria” 2013, t. 1, s. 1–6.

17 E. Cashdan, Adaptiveness of food learning and food aversions in children, „Social Science Information” 1998, t. 37, nr 4, s. 613–632.

18 D.P. Watts, Observations on the Ontogeny of Feeding Behavior in Mountain Gorillas (Gorilla gorilla beringei), „American Journal of Primatology” 1985, t. 8, s. l–10.

19 A.E. Wertz, Infants Know Plants Provide Food, but Need to See They’re Safe to Eat Psy- chological Science, „Psychological Science” 2014, s. 874–882.

20. M. Tchurz, Bułka na obiad, śniadanie i kolację. Neofobia żywieniowa, „Food Forum”,czerwiec–lipiec 2017, s. 57–60.

21 L. Cooke, A. Fildes, M. Herle, C.H. Llewellyn, A.D. Smith, S. Steinsbekk, Food fussinessand food neophobia share a common etiology in early childhood, „The Journal of Child Psychology and Psychiatry” 2017, t. 58, nr 2, s. 189–196.

Avatar photo

Autor/ka: NATULI dzieci są ważne

Redakcja NATULI Dzieci są ważne


Mądry rodzic, bo czyta…

Sprawdź, co dobrego wydaliśmy ostatnio w Natuli.

Czytamy 1000 książek rocznie, by wybrać dla ciebie te najlepsze…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.