Rodzicielstwo bliskości w żłobku i przedszkolu? Zielona Wieża potwierdza, że to jest możliwe!

Decyzja o wyborze żłobka i przedszkola bywa trudna dla wielu rodzin. Często po kilku latach bycia z rodzicem w domu przychodzi moment, w którym dziecko zostaje pod opieką innych osób. Mogą to być: babcia, dziadek, niania albo po prostu opiekunowie/nauczyciele pracujący w żłobku czy przedszkolu. Każde z rozwiązań ma swoje plusy i minusy. Ważne jest znalezienie takiego, które będzie najbardziej optymalne dla naszej rodziny. Jeśli jest nim żłobek czy przedszkole, to po czym poznać, że jest to miejsce pracujące w zgodzie z wartościami istotnymi dla rodziny? 

Rodzicielstwo Bliskości w żłobku i przedszkolu – jak to wygląda w praktyce?

Najważniejszymi osobami dla małego dziecka są oczywiście rodzice. Niemniej, bardzo istotne są także te relacje, które dziecko nawiązuje z innymi osobami ze swojego otoczenia. Dlatego w myśl rodzicielstwa bliskości w żłobkach i przedszkolach Zielona Wieża szczególną wagę przywiązuje się do jakości codziennych interakcji. A przede wszystkim do budowania dobrej i bezpiecznej relacji z dzieckiem. 

Bardzo ważnym procesem jest adaptacja, w której bierze udział rodzic, dziecko i jeden dedykowany tej konkretnej adaptacji nauczyciel. Jest to czas, w którym zarówno dziecko, jak i rodzic jest wprowadzany przez nauczyciela w codzienność żłobkową czy przedszkolną. Przez te kilka, a czasem nawet kilkanaście wspólnie spędzonych dni nauczyciel stara się zbudować relacje z dzieckiem oraz z rodzicem. Kiedy rodzic opuszcza już salę, ważne jest, żeby dziecko czuło się bezpiecznie przynajmniej przy jednym nauczycielu i z czasem poznało pozostałych. 

Czerpiąc z rodzicielstwa bliskości w żłobku i przedszkolu Zielona Wieża:

• nauczyciele i opiekunowie wiedzą, że płacz dziecka lub wyrażenie innych emocji są informacją/komunikatem na temat potrzeb dziecka,
• nauczyciele i opiekunowie noszą, kołyszą, przytulają dzieci w zależności od tego, które z nich czego potrzebuje, ale także z poszanowaniem ich granic, gdy potrzebują pobyć same,
• zapewnia się bezpieczną przestrzeń i czas na sen oraz wypoczynek dziecka adekwatny do jego potrzeb, czyli dzieci śpią wtedy, kiedy tego potrzebują,
• podmiotowość i wolność dzieci jest punktem wyjścia wszystkich rozwiązań przyjętych w żłobku i przedszkolu.

Porozumienie bez Przemocy w żłobku i przedszkolu – co to oznacza?

Porozumienie bez przemocy (NVC) jest nazywane również językiem empatii lub językiem serca. Opiera się głównie na obserwacji i rozpoznawaniu potrzeb i uczuć – swoich oraz drugiej osoby – oraz na otwartym ich wyrażaniu. Komunikowanie się z dziećmi językiem serca ma tę szczególną zaletę, że pomaga im kształtować samoświadomość, wrażliwość oraz umiejętności werbalne służące do budowania relacji i porozumienia z innymi ludźmi. 

Ma to przełożenie na codzienne rozmowy i sytuacje w grupie. Dorośli towarzyszący dzieciom pomagają nazywać wszystkie emocje dzieci. A szczególnie w sytuacjach konfliktowych pomiędzy podopiecznymi korzystają z języka obserwacji i opisują sytuację, sprawdzając z dziećmi, co się dokładnie wydarzyło. Zdarza się, że dziecko rozwiązuje zaistniały konflikt za pomocą siły – dzieje się tak, ponieważ jest to najłatwiejszy i najszybszy sposób reakcji. Ważne jest, by dziecko nauczyło się rozmawiać o trudnej sytuacji i w sposób werbalny ją rozwiązywało. Nauczyciele nie rozsądzają konfliktów, nie etykietują dzieci, nie szukają winnych, tylko odwołują się do potrzeb i emocji dzieci. Z uważnością podchodzą do dwóch stron konfliktu. 

Przykładowy dialog pomiędzy dzieckiem a nauczycielem pracującym w duchu porozumienia bez przemocy mógłby brzmieć:

Dziecko: Adam jest głupi, rozwalił moją wieżę! 

Nauczyciel: Czujesz złość, bo Twoja budowla została zniszczona?

Dziecko: Tak, nienawidzę go! 

Nauczyciel: Widzę, że jesteś naprawdę wściekły!

Dziecko: Bardzo długo ją budowałem.

Nauczyciel: I jest Ci smutno, bo włożyłeś w nią dużo pracy?

Dziecko: Tak, była super.

Nauczyciel: A może wspólnie ją odbudujemy? 

Pedagogika Marii Montessori w żłobku i przedszkolu Zielona Wieża

Pedagogika Marii Montessori to przede wszystkim filozofia podążania za dzieckiem, wspierania jego samodzielności i zmiana spojrzenia na dziecko. Nauczyciel ma rolę towarzysza, który ma za zadanie nie przeszkadzać rozwojowi dziecka. Zgodnie z tym założeniem nauczyciel wie i rozumie, że każde dziecko rozwija się w swoim naturalnym tempie, co oznacza, że jeśli jeden czterolatek posiadł pewną umiejętność wcześniej, to jego rówieśnik może ją nabyć dopiero bliżej ukończenia 5 lat, i to jest normalne. Zgodnie z tą metodą nie wszystkie dzieci muszą uczyć się tego samego w tym samym czasie, bo też ich fazy wrażliwe, czyli pewne okresy wzmożonej koncentracji na daną aktywność, umiejętność mogą pojawiać się w innych momentach. To oznacza, że w Zielonej Wieży podąża się za indywidualnym procesem rozwoju każdego dziecka.

We wspieraniu naturalnego rozwoju dzieci szczególnie ważne jest odpowiednie przygotowanie otoczenia i stworzenie warunków do rozwoju. W żłobkach i przedszkolach Montessori grupy są różnowiekowe. Stwarza to warunki najbardziej zbliżone do naturalnych i sprawia, że dzieci najwięcej uczą się od siebie nawzajem. Wyposażenie sal, w których przebywają dzieci, jest wykonane głównie z naturalnych materiałów, dużo jest w nich drewna, na ścianach są stonowane kolory. Przestrzeń jest uporządkowana, nie może w niej być głośnych, plastikowych zabawek. Otoczenie jest przyjemne i spokojne. 

Brak kar i nagród w żłobku i przedszkolu, czyli co w zamian?

W codziennym kontakcie z dziećmi w Zielonej Wieży rezygnuje się z etykietowania dzieci i dorosłych, nie używa się zwrotów „jesteś grzeczny/niegrzeczny”, ale również „jesteś piękny/mądry/zdolny”. Główny nacisk kładzie się na budowanie motywacji wewnętrznej u dzieci, opisywanie tego, co widzi nauczyciel, zauważanie wysiłku, jaki włożyło dziecko w daną aktywność. 

Przykładowy dialog pomiędzy dzieckiem a nauczycielem mógłby brzmieć:

Dziecko: Zobacz, jaką wieżę zbudowałem!

Nauczyciel: Widziałam, że bardzo uważnie kładłeś kolejne klocki, żeby się nie zburzyła.

Dziecko: Tak, starałem się, chciałem żeby była bardzo wysoka! 

Nauczyciel: Widzę, że bardzo się cieszysz, że udało Ci się zbudować tak, wysoką wieżę i sprawiło Ci to dużo radości.

Bliskość, porozumienie bez przemocy i zasady Montessori w przedszkolu – to możliwe!

Przełożenie i połączeń założeń rodzicielstwa bliskości, porozumienia bez przemocy, pedagogiki Montessori na pracę z grupą dzieci jest możliwe. Warto poświęcić więcej czasu na znalezienia żłobka i przedszkola, które odpowie zarówno na potrzeby dziecka, jak i rodziców. 

Zielona Wieża – to sieć żłobków i przedszkoli. Obecnie zapraszamy dzieci i rodziców do Zielona Wieża Bielany, Włochy, Wilanów, a także do Zielona Wieża w Wieliczce.

Osoby które chcą otworzyć bliskościowy żłobek i przedszkole Zielona Wieża, zapraszamy do kontaktu. Więcej informacji na stronie: https://zielonawieza.pl/