10 najnowszych badań potwierdzających wpływ karmienia piersią na zdrowie mamy i dziecka

I choć duża część benefitów związanych z karmieniem piersią jest dobrze znana, to kolejne badania naukowe odkrywają jego nowe zalety, nie tylko dla dziecka, lecz także dla karmiącej mamy.

10 najnowszych badań naukowych na temat karmienia piersią:

1. Karmienie piersią sprzyja kolonizacji dobrych bakterii w jelitach oraz poprawia działanie probiotyków

O tym, że karmienie piersią ma pozytywny wpływ na florę bakteryjną jelit, wiadomo od dawna (m.in. chroni wcześniaki przed martwiczym zapaleniem jelit dzięki obecności białka NRG4, które pomaga wytworzyć niedojrzałym jelitom ochronę przed zanieczyszczeniami). Najnowsze badania pokazują także, że znacząco poprawia działanie przyjmowanych doustnie probiotyków. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornii uważają, że dzięki karmieniu piersią bakterie probiotyczne znacznie dłużej przeżywają w jelitach (aż do 30 dni po zakończeniu przyjmowania suplementów).

Okazuje się, że oligosachardy, czyli cukry występujące naturalnie w kobiecym mleku, są doskonałą pożywką dla dobrych bakterii znanych jako bifidobakterie (Bifidobacterium longum). Jakie to ma znaczenie w szerszej perspektywie? Mikroflora bakteryjna w jelitach odpowiada za odporność organizmu i jest bezpośrednio powiązana z takimi chorobami cywilizacyjnymi jak alergia, egzema czy astma. Okazuje się, że oligosacharydy zawarte w mleku mamy mogą redukować ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej, dlatego dbanie o wysoki poziom bakterii probiotycznych w jelitach dziecka to długoterminowa inwestycja w jego zdrowie i ochrona przed patogenami, które mogą powodować biegunki i zakażenia organizmu.

2. Karmienie piersią buduje system odpornościowy

Do tej pory naukowcy skupiali się na tzw. “odporności pasywnej”. Przeciwciała zawarte w mleku matki były dla dziecka swego rodzaju tarczą ochronną przed wirusami. Najnowsze badania dowodzą jednak, że kobiece mleko nie tylko chroni w sposób bierny, lecz także może być także alternatywą dla szczepionek. Okazuje się bowiem, że przeciwciała zawarte w mleku mamy uczą rozwijające się komórki dziecka, by atakować te same wirusy, na których działanie był wystawiony organizm matki. To odkrycie może być przełomem w dziedzinie szczepień.

Badacze już teraz rozważają wykorzystanie tego mechanizmu, jeśli chodzi o zapobieganie zachorowaniom na gruźlicę. W chwili obecnej w Polsce i innych krajach bloku wschodniego noworodki są na nią szczepione już w 2 dobie po porodzie. Ponieważ szczepienie tak maleńkich dzieci pozostaje kwestią szeroko dyskutowaną, naukowcy rozważają szczepienie matek karmiących lub kobiet na krótko przed zajściem w ciążę. Jeśli to rozwiązanie faktycznie zadziała, być może już niedługo czeka nas prawdziwa rewolucja!

3. Karmienie piersią chroni dziecko przed zespołem nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS)

Przeprowadzone badania wykazują, że karmienie piersią przez okres od 2 do 4 miesięcy może zredukować ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej o 40%, karmienie przez minimum 6 miesięcy obniża to o ryzyko o 60%, a karmienie dłużej niż 6 miesięcy redukuje je o 64%. Naukowcom nie udało się do tej pory wyjaśnić tego mechanizmu, wyniki są jednak jednoznaczne. Co ciekawe, nie ma znaczenia, czy mama karmi wyłącznie piersią czy w sposób mieszany – ochrona przed SIDS jest zachowana.

4. Karmienie piersią redukuje ryzyko wystąpienia cukrzycy typu II u kobiet

Od dawna wiadomo, że wyłączne karmienie piersią przez 6 miesięcy jest długoterminową inwestycją w zdrowie dziecka i chroni je przed różnymi chorobami cywilizacyjnymi takimi jak nadwaga, otyłość, cukrzyca, astma i alergia. Nowe badania pokazują również, że karmienie piersią znacząco redukuje ryzyko wystąpienia cukrzycy typu II u karmiących mam (w porównaniu z kobietami, które nie karmiły). Ryzyko pojawienia się u nich cukrzycy jest niższe o 47% , jeżeli mama karmiła przez 6 miesięcy i dłużej, oraz o 25%, jeżeli kobieta karmiła przez okres krótszy niż 6 miesięcy.

5. Kobiety, które karmią piersią są mniej zagrożone ryzykiem zachorowania na stwardnienie rozsiane

Niedawne badania opublikowane w czasopiśmie American Academy of Neurology donoszą, że karmienie piersią przez minimum 15 miesięcy (po jednej ciąży lub kilku) może znacząco, bo aż o 53% zredukować ryzyko zachorowania na stwardnienie rozsiane. Naukowcom nie do końca udało się wyjaśnić to zjawisko, są jednak przekonani, że istnieje silna zależność. Prawdopodobnie wystąpienie objawów stwardnienia rozsianego jest powiązane z gospodarką hormonalną (inne badania wykazały, że kobiety, które rozpoczęły miesiączkowanie po 15. roku życia są o 44% mniej narażone na zachorowanie na stwardnienie rozsiane w porównaniu z kobietami, które rozpoczęły miesiączkować w młodszym wieku). Okresy bezowulacyjne w czasie ciąży i karmienia piersią to często także czas remisji objawów u kobiet, które już chorują, stąd też naukowcy przypuszczają, że brak owulacji może być również czynnikiem ochronnym przed zachorowaniem.

6. Karmienie piersią zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi i jajnika

Badania pokazują, że już 3 miesiące karmienia niemowlęcia redukują ryzyko wystąpienia nowotworu sutka u matki o 20%. Przyjmuje się, że ryzyko zachorowania spada o 7% z każdym urodzonym dzieckiem i o kolejne 4% z każdym rokiem karmienia piersią. Tłumaczy się to faktem redukowania liczby cykli menstruacyjnych i różnicowaniem tkanki piersi. Uważa się także, że kompleks HAMLET (kwas oleinowy i alfa-laktoalbuminy) obecny w mleku jest swego rodzaju ochroną dla tkanki piersi.

Karmienie piersią to także naturalna ochrona przed rakiem jajnika. Kobiety, które nigdy nie karmiły piersią, są o 30 proc. bardziej narażone na zachorowanie na ten nowotwór niż kobiety karmiące. Duże znaczenie ma także czas karmienia. Karmienie piersią przez 2 lata może zredukować ryzyko wystąpienia raka jajnika nawet o połowę! Co ważne, dotyczy to łącznego czasu karmienia wszystkich dzieci (czyli np. wystarczy karmić dwoje dzieci przez rok lub troje po osiem miesięcy). Jeszcze inne dane donoszą, że kobiety, które karmiły 3 dzieci, a łączny czas karmienia wynosił ponad 31 miesięcy, są aż o 91% mniej narażone na zachorowanie w porównaniu z kobietami, które karmiły przez mniej niż 10 miesięcy. Uważa się, że dobroczynny wpływ na kobiety ma LAM, czyli laktacyjny brak miesiączki. Zredukowanie ilości cykli owulacyjnych sprawia, że zmniejsza się ryzyko mutacji komórek, które mogą prowadzić do powstawania nowotworów. Inne czynniki ochronne to ciąża i antykoncepcja hormonalna.

7. Karmienie piersią może redukować ryzyko zachorowania na choroby serca i udar u matek

Badania przeprowadzone w Chinach wykazały, że karmienie może zredukować ryzyko chorób układu krążenia o 10%. Benefity te są jeszcze większe w przypadku długiego karmienia piersią (2 lat i więcej). Nie do końca udało się wyjaśnić korelacje tego zjawiska. Z jednej strony naukowcy zauważają, że lęk, depresja, wysoka waga i niski poziom oksytocyny mają związek z występowaniem chorób wieńcowych, z drugiej strony zaś przypuszcza się, że kobiety prowadzące aktywny tryb życia i dbające o zdrowie (czyli takie, które i tak nie należą do grupy ryzyka zachorowania na choroby wieńcowe) mają większą świadomość i chętniej rozpoczynają karmienie piersią.

8. Karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia endometriozy

Endometrioza to przerost błony ściany macicy. To przewlekłe i bolesne schorzenie może powodować np bardzo obfite i bolesne miesiączki. krwawienia w trakcie cyklu menstruacyjnego, bolesne stosunki seksualne a nawet problemy z zajściem w ciąże. Badania wykazały, że karmienie piersią przez rok lub dłużej może zredukować ryzyko wystąpienia endometriozy o 32%. Uważa się, że laktacja może także chronić przed rakiem macicy. Badania wykazały, że karmienie piersią przez okres 3-6 miesięcy redukuje ryzyko wystąpienia nowotworu o 7%, a karmienie przez 6-9 miesięcy zmniejsza to zagrożenie o 11%

Jednym z czynników, które tłumaczą ten mechanizm, jest wydłużenie okresu bezmiesiączkowego u mam karmiących.

9. Karmienie piersią może łagodzić odczuwanie chronicznego bólu po cesarskim cięciu

Badaniu zostało poddanych 185 kobiet po cesarskim cięciu. Badano ich samopoczucie i poziom odczuwania bólu po 24 godzinach, 72 godzinach i po 4 miesiącach od operacji. Okazało się, że mamy, które karmiły krócej niż 2 miesiące po cesarskim cięciu, dużo częściej odczuwały chroniczny ból i dyskomfort po operacji. Wykazywały też wyższy poziom ogólnego lęku i niepokoju. 8% kobiet, które karmiły ponad 2 miesiące, relacjonowało dużo lepsze samopoczucie po zabiegu niż ich niekarmiące koleżanki.

10. Karmienie piersią minimalizuje ryzyko wystąpienia depresji poporodowej

Badania pokazują, że lęk i depresja poporodowa dotykają ok. 15-20% kobiet. Uważa się, że karmienie piersią może redukować ryzyko zachorowania nawet o 50%. W czasie karmienia piersią uwalniania oksytocyna – hormon, który jest odpowiedzialny za uczucie rozluźnienia i relaksu, który jednocześnie obniża poziom stresu, lęku i stabilizuje ciśnienie krwi. Poza tym sukces w karmieniu może wpływać budująco na samoocenę młodych mam: czują się spełnione i kompetentne w nowej roli. Te same badania pokazały, że kobiety, które chciały karmić piersią, ale poniosły porażkę, są dwukrotnie bardziej podatne na zachorowanie na depresję poporodową.

Źródła:

1. sciencedaily.com
2. eu.usatoday.com
3. nytimes.com
4. brisbanetimes.com
5. medicaldaily.com
6. motherlove.com