Tyle kobiet już urodziło! Po co mi jakieś specjalne przygotowanie

Cały system tzw. zachodniej medycyny dąży raczej ku specjalizacji, a to często skutkuje utratą szerszej perspektywy. Bardzo widoczne jest to właśnie w opiece okołoporodowej, kiedy kto inny zajmuje się kobietą/rodziną oczekującą dziecka, kto inny sprawuje opiekę podczas porodu i bezpośrednio po nim, a jeszcze kto inny – w połogu. Jedne osoby są specjalistami od mamy, drugie od dziecka. Powoduje to, że zaburzony jest przepływ cennych informacji dotyczących konkretnej kobiety – z jej historią, doświadczeniami i teraźniejszą sytuacją życiową. Wszystkie te elementy mają wpływ na ciążę i poród, a pominięcie ich ważnych aspektów powoduje, że trudno o zaspokojenie indywidualnych oczekiwań i potrzeb rodzącej.

Efektem ubocznym – a może nawet podstawowym – jest też to, że kobiety przeżywające oczekiwanie na dziecko nie dostają znikąd klucza do wiedzy o tym, że poród jest logiczny, że jedno wynika w nim z drugiego i że często to one same mogą zrozumieć te zależności i wpłynąć na przebieg całego procesu. Takim kluczem może być wiedza o roli hormonów i fizjologicznym przebiegu porodu.

Świadome przygotowanie do porodu

Przypomnijmy sobie ślub i wesele. Zapewne większość z nas uczestniczyła w tych wydarzeniach, jeśli nie jako para młoda, to jako goście. Różne bywają te uroczystości: huczne i kameralne, w kościele lub w plenerze – możliwości tyle, ile par. Większość ślubów łączy jednak to, że są przygotowane i zaplanowane. Kiedy jednak pojawia się temat przygotowywania się do porodu i włożenia wysiłku w to, żeby dotrzeć do własnych potrzeb, nieodmiennie przychodzi zmierzyć się z opinią: „Tyle kobiet już urodziło, to i ja urodzę bez specjalnych przygotowań”.

Jaka jest różnica między ślubem a porodem? Przecież obiektywnie rzecz biorąc, jedno i drugie jest znaczącym życiowym wydarzeniem.

Przerwanie ciągłości międzypokoleniowej

To prawda, że dawniej kobiety nie przygotowywały się do porodu w specjalny sposób, a jednak wiedziały, co je czeka. W wielopokoleniowych społecznościach młode kobiety wtajemniczane były w sprawy macierzyństwa przez te, które miały już potomstwo, mogły uczestniczyć – często wielokrotnie – w akcie narodzin, opiekowały się małymi dziećmi i położnicami. Świeżo upieczone matki mogły w każdej chwili liczyć na pomoc doświadczonych kobiet ze społeczności, której były częścią. Ta ciągłość została przerwana; dziś rzadko żyjemy w wielopokoleniowych rodzinach, a porody odbywają się na szpitalnej sali porodowej z fachową pomocą.

„Chcę żebyś był/była ze mną podczas porodu.” Jak wybrać osobę towarzyszącą w porodzie?

Jak znaleźć dla siebie najlepszy sposób na przygotowanie do porodu?

Dla większości z nas nie jest oczywiste myślenie o sobie – swoim ciele i psychice – w kontekście ciąży i porodu. Dlatego dobrze jest przygotować się do narodzin. Współczesna opieka okołoporodowa oferuje kobietom oczekującym dziecka wiele możliwości: szkoły rodzenia, indywidualną opiekę położnej czy lekarza, ćwiczenia fitness na sali i na basenie, jogę, naukę autohipnozy, medytacje, kręgi kobiet. Do tego jeszcze całe bogactwo informacji w sieci, czasopisma, książki, filmy. Wybór jest naprawdę duży.

Jakie pytania warto sobie zadać, będąc w ciąży:

• Czy masz konkretne, praktyczne wiadomości na temat fizjologicznego przebiegu ciąży, porodu i połogu?

• Czy wiesz, gdzie szukać wiarygodnych informacji dotyczących ciąży, porodu, połogu i karmienia?

• Czy ufasz lekarzowi/położnej opiekującym się tobą w ciąży?

• Czy znasz zasady odżywiania się i suplementacji w ciąży, po porodzie i podczas karmienia?

• Czy wiesz, co powinno cię skłonić do zasięgnięcia fachowej porady w ciąży, w połogu i podczas karmienia?

• Czy potrafisz wyobrazić sobie swój poród?

• Czy chcesz wybrać osobę, która będzie sprawowała profesjonalną opiekę nad porodem (położną, doulę, lekarza)?

• Czy jesteś gotowa poświęcić czas i energię na znalezienie odpowiedniego miejsca porodu?

• Czy wiesz, gdzie mogłabyś urodzić tak, jak sobie wymarzyłaś? Czy chcesz, żeby ktoś towarzyszył ci podczas porodu?

• Czy wybrana osoba czuje się gotowa i przygotowana do pełnienia tej funkcji?

• Czy umiesz odczytać sygnały płynące z ciała, np. nadmierne napięcie mięśni?

• Czy potrafisz aktywnie zareagować na te sygnały, np. przyjąć korzystną pozycję ciała?

• Czy znasz naturalne techniki radzenia sobie z bólem?

• Czy masz jakieś specyficzne uwarunkowania fizyczne mogące wpłynąć na przebieg porodu?

• Czy jesteś gotowa zaakceptować konieczność zmiany planów porodowych?

• Czy jesteś pewna, że chcesz urodzić i karmić naturalnie? Czego potrzebujesz, żeby podjąć decyzję?

• Czy masz aktualne informacje dotyczące karmienia naturalnego?

• Czy wiesz, co daje ci poczucie bezpieczeństwa?

• Czy wiesz, co wpływa na ciebie relaksująco, pozwala się odprężyć, sprawia ci przyjemność?

• Czy jest coś, co budzi twój szczególny niepokój, kiedy myślisz o ciąży, rodzeniu, byciu mamą?

• Czy jesteś gotowa skorzystać z oferowanej ci pomocy? Czy umiesz o nią poprosić?

• Czy masz grupę wsparcia, osoby, z którymi możesz rozmawiać otwarcie i liczyć na ich pomoc?

• Czy wiesz, kto jest twoją położną środowiskowo-rodzinną, i czy ją poznałaś?

• Czy wiesz, jakie są aktualne prawa pacjenta i inne ważne uregulowania prawne dotyczące porodu?

Lista pytań jest długa, a ich ciężar gatunkowy – niemały. Na szczęście ciąża trwa 9 miesięcy, jest więc czas na znalezienie odpowiedzi, przynajmniej niektórych. Można na początek wybrać np. 5 najbardziej poruszających pytań i poszukać na nie odpowiedzi – także w następnych rozdziałach tej książki.

Po co o tym mówić? Po co tak straszyć?

Jeśli kobieta jest przekonana, że nie ma potrzeby specjalnie myśleć o rodzeniu, bo „jakoś to będzie”, to zawsze warto rozważyć, czy nie jest to rodzaj zasłony dymnej, nie do końca świadoma próba uniknięcia zmierzenia się z wyobrażeniem porodu, które z jakichś względów jest trudne do zaakceptowania. A jeśli tak właśnie jest, to dobrze znaleźć kogoś, z kim można otwarcie porozmawiać na ten temat. Czasem wystarczy rozmowa z przyjaciółką, ale bywa, że potrzeba wsparcia fachowca. Na pewno nie warto stosować strategii ucieczki, bo dolegliwe lęki w czasie porodu uniemożliwiają płynny przebieg akcji porodowej. Na szczęście możemy także liczyć na to wszystko, czego zwykle sobie nie uświadamiamy, a co wie o rodzeniu nasze ciało. Trzeba mu tylko pozwolić wykonać tę pracę.

Świadome przygotowanie się do porodu ma jeszcze jeden aspekt – uruchamia się wtedy znany wszystkim managerom proces: zaanga- żowanie w pracę nad projektem skutkuje wzrostem motywacji.

Świadome przygotowanie do narodzin pozwala zrozumieć siebie, poznać naturę porodu i zaufać jej, a dzięki temu możliwe jest zrealizowanie najlepszego scenariusza: przed porodem – myślę, w czasie porodu – rodzę.

^{_{Uwaga! Czytasz właśnie fragment książki}}